Teoria androgynii psychicznej

S.L. Bem na podstawie przeprowadzonych badań stwierdziła, że zachowanie osób typowych można przewidzieć, gdyż reagują one w sposób stały, zgodny ze stereotypem płci. Znacznie częściej niż osoby androgyniczne dążą do zgodności swych zachowań ze społecznymi definicjami kobiecości i męskości. Podejmując zachowania odmienne, czują się zdenerwowane i niezadowolone.
Jednostki utożsamiające się z tradycyjnymi przepisami roli swojej płci reprezentują repertuar bardziej sztywnych zachowań, który jest pod wieloma względami ograniczony. W niektórych badaniach podkreśla się współwystępowanie negatywnych psychologicznych konsekwencji i wyraźnie ukształtowanych cech psychicznych związanych z płcią (wysoki wskaźnik kobiecości u kobiet i męskości u mężczyzn).
Okazuje się, że wysoki poziom kobiecości u kobiet wiąże się z dużym lękiem, neurotyzmem, niską samooceną i niską społeczną akceptacją. Kobiety te wykazują zahamowania w zachowaniach, które wymagają kompetencji związanych z pełnieniem roli zarówno męskiej, jak i kobiecej. Podobne zależności można zauważyć u mężczyzn z wysokim wskaźnikiem męskości: niska samoocena, wysoki poziom lęku i neurotyzmu.
Ponadto zauważa się negatywny wpływ "typowości" na relacje w małżeństwie, motywację osiągnięć czy zdolność rozwiązywania problemów.
Stwierdzono również, że męscy chłopcy i kobiece dziewczęta mają niższą inteligencję, mniejszą wyobraźnię przestrzenną i zdolności twórcze niż chłopcy o cechach kobiecych i dziewczęta o cechach męskich.
Badania pokazały, że osoby, które nie mają ukształtowanych cech osobowościowych ani kobiecych ani męskich, ujawniają wiele deficytów w różnych sytuacjach społecznych i mogą mieć problemy z przystosowaniem. Osoby te przyznają się do znacznych deficytów poznawczo-emocjonalnych w relacjach z rodzicami.
Psychologiczna androgynia oznacza integrację i komplementarność pierwiastka męskiego i kobiecego w osobowości. Badania potwierdzają, że osoby androgyniczne wykazują się dużą elastycznością form reagowania i bogatszym repertuarem zachowań. Ujawniają zachowania, które w danym momencie wydają się najbardziej skuteczne. Ich sytuacyjna adaptacyjność polega na stosowaniu raz męskich, a raz kobiecych wzorów zachowania. Charakteryzują się dużą płynnością zachowania i wrażliwością wobec zewnętrznych wymagań. Jednostki androgyniczne są dominatywne, emocjonalne, bardziej odporne na stres. Mają pozytywny obraz siebie, wyższą samoocenę, lepsze zdrowie i silniejszą osobowość.
Badania pokazały, że przyswojenie sobie nietradycyjnych ról mocno łączy się z charakterystycznymi praktykami wychowawczymi. Mężczyźni o cechach kobiecych przyznawali się, że otrzymywali dużo ciepła ze strony matek, podczas gdy mężczyźni typowi czy scharakteryzowani jako niezróżnicowani stosunki z rodzicami oceniali jako zimne. W wypadku kobiet "męskich" i "andro" znaczące były kontakty intelektualne z obojgiem rodziców (m.in. zachęcanie do osiągnięć, samodzielnych wyborów, tolerancja w wypadku kobiet męskich). Mężczyźni "andro" relacjonowali pozytywną postawę uczuciową obojga rodziców (szczególnie ojców). Osoby niezróżnicowane przyznawały się natomiast do znacznych deficytów poznawczo-emocjonalnych w relacjach z rodzicami.
Kobiety i mężczyźni o cechach psychologicznej androgynii oraz męskie kobiety wykazują ponadto wysoki poziom kompetencji w zadaniach zarówno typu instrumentalnego, jak i ekspresyjnego, mężczyźni "kobiecy" - przewagę orientacji z zadaniami typu instrumentalnego. Kobiety określane mianem typowych wykazują największe zahamowania w relacjach społecznych wymagających kompetencji w pełnieniu roli zarówno instrumentalnej, jak i ekspresyjnej.
Przedstawione koncepcje pozwalają przypuszczać, że osoby androgyniczne dysponują szerszym repertuarem zachowań oraz lepiej organizują informacje obejmujące wymiar płci. S.L. Bem sugeruje, że osoby androgyniczne w porównaniu z osobami prezentującymi pozostałe typy płci psychologicznej mają większe możliwości konstruktywnego działania. Dlatego proponuje uznać psychologiczną androgynię za właściwy dla zdrowia psychicznego wzorzec płci psychologicznej.

Wyniki badań S.L. Bem zachęcają zarówno kobiety, jak i mężczyzn do pielęgnowania w równej mierze tego, co jest w nich stereotypowo męskie i kobiece. Wydaje się, że kobiecość nie tylko nie ucierpi, ale wręcz zyska, gdy pozwolimy jej na doświadczanie męskości. Mężczyźni niekoniecznie muszą stracić na swojej męskości, gdy pozwolą sobie na cechy stereotypowo przypisane kobietom.