Rola miłości w życiu człowieka w oparciu o "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego” i „Pan Wołodyjowski”.

Wychodząc od interpretacji podanych tekstów(„O nietrwałej miłości rzeczy świata tego”, „Pan Wołodyjowski”) napisz pracę na temat „Rola miłości w życiu człowieka”. Zwróć uwagę na przedstawione w utworach sposoby pojmowan

Miłość jest uczuciem, które ciężko jest zdefiniować. Ludzie inaczej ją pojmują, rozumieją i odbierają. Zajmuje ona różne miejsca w systemach wartości poszczególnych jednostek. Dla jednych jest to najpiękniejsze uczucie na świecie, a dla innych leży ona w naturze człowieka tak jak nienawiść, ból, szczęście czy cierpienie. Wyróżniamy kilka rodzajów miłości: między dwoma osobami, rodzicielską, pomiędzy Bogiem, a człowiekiem, miłość do bliźnich i do rzeczy materialnych oraz chyba niestety najczęściej występującą: somatyczną i narcystyczną.

W literaturze tematyka miłosna jest bardzo powszechna. Uczucie to jest opisywane przez wielu pisarzy, twórców na przestrzeni wieków. Miłość towarzyszy człowiekowi od początku jego istnienia i będzie towarzyszyć mu nadal. Jest ona różnie interpretowana oraz często opisywana w najróżniejszych typach utworów literackich. Mimo jej uniwersalnego charakteru jest ona inaczej postrzegana poprzez pryzmat czasu, a także różnie odbierana i klasyfikowana w poszczególnych okresach ludzkości.

Jednym z przykładów opisania tego uczucia jest sonet Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego zatytułowany „O nietrwałej miłości rzeczy świata tego”, który ukazuje problematykę miłości do materii, do przedmiotów. Utwór ten jest sonetem francuskim charakteryzującym się podziałem na trzy zwrotki czterowersowe i dystych. Występują w nim przerzutnie, pytania retoryczne, na które autor nie udziela odpowiedzi, epitety i apostrofa. Sonet jest rytmizowany parzyście, a każdy wers jest jedenastosylabowy. Rozpoczynając interpretacje wiersza przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na jego tytuł, gdyż w tym przypadku jest on bardzo pomocny w dalszej analizie. Tematem utworu jest nietrwała przemijalność ludzkich uczuć i pragnień. O tym też często pisali inni pisarze renesansu, którzy radzili jednak by nie poświęcać jej zbyt wielkiej uwagi. Sęp Szarzyński zajmuje całkowicie inne stanowisko w tej sprawie. Rozpoczyna on sonet od tezy opartej na paradoksie „Nie miłować ciężko, i miłować nędzna pociecha”. Podmiot liryczna uważa, iż równie trudne jest życie człowieka kochającego rzeczy materialne, jak i tego który jest wobec nich totalnie obojętny. Zwraca on uwagę na to, że często miłujemy rzeczy doczesne ponieważ pięknie wyglądają i sprawiają naszym zmysłom przyjemność. Jednak te po pewnym czasie mogą stracić to, co nas w nich tak fascynowało. Wszystko jest przemijające tak jak miłość, którą obdarzamy daną rzecz materialną. Przemijanie można zakwalifikować do marności, która jest niewarta skoncentrowanej na niej miłości. Podmiot liryczny wymienia rzeczy doczesne, które człowiek kocha podczas swojego życia. Są nimi: złoto, sceptr, sława, rozkosz, władza i piękno. Jednocześnie zwraca uwagę na duszę, której te wartości są niepotrzebne do szczęścia. W związku z tym taka jednostka mimo dobrobytu materialnego całkowicie spełniona nie będzie. Podmiot liryczny powraca do problematyki miłości jako wartości. Zwraca uwagę także na ciało, które poprzez swoje zmysły kusi duszę człowieka, która często ulega. Zdecydowanie łatwiejsze dla ludzi jest kochać rzeczy materialne niż wartości duchowe, które mają nasycić duszę i serce, aby zjednoczyć nas z Bogiem. Ostatnie dwa wersy stanowią tego, co autor chciał przekazać w poprzednich strofach. Podmiot liryczny uważa, że miłość zwrócona ku przedmiotom i materii nigdy nie będzie celem samej miłości. Człowiek kierujący się takim rodzajem miłości nie będzie piękny w swoim wnętrzu, tak jak pragnęłoby to jego ciało. Nie dane będzie mu poznać prawdziwego celu miłości, a miłość taką jaką wyznaje, nie da mu całkowitej satysfakcji oraz nic nie wniesie w jego życie.

