Gladiatorzy wg M.Granta (powstanie Spartakusa)

Spartakus, człowiek o wybitnym charakterze i inteligencji, pochodził z Tracji, kraju jeszcze niezależnego, ale już narażonego na odwetowe akcje Rzymu. On sam był żołnierzem rzymskim, ale zdezerterował i został rozbójnikiem. Ponownie schwytany przez Rzymian i sprzedany w niewolę, trafił do szkoły gladiatorów do Kapui. Tam w roku 73 p.n.e zorganizował bunt. 70 gladiatorów, w większości Traków i Galijczyków, towarzyszyło mu w tym uwieńczonym powodzeniem przedsięwzięciu. Uzbrojeni w noże kuchenne (gdyż gladiatorzy nie mogli posiadać własnej broni) odparli atak strażników i wydostali się na wolność. Już poza murami miasta stoczyli walkę ze ścigającym ich oddziałem i zdobyli broń. Z dwoma Galami, Oinomaosem i Kriksosem przy boku Spartakus poprowadził swój oddział ku Wezuwiuszowi. Tam rozłożył się obozem w kraterze i czekał, aż Rzymianie go oblegną. Dowódcą rzymskim był Klaudiusz Glaber, wysłany przez pretora Publiusza Wariniusa, któremu rząd zlecił tą operację.

Spartakus wykorzystał fortel do pokonania wroga. Kiedy Rzymianie byli już blisko obozowiska, kazał swoim towarzyszom sporządzić z pnączy drabiny linowe, dzięki którym szybko przedostał się do podnóży wulkanu. Dzięki temu mógł okrążyć oddziały rzymskie, zaskakując je zwycięskim atakiem od tyłów.

Spartakus później zwyciężał niejednokrotnie, pokonał nawet samego pretora Wariniusa. Gladiatorzy mogli bez przeszkód rabować i pustoszyć Kampanię i Lukanię. Wódz tak teraz, jak i później próbował pohamować bezwzględność i okrucieństwo towarzyszy. Taka postawa doprowadziła do rozłamu. Spartakus postanowił maszerować ku północy i przejść przez Alpy, co umożliwiłoby jego ludziom rozproszenie się i dotarcie do własnych krajów i domostw. Jego przyjaciel Kriksos pragnął natomiast nadal plądrować Italię. Zabrał ze sobą germańskich i galijskich gladiatorów.

Do Spartakusa przybywali wciąż nowi rekruci: wynędzniali i obdarci włóczędzy, których było pełno w Italii, zbiegli niewolnicy i skuci łańcuchami więźniowie, których buntownicy uwalniali z wielkich posiadłości ziemskich.

W następnym roku senat wysłał naprzeciw rebeliantom 4 legiony. dowódcy to członkowie rzymskich władz, konsulowie Lucjusza Gelliusa i Lentulusa Klodianusa. Rozgromili oni wojska Kriksosa.

Spartakus pokonał obu konsulów, a 300 jeńcom rzymskim kazał pojedynkować się między sobą. Następnym pokonanym prefekt Galii Przedalpejskiej.

Po tym wydarzeniu Rzym "wytoczył ciężką artylerię". Zdyskredytowanych wodzów rzymskich zastąpił Krassus. Dla tego polityka-milionera pojmanie Spartakusa stało się sprawą priorytetową. dzięki chwale zdobytej w ten sposób mógł bez przeszkód pokonać swojego wroga politycznego - Pompejusza (niedługo później mianowanego współ - wodzem legionów).

Krassus zapędził Spartakusa do cypla Italii, gdzie zaczął wznosić fortyfikacje w celu odcięcia mu drogi powrotnej. Gladiatorom udało się wydostać. Jednak wkrótce po tym wydarzeniu w dowództwie znów nastąpił rozłam, 2 wodzów galijskich wystąpiło z armii pociągając za sobą swoich ludzi. Ich oddział został wkrótce rozbity przez Rzymian, ale Spartakus przyszedł mu na pomoc i rozgorzała wielka bitwa u źródeł Silarus w Lukanii. Krassus zadał straszliwą klęskę gladiatorom, odzyskując insygnia pokonanych. Spartakus powrócił do południowego cypla Italii. Odniósł zwycięstwo jeszcze w jednej bitwie, ale ostatecznie uległ ogromnej armii Krassusa. Zasługa pokonania Spartakusa przypadła jednak Pompejuszowi, który rozgromił resztki wojsk gladiatorskich.

Po rozbiciu armii gladiatorów przyszła bezlitosna zemsta. 6 tys. jeńców ukrzyżowano na drodze appijskiej od Rzymu do Kapui, gdzie bunt się rozpoczął.

Zatrwożone niebezpieczeństwem władze rzymskie narzuciły żelazną dyscyplinę następnym pokoleniom gladiatorów.