Scharakteryzuj wzorce osobowe występujące w literaturze Średniowiecza.

Średniowiecze to termin na określenie dziejów w kulturze i historii , obejmujących czasy między starożytnością a nowożytnością . W tej epoce mamy do czynienia z przenikaniem się barbarzyńskich i pogańskich społeczeństw oraz chrześcijańskiej kultury późnego cesarstw rzymskiego . Filozofia średniowieczna podporządkowana została teocentryzmowi , czyniącemu ośrodkiem zainteresowania Boga i życie wieczne . Właściwią filofofię chrześcijańską określa się mianem scholastyki . Typowe wzorce osobowe powstały właśnie w takim klimacie .

Rycerz , święty , kochanek i dobry władca są typowymi bohaerami literatury średniowiecznej .

Ideał rycerza znalazł wyraz przede wszystkim w epice rycerskiej . W literaturze polskiej nie ma dzieła , które można by uznać za charakterystyczne dla tego gatunku . Najpopularniejsze dzieło z "chansons de geste " to "Pieśń o Rolandzie". Skupia ono w sobie cechy najwyżej cenione w epoce średniowiecza . Główny bohater - Roland , odważny aż do szaleństwa , postępuje w zgodzie z kodeksem rycerskim . Jest bezgranicznie oddany ojczyźnie a także damie swojego serca. Gotów jest oddać życie swoje i współtowarzyszy broni za szczęście własnego króla i ojczyzny : "dla swego pana trzeba znosić wszelką niedolę". Posiada wielu przyjaciół .Poza tym podkreślono w utworze dążenie walecznych mężów do osiągnięcia pięknego , wniosłego celu jakim na owe czasy była honorowa i zacięta walka z przeciwnikami wiary . Jako wzorowy chrześcijanin walczy w obronie wiary , aby mieć zapewnione miejsce w raju , co dla zwykłych śmiertelników było dużo trudniejsze do osiągnięcia .Dla podkreślenia pozytywnych cech do akcji wprowadzono postać zdrajcy- Ganeleona .

Drugim wzorcem osobowym występującym tej epoki jest asceta . Człowiek wybierający droge ascezy świadomie rezygnuje z uciech i wygód życia ziemskiego . Umartwia się, a wszystkie cierpienia znosi w pokorze . Czas spędza głównie na modlitwie , by pobożnością osiągnąć szczęście oraz by zdobyć aureolę świętości . Najczęściej uprawianymi gatunkami literatury religijnej są w średniowieczu hagiografie, czyli żywoty świętych i męczenników . Najsławniejszym utworem jest "Legenda o św. Aleksym". Św. Aleksy pochodzi z książęcej rodziny. Pomimo tego odrzuca dobra doczesne - cały swój dobytek rozdaje biednym . Prowadzi żebracze życie i cierpliwie znosi upokorzenia. Umartwiając swoje ciało pragnie wzmocnić ducha. Po powrocie do domu, nie rozpoznany pracuje jako sługa. Jego wzorcowe życie zostaje po śmierci nagrodzone. Już jego śmierć jest otoczona cudami. Wszystkie dzwony zaczynają bić , a jego ciało ma uzdrowicielską moc.

Ideał kochanka został przedstawiony w utworze "Dzieje Tristiana i Izoldy". Opisuje on historię Tristiana i jego wielkiej, nieszczęśłiwej miłości - Izoldy. Akcja utworu podporządkowana jest przeznaczeniu. Historia uczucia kończy się tragicznie śmiercią obojga, ale ich miłość wreszcie triumfuje.

Poeci i kronikarze średniowieczni opiewali władców doskonałych. Taki człowiek był obrońcą wiary chrześcijańskiej, władcą mądrym, dobrym, odważnym i sprawiedliwym. Przykładem takigo utworu są kroniki Galla Anonima. Autor tworząc "gesta", czyli opis czynów Bolesława Krzywoustego ukazuje wizerunek władcy idealnego. Bolesław to król rycerski, sprawiedliwy, władca chrześcijański wojujący z poganami,strzegący suwerenności państwa, obdarzony od dzieciństwa najpiękniejszymi cnotami. Dzięki swoim mężnym walkom zyskuje przydomek" Bolesława, który nie śpi ani w dzień ani w nocy"

W średniowieczu występuje wiele różnych postaw wobec świata i, co najważniejsze Boga, bowiem zawsze jest on uznawany za postać panującą nad światem, a więc człowiek musi się jemu podporządkować.