Na czym polegają związki literatury i sztuki (malarstwa, rzeźby muzyki) w okresie modernizmu? Odwołaj się do konkretnych przykładów.

Na czym polegają związki literatury i sztuki (malarstwa, rzeźby muzyki) w okresie modernizmu? Odwołaj się do konkretnych przykładów.


Młoda Polska wniosła do poezji i literatury łączenie wrażeń słuchowych i kolorystycznych ze słowem. W wierszach co raz częściej obok słowa pojawiała się barwa i dźwięk. Pojawił się impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm. Lirykę impresjonistyczną reprezentuje np. utwór „Melodia mgieł nocnych” k. Przerwy-Twtmajera. Podobnie jak i w malarstwie tak w poezji impresjonizm ma na celu uchwycenie ulotnej chwili. W poezji służy bardzo często budowaniu nastroju (przeważnie melancholii, smutku, przygnębienia). U Tetmajera barwy są rozmyte, nierzeczywiste, jakby zmieniające odcień pod wpływem światła. Poeta używa bardzo często malowniczych, kolorystycznych, epitetów, porównań itp. W tworzeniu nastroju oprócz koloru bardzo ważna rolę odgrywa dźwięk. Poeta posługuje się onomatopejami, („szum”, „szmer”) a także rytmem (14złgoskowiec).
Inną cechą związku literatury z malarstwem jest ekspresjonizm, który przejawiał się we wszystkich dziedzinach stuki w XX wieku (1910). Jego celem miało być ukazanie własnego wnętrza i swoich przeżyć. Jedna ze sztandarowych cech ekspresjonizmu jest irracjonalizm, dysharmonia, dążenie do dynamiki i poetyki „krzyku”. Cechy ekspresjonistyczne posiada m.in. utwór J. Kasprowicza „Dies irae”. O przynależności tej decyduje chociażby: skłonność do hiperbolizacji, subiektywizm wizji, muzykalność, kolorystyka utrzymana w tonacji czerwonej i czarnej, nagromadzenie elementów kontrastowych oraz dynamizm.
Następnie warto także wspomnieć o symbolizmie. Symbolizm charakteryzuje fakt, iż poeci aby ukazać tajemnice istnienia używali symboli- techniki impresjonistyczne już nie zdawały egzaminu.
Ludzie bezdomni
symbolizm - konflikty moralne, wewnętrzne zmagania bohatera są przedstawione symbolicznie np. Symbol rozdartej sosny, która jest symbolem duchowego rozdarcia Judyma podejmującego dramatyczną decyzję rozstania z Joasią. W posępnym krajobrazie, pustkowiu skupiona zostaje uwaga narratora na rozdartej piorunem sośnie. W powieści wiele słów kluczy np. tytuł ma znaczenie symboliczne, Wenus, czerwona czapeczka (kapturek inżyniera samobójcy, widzi ją nawet we śnie).