profil

Gombrowiczowskie widzenie `formy`, wykorzystaj wnioski z analizy podanego fragmentu “Ferdydurke” i odnieś do całości utworu.

poleca 85% 108 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Wybrany fragment utworu Witolda Gombrowicza jest opisem lekcji w szkole do, której prof. Pimko zaprowadził Józia. Analizowana część tekstu “Ferdydurke” jest jednym z doskonałych dowodów `formy` panującej w życiu codziennym.

Czym więc jest `forma`? Jaką postawę przyjmuje człowiek względem formy? Jak można walczyć z `formą`? Jak społeczeństwo “żyje” ze świadomością istnienia `formy`?
Sięgnąwszy do stronic słownikowych znajdujemy iż `forma` jest to:
- szablon, wykrój, wzorzec.
- sposób postępowania, bycia; zachowanie się; etykieta; konwenanse;
(...)
Analizując utwór “Ferdydurke” stwierdzamy, że także Gombrowicz definiuje nam słowo `forma`, lecz w bardziej komiczny, obrazowy i rozbudowany sposób.

Żyjąc w społeczeństwie każdy człowiek tej grupy jest skazany na `formę`. Kontaktując się z drugim człowiekiem dana osoba musi przyjąć jakąś `formę`. Ludzie porządkują rzeczywistość, nadają jej kształt, `formy`, które z kolei naginają do siebie rzeczywistość. Witold Gombrowicz mając na myśli `formę` łączy to pojęcie z niedojrzałością istoty ludzkiej. Człowiek, aby dorosnąć do życia w społeczeństwie musi nauczyć się najpierw przyjąć odpowiednią `formę`, żeby zoptymalizować swoje położenie na tle ogółu względem otoczenia.

Analizowany przez nas fragment “Ferdydurke” obrazuje nam jak od lat szkolnych (nie koniecznie młodych) członek społeczeństwa, styka się z przymusowym przejmowaniem `formy`. Uczeń nie zawsze rozumie co mówi do niego nauczyciel, nie zawsze interpretuje rzeczy w sposób z góry nałożony. Aby “przetrwać” w danej grupie społecznej należy przyjąć ustaloną `formę`, inaczej jednostka będąca określoną osobą zostaje zatracona lub wręcz tępiona na tle reszty danej grupy.

`Forma` jest więc przyjmowaniem określonej roli; jest wzorcem postępowań międzyludzkich; jest wskaźnikiem działań człowieka egzystującego w danej grupie.

Wobec tego jaką postawę przyjmuje człowiek względem `formy`?
Dana jednostka może podążyć kilkoma drogami. Może sprzeciwić się, poddać lub też narzucić `formę`. Opór wobec `formy` jest czymś pozornym, abstrakcyjnym, niemożliwym. Negacja czy niechęć wobec `formy` jest błędnym kołem. Człowiek nie ucieka przed `formą`, lecz popada w następną. Poddając się `formie` istota ludzka zatraca naturalność, indywidualizm, prawdziwe ego. Postępując zgodnie z `formą`, człowiek staje się sztuczny, działa schematycznie, bez grama naturalizmu i własnej inicjatywy działania. Narzucenie komuś `formy` jest łatwe wtedy, gdy ktoś jest wpływowy lub też zaślepiony. Nakładanie, zmuszanie kogoś do przyjęcia danej `formy`, zauważalne jest także w dzisiejszych czasach. Przykładem może być korelacja: szef – pracownik, nauczyciel – uczeń, rodzice – dziecko.

Działanie na podstawie danego szablonu postępowań jest, co każdy może stwierdzić czymś sztucznym; lecz szokujące jest nie to, że społeczeństwo zauważa mechaniczność działań ludzkich, ale uważa to za naturalne i normalne.

W całym utworze “Ferdydurke” można zauważyć przedstawienie przez Witolda Gombrowicza `formy` w stosunkach międzyludzkich. `Forma` zauważalna jest w szkole, w kręgach konserwatywnej szlachty lub tez w gronie “nowoczesnego” mieszczaństwa.

Forma`, generalnie rzecz biorąc jest krępowaniem indywidualności jednostki, a odwrót od niej jest niemożliwy. Ucieczka przed `formą` kończy się przejściem w inną `formę`.

“Ferdydurke” Witolda Gombrowicza obrazuje czytelnikowi w komiczny sposób problem z pogranicza socjologii, filozofii, psychologii. `Forma` - to gesty, działania, mowa, styl, który przyjmujemy aby dostosować się do reszty.

Największy koszmar, mara, wróg naturalizmu i indywidualizmu to `forma`, którą niestety należy przyjąć aby przeżyć w danym czasie i miejscu. W moim przekonaniu Witold Gombrowicz określił słowo `forma` jako – dostosuj się, a będzie dobrze.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty