Teoria i praktyka zdrowego żywienia

Cech natury ludzkiej jest skłonnoć do odsuwania od siebie złych nowin. Nie chcemy przyjć do wiadomoci, że niezdrowe odżywianie się doprowadzi nas wkrótce do poważnych schorzeń. Ignorujemy fakt, że wiele produktów kuszcych pięknym wygldem i znakomitym smakiem zawiera niebezpieczne trucizny, a niejedn tradycyjn potrawę należało by wykrelić z jadłospisu zastępujc inn - zdrowsz i bogat w niezbędne składnikiodżywcze. Niechętnie rezygnujemy z mocno zakorzenionych nawyków i trudno nam wierzyć że zmian menu możemy poprawić stan swego zdrowia i samopoczucia. Jeżeli jednak zależy nam na uniknięciu kłopotliwych chorób i aktywnym trybie życia, musimy uwiadomić sobie, że funkcjonowanie naszego ustroju jest nierozerwalnie zwizane z przyjmowanym pokarmem. Francuski uczony Brillat - Savarin swoim stwierdzeniem : " Losy narodów zależ od sposobów ich odżywiania się", zwrócił uwagę na to niezmiernie ważne zagadnienie już w XVIII wieku. Zastosowanie się do zaleceń dietetyków przyniesie nam ogromne korzyci; warto również zapoznać się z przepisami kuchni wegetariańskiej i zasadami makrobiotyki. Powinnimy powoli przystosować się do nowego sposobu robienia zakupów, gotowania, a także planowania posiłków, by zawierały mało tłuszczu i cukru, za to więcej białek i błonnika.

Żywnoć wchodzca w skład zdrowej diet powinna być nie przetworzona i pożywna, nie zawierać szkodliwych zwizkow chemicznych i syntetycznych dodatków. Najbardziej wartociowy jest produkt, z którego nic nie zostało usunięte i do którego niczego nie dodano. Zaleta takiej żywnoci objawia się w zachowaniu wszystkich składników odżywczych, które mogły zostać stracone podczas jej oczyszczania i przerobu. Warto robić zakupy w sklepach ze zdrow żywnoci, ale również w wielu supermarketach można znaleć różnorodne produkty, w większoci pozbawione dodatków syntetycznych w wyprodukowane z wysokiej jakoci naturalnych składników. S to naturalne produkty, takie jak mki, pieczywo, makarony, ciastka i produkty zbożowe, a także jogurty i soki owocowe bez rodków konserwujcych i nierafinowane oleje.

Gdy zaopatrzylimy się już w odpowiednie produkty, musimy dokonać niwielkich zmian w menu, które w istotny sposób wpłyn na nasze zdrowie. Na niadanie sami przyrzdmy muesli lub wybierzmy produkty zbożowe bez cukru i tłuszczu. Na ciepło możemy skonsumować owisiankę, upieczon w domu fasolę, zapiekane pomidory lub ser na chlebie z pełnoziarnistej mki pszennej czy też żytniej. Majc na uwadze swoje zdrowie pijmy soki owocowe bez cukru, substytuty kawy lub herbatki ziołowe. Przygotowujc obiady i kolacje powinnimy uwzględnić produkty zbożowe i nasiona strczkowe, gdyż s bogate w błonnik, witaminy isole mineralne. Postarajmy się, aby większa częć naszego pożywienia stanowiły nie oczyszczone węglowodany, które nie dostarczaj dużo kalorii, a s smacznym ródłem energii w przeciwieństwie do ubgiej w składniki pokarmowe żywnoci przetworzonej. Należy również zmienić sposoby przyrzdzania posiłków : zamiast smażenia- zapiekajmy lub pieczmy, a wzrzywa gotujmy na parze lub posmażajmy szybko w małej iloci tłuszczu. Spróbujmy wzbogacić dietę w surowe owoce i warzywa, tak aby wchodziły one w skład co najmiej jednego posiłku, wykorzystujc w ten sposób ich wartoci odżywcze. Warto zajrzeć do wegetariańskiej ksiżki kucharskiej, gdzie znajdziemy mnóstwo przepisów na oryginalne, apetyczne sałatki i surówki. wieże warzywa i owoce mog być porzywnymi przekskami. Słodycze zastpmy suszonymi owocami i smakowitymi nasionami oraz orzechami, spożywajmy ciasta i ciasteczka bez cukru lub o niskiej jego zawartoci. Do czasu, gdy będziemy mogli obejć się bez słodkich przekse, spróbujmy pełnoziarnistego pieczywa z aromatycznum dodatkiem, np.: past miso.

Podstaw właciwego odżywiania się jest umiejętnoć wiadomego dokonywania "zdrowych wyborów" . Istnieje wiele produktów, których należy unikać lub ograniczyć ich spożycie. Jednoczenie musimy zastpić je wyrobami nieszkodliwymi dla naszego zdrowia i uzupełnić dietę cennymi składnikami odżywczymi.

TŁUSZCZE

W przeszłoci większoć tłustej żywnoci była dostępna tylko dla zamożnych, jednak dzisiaj s najtańszym osigalnym ródłem kalorii. W tej samej jednostce wagi zawieraj prawie dwukrotnie więcej składników energetycznych niż białka i węglowodany. Według danych z roku 1800 tłuszcze dostarczały około 10% kalorii zawartych w żywnoci, a obecnie stanowi aż 40%. Niestety tłuszcz będcy tzw