Poetyka czasów niepoetyckich - Asnyk, Konopnicka.

Poetyka czasów niepoetyckich – poezja powinna być idealna, powinna kształcić, poezja pozytywistyczna miała funkcję edukacyjną, dlatego ich język był prosty, ponieważ niemożliwe było połączenie języka wysublimowanego z tematem wiersza.

„DO MŁODYCH” – A. ASNYK
Wiersz ten jest rodzajem apelu. Liryka apelu – manifest skierowany do pozytywistów, wiersz programowy. Przedstawione pewne hasła programowe, ton nakazujący, wypowiada to człowiek uważający się za mądrzejszego. Używa języka metaforycznego.
Hasła: dążcie do zdobywania wiedzy, drugie hasło jest dopełnieniem pierwszego - najważniejsza jest nauka – nawiązuje do metaforyki światła, wiedzę nazywa nowymi drogami, które trzeba odkrywać, podmiot liryczny wierz w moc umysłu człowieka, Asnyk zauważa, że nie ma żadnego konfliktu między wiarą a nauką, im człowiek więcej się uczy tym ma większy szacunek do Boga, wiedza przybliża nas do Boga. Asnyk jednak mówi, że im więcej się uczymy, tym bardziej rozumiemy jak mało jeszcze wiemy. To zdobywanie wiedzy doprowadzi do oddzielenia prawdy od fantazji w mitach, do zgromadzenia bardzo dużej wiedzy o historii życiu człowieka. Dojście do prawdy nie zniszczy sztuki, pełna wiedza na temat świata, człowieka, historii nie jest przeciwnikiem sztuki. Każda epoka ma własne marzenia, dążenia, ale zapomina o dawnych epokach, jedna epoka mija po drugiej. Następne hasło Asnyka – twórzcie nową epokę, zapominajcie o dawnych dziejach, idźcie do przodu. Jednak szanujcie to co było, szanujcie wartości starych epok, chociaż byście uważali, że wasze cele są ważniejsze doskonalsze, lepsze. Nie należy niszczyć tych wartości, one nie są martwe, są ludzie, którzy żyją wedle tych wartości.
Asnyk mówi, że ten świat, w którym żyją młodzi też przeminie. To co jest nowe dla nich za kilkanaście lat będzie „przeszłością ołtarzy”. Każdą odezwę, apel musi charakteryzować język prosty. Mimo bogatej metaforyki łatwo je odczytać, jest to typowe dla wierszy programowych. Wykorzystuje anafory by podnieść znaczenie haseł.

„DZISIEJSZYM IDEALISTM” – A. ASNYK
Rodzaj apelu, wezwania, poucza dzisiejszych idealistów. Idealiści – maksymaliści, człowiek dążący przez całe życie do swoich ideałów, zapomina o świecie dokoła niego.

„WOLNY NAJMITA” – MARIA KONOPNICKA
Wiersz ten należy do cyklu wierszy chłopskich. Maria Konopnicka pisze o sytuacji polskiego chłopa po uwłaszczeni. Stał się wolnym człowiekiem, nie musi dbać o gospodarstwo, bo pochłonęły je podatki, nie musi karmić rodziny, bo już jej nie ma. Może iść gdzie chce, przecież jest bezdomny. Jest wolny, bo nie musi pracować, nie musi naprawiać dachu.

„I GROBY UMRZEĆ MOGĄ” – MARIA KONOPNICKA.
Obraz z ewangelii, który pojawia się w tym wierszy zajmuje centralne miejsce wiersza: „Sarkofag pusty”. Cały wiersz jest o ludzkiej pamięci: „groby umrzeć mogą, groby ożyć mogą”. Sam grób jest symbolem śmierci i pamięci o kimś, po czymś, po kimś. Kamienne łoże zamienia się na kwieciste łoże, kamienne łoże – przyrównane do grobowców, kwieciste to żywe, kwiaty położone na grobie są symbolem pamięci. Groby są przysypane kwiatami. „Sarkofag pusty” – nawiązanie do zmartwychwstania Chrystusa, jakoby powtórzone zostało boskie tchnienie, jakoby na nowo ożywił człowieka. Pamięć ta przechodzi w pamięć zbiorową. Pamięć, albo wywiewa prochy, albo daje życie. Pamięć, albo jest rodzajem zapomnienia, brakiem pamięci, odcięciem od tego co było, od historii, albo poczuciem tożsamości – to jednoznaczne z zachowaniem człowieczeństwa. Rzeczownik dom jest wieloznaczny – reduta, społeczeństwo, ojczyzna, grobowiec – w zależności co weźmiemy pod uwagę tak zinterpretujemy wiersz.