Wybicki Józef

Wybicki Józef (1747-1822)
Publicysta, pisarz i poeta, działacz polityczny. Jako poseł na sejm 1767 ostro występował przeciwko ambasadorowi rosyjskiemu N.W. Repninowi. Uczestnik konfederacji barskiej 1768-1772. Działacz królewskiego stronnictwa patriotycznego, m.in. 1776-1780 sekretarz zespołu pracującego pod kierownictwem A. Zamoyskiego nad nowym kodeksem praw. Z ramienia Komisji Edukacji Narodowej wizytator szkół wileńskich, 1778 przeprowadził reformę Akademii Wileńskiej. Od 1777 członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Poseł na Sejm Czteroletni (1778-1792). W czasie powstania kościuszkowskiego 1794 walczył pod komendą generała J.H. Dąbrowskiego, m.in. uczestnik wyprawy wielkopolskiej.
Najwybitniejszy działacz Agencji, przyczynił się do powstania Legionów J.H. Dąbrowskiego. 1797 napisał Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, znaną jako Mazurek Dąbrowskiego (polski hymn narodowy). 1806, na polecenie Napoleona I wkraczającego do Berlina, wraz z generałem Dąbrowskim wezwał Polaków do powstania przeciwko Prusom. Odegrał znaczącą rolę przy tworzeniu Księstwa Warszawskiego, m.in. jako członek Komisji Rządzącej (1807). Po upadku Napoleona I zmienił orientację na prorosyjską. 1817-1820 prezes Sądu Najwyższego w Królestwie Polskim.
Autor m.in.: wierszy, librett operowych, tragedii historycznych (Zygmunt August, 1783), komedii obyczajowych (Kulig, wystawiony 1783) i politycznych (Szlachcic mieszczaninem, wystawiony 1791), " Listów patriotycznych" (tom 1-2, 1777-1778), pamiętników Życie moje (wydanie 1840,1927). Ponadto: Utwory dramatyczne (1963) oraz Wiersze i arietki (1973).