Analizując wybrane utwory ustosunkuj się do problemu: "Krasicki – poeta gorzki, czy śmieszny?"

I. Utwory Ignacego Krasickiego są zwierciadłem stosunków i układów międzyludzkich o ponadczasowej wartości. Poeta stara się w nich przedstawić wady społeczeństwa i w ten sposób przyczynić się do jego naprawy. Jego dzieła mają często żartobliwy charakter. Pozwala to na przekazanie mądrości autora większym rzeszom ludzi. W literaturze oświecenia przewodził cel dydaktyczny utworów. Tematem pracy będzie udowodnienie, że Krasicki był poetą gorzkim, na następujących utworach: „Malarze”, „Kruk i lis”, „Groch przy drodze”, „Dewotka”, „Dzieci i żaby”, "Ptaszki w klatce", „Pijaństwo”, „Świat zepsuty”, "Do króla", „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”.

II. 1. Bajki Krasickiego pozwalają uwidocznić wad ludzi. Autor posługuje się alegorią. Bohaterami utworów są zwierzęta. Bajki są krótkie i zwięzłe, ale mimo tego zawierają dużo treści. Mają charakter dydaktyczny.
a) „Malarze” - utwór pokazuje ludzką próżność i brak samooceny. Celem bajki jest uzmysłowienie ludziom, że nie zawsze piękne znaczy prawdziwe.
b) „Kruk i lis” – w bajce zaprezentowany jest brak krytycyzmu z stosunku do własnej osoby. Komplementy innych mogą zaślepić człowieka i sprawić, by ten stał się w ich rekach marionetką.
c) „Groch przy drodze” – w utworze została skrytykowana zbytnia przezorność, ostrożność i chciwość. Przynoszą one zazwyczaj tylko liczne szkody.
d) „Dewotka” - u swojej bajce autor krytykuje fałszywą pobożność, zakłamanie i obłudę religijną..
e) „Dzieci i żaby” – autor przedstawił w utworze egoizm i bezmyślność ludzką.
f) "Ptaszki w klatce" – w utworze przedstawiony został stosunek ludzi młodych i starych do swojej ojczyzny. Autor pragnie pokazać, że młodzi ludzie nie pragną niepodległości, bo urodzili się w niewoli. Starzy natomiast zawsze będą tęsknić za wolnością. Bajka ma charakter polityczny.

2. Satyry Ignacego Krasickiego piętnują i ośmieszają różne zjawiska i osoby. Autor przedstawia w nich ludzka głupotę, pychę i próżność. Pokazuje wady społeczeństwa, ale nie podaje sposobu naprawy ich.
a) „Pijaństwo” – w utworze autor ośmiesza pijaństwo, porównuje ludzi pijanych do zwierząt, docenienia stan trzeźwości. Jest to satyra na polskie społeczeństwo, które źle pojmuje gościnność.
b) „Świat zepsuty” – autor przedstawia w utworze rozwiązłość obyczajową, rozpustę i brak hamulców moralnych. Krasicki uważa, że upadek moralny to wielkie nieszczęście. W satyrze został przedstawiony topos okrętu – ojczyzny.
c) "Do króla" – w utworze została skrytykowana polska szlachta. Jest ona zazdrosna, pewna siebie, dumna ze swego pochodzenia i pragnąca władzy. Powierzchownie ocenia ludzi, uważa, że to wiek, a nie wykształcenie, jest gwarancją mądrości.

3. Powieść Krasickiego” Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki” prezentuje wizję utopii. Objawienie idealnego państwa ma służyć podkreśleniu wad Rzeczpospolitej Polskiej. Krasicki uważa, że w idealnym państwie obowiązuje nakaz edukacji i podporządkowania się prawu naturalnemu. Autor uważa, że aby naprawić społeczeństwo, należy zacząć od samego siebie.

III. 1.Krasicki jest autorem wielu utworów o charakterze dydaktycznym. Autor niekiedy drwi za świata, ośmiesza ludzkie wady i słabości, moralizuje i uczy skromności. Przede wszystkim jednak rozpoznaje i celnie opisuje najbardziej istotne mechanizmy rządzące światem i ludzkim postępowaniem.
2. Ignacy Krasicki uczył bawiąc. Przekazywał ważne treści i prawdy w postaci często krótkich i zwięzłych utworów. Bajki Krasickiego są wyrazem jego mądrości życiowej.
3. Krasicki podchodzi krytycznie do rzeczywistości. W swoich satyrach ośmiesza przestawione zjawiska, wady ludzkie, stosunki społeczne.

Bibliografia podmiotu

1.I. Krasicki, „Wybór bajek i satyr”, Kraków, 2003
2. K. Mrowcewicz, „Przeszłość to dziś”, Warszawa, 2003

Bibliografia przedmiotu

1. „Pisarze polskiego oświecenia”, red. T. Kostkiewiczowi, Z. Goliński, Warszawa, 1992
2. „Ignacy Krasicki”, red. J. Nowak-Dłużewski, Warszawa, 1964