Innym przykładem pojawienia się motywu miłosnego w literaturze jest fragment utworu Henryka Sienkiewicza pt. „Pan Wołodyjowski”, który pochodzi z XIX wieku. Owy tekst przyjmuje formę pozornego dialogu, jednak tak naprawdę jest to monolog prowadzony przez rycerza imieniem Ketling. Wypowiada on swoje przemyślenia i rozważania na temat miłości. Znajduje się on w stanie admiracji dla swojej ukochanej Krzysi i przede wszystkim rozmyśla o bardzo silnej więzi między kobietą, a mężczyzną. Bohater właśnie do obiektu swej miłości wygłasza ową przemowę. Rycerz porównuje to uczucie do niewolnictwa i ptaka, który ustrzelony z łuku myśliwskiego pada pod jego nóg. Ketling uważa, że miłość jest także rodzajem kalectwa ponieważ jest ślepa i nie zauważa nic po za swoją drugą połową, która i tak jest wyidealizowana. Więź pomiędzy przeciwnymi płciami jest również ogromnym smutkiem, gdyż podczas tęsknoty odczuwa się olbrzymi ból, który jest podobny do tego jaki człowiek przeżywa po utracie kogoś bliskiego. Ketling porównuje to uczucie do choroby, gdyż kiedy jedna strona mocno się angażuje, a później przez drugą zostaje odrzucona, wtedy cierpi i odczuwa boleści jak istota poważnie chora. Po pewnym czasie rycerz milknie, a z uwagą słuchająca całej mowy Krzysia odbiera ją jako pieśń. Następnie po chwili zastanowienia Ketling nadal głośno wypowiada swoje rozmyślania na temat miłości. Stwierdza, że nie można ciężej kochać niż się kocha. Według bohatera lirycznego to uczucie nie powinno być kierowane do przedmiotu, ani do żadnych dóbr materialnych. Miłość jest tylko wtedy prawdziwą rozkoszą, a żadne rzeczy do których dąży człowiek przez swoje całe życie nie dadzą mu szczęścia. Rycerz wyraża pogląd, że każdy kto kocha powinien być gotowy do wszelkiego rodzaju poświęceń w imię tego uczucia. W jego systemie wartości miłość jest więcej warta nawet od samego życia.

Fragment sienkiewiczowskiej powieści jest dowartościowaniem miłości i ukazaniem jej jako najważniejszego i najwspanialszego uczucia jakie może wzbudzić we własnym wnętrzu człowiek. Sugeruje on, że życie bez tej wartości nie ma większego sensu. Miłość jest podstawą do szczęścia doczesnego jeżeli jest ona kierowana do innej osoby. Jeżeli jednostka już kocha powinna to robić ponad własne życie.

W obydwu utworach można dostrzec podobieństwa. Najważniejsza wspólna cecha to oczywiście sama tematyka – miłość. Mimo, iż w sonecie Mikołaja Sępa Szarzyńskiego większość wiersza poświęcona jest obdarowywaniem uczuciem rzeczy materialne, to jednak oba utwory mają podobną wymowę. Dają do zrozumienia, że nie należy kierować swej miłości ku rzeczą ulotnym i przemijającym, gdyż dopieszczamy tylko poprzez to swoje zmysły. Miłość – czy do Boga, czy do drugiej osoby, tylko wtedy jest prawdziwa, gdy jest wartościowa i wypełnia nasze wnętrza i dusze.