Karta Atlantycka

Stany Zjednoczone zachowały neutralność wobec konfliktu, jaki zrodziła w Europie niemiecka agresja na Polskę we wrześniu 1939 roku. Jednak Stany Zjednoczone nie mogły pozostawać dłużej obojętne wobec rosnącej w Europie potęgi III Rzeszy. Idea izolacjonizmu, czyli nie ingerowania w sprawy europejskie, za jaką opowiadała się spora część amerykańskich polityków zaczęła "kruszyć się". Znacząco przyczyniła się też do tego ekspansja Japończyków na kontynencie Azjatyckim (Azja Wschodnia), uderzająca w interesy amerykańskie. Wśród społeczeństwa narastały nastroje antyniemieckie.

Wobec tego USA rozpoczęło stopniową zmianę polityki zagranicznej. Już w listopadzie 1939 roku Kongres umożliwił aliantom zakupy broni na rynku amerykańskim. Stany Zjednoczone zaczęły ponadto potępiać politykę radziecką lat 1939-1941 w Europie Środkowo Wschodniej. Na początku 1941 r. roku Kongres przyjął ustawę "lend-lease", która upoważniała prezydenta do udostępnienia "każdemu narodowi lub krajowi, którego obronę prezydent uzna za żywotnie ważną dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych, sprzętu wojennego, usług lub informacji wojskowej". Pomoc ta obejmowała wypożyczenie sprzętu, materiałów wojennych oraz surowców niezbędnych do prowadzenia wojny. Długi za materiały i sprzęt zniszczony podczas działań wojennych podlegały umorzeniu. Ogółem z pomocy w ramach tego programu skorzystały 42 państwa - największy udział miała Wielka Brytania i Związek Radziecki.

W dniach 9-12 sierpnia 1941 roku miało miejsce spotkanie prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta z premierem Wielkiej Brytanii Winstonem Churchillem. Przywódcy spotkali się na Atlantyku, na pokładzie brytyjskiego pancernika HMS "Prince of Wales". Przyjęli oni wspólną deklarację, nazwaną od miejsca podpisania Kartą Atlantycką. Był to pierwszy dokument określający cele wojennej koalicji antyhitlerowskiej. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w momencie zatwierdzenia ustaleń Karty Atlantyckiej przez Roosevelta, USA było jeszcze państwem neutralnym.

Cele koalicji zawarte zostały w ośmiu punktach:
1. Nie wysuwanie żadnych roszczeń terytorialnych
2. Miedokonywanie żadnych zmian terytorialnych bez zgody mieszkańców danego terytorium
3. Samorządność wszystkich narodów
4. Międzynarodowa współpraca ekonomiczna, ochrona socjalna wszystkich obywateli
5. Poprawa warunków pracy, rozwój ekonomiczny, ochrona socjalna wszystkich obywateli
6. Prawo do życia w pokoju i dostatku
7. Swoboda żeglugi po oceanach
8. Powszechne rozbrojenie po wojnie

Tym samym sygnatariusze Karty Atlantyckiej określali, choć bardzo ogólnikowo, wizję przyszłej Europy. Dokument ten pozwalał Polakom dość optymistycznie patrzeć w przyszłość. Niestety, późniejsze konferencje "Wielkiej Trójki" w Teheranie i Jałcie rozwiały wszystkie marzenia odnośnie kształtu Polski po wojnie. Karta Atlantycka została ogólnie zaaprobowana i podpisana stopniowo przez 26 krajów koalicji antyhitlerowskiej.