Perpetuum mobile

Perpetuum mobile (z łac. coś wiecznie ruchomego) to hipotetyczna maszyna, która ma wiecznie działać.

Perpetuum mobile pierwszego rodzaju to maszyna, która wytwarza co najmniej tyle energii, ile sama zużywa. Taką maszyną mógłby być np. silnik spalinowy mający sprawność cieplną powyżej 1.

Perpetuum mobile pierwszego rodzaju jest również maszyna, która raz wprawiona w ruch działałaby wiecznie, o ile zostałaby ona umieszczona w idealnej próżni i pozbawiona całkowicie kontaktu z otoczeniem (czyli o ile można byłoby zaniedbać opory ruchu).

Perpetuum mobile pierwszego rodzaju byłoby sprzeczne z pierwszą zasadą termodynamiki, czyli z zasadą zachowania energii.

Perpetuum mobile drugiego rodzaju to maszyna, która generuje energię bez wzrostu całkowitej entropii. Taką maszyną byłby np. silnik, który produkowałby energię z wody poprzez zamienianie jej w lód.

Jego działanie zaprzeczałoby drugiej zasadzie termodynamiki.

Istnieją jednak maszyny, które działają na pierwszy rzut oka jak perpetuum mobile. Np. precyzyjnie skonstruowany zegar mechaniczny może działać bez nakręcania nawet kilkaset lat, jeśli opory ruchu jego części są bardzo małe i ma on źródło energii w postaci np. silnej sprężyny.

Obecnie bardzo rzadko podejmowane są próby budowy perpetuum mobile. Powstają natomiast koncepcje i konstrukcje próbujące wykorzystać nieznane lub niepotwierdzone zjawiska i źródła energii. Ruch ten jest częścią darmowej energii. Ponadto rozważania z pogranicza fantastyki są bardzo silnym bodźcem dla nowych pomysłów, których brakuje wynalazcom. Podważana jest także dokładność II zasady termodynamiki. Prace te bywają kupowane i finansowane przez rozmaite firmy, co dodatkowo przyciąga naciągaczy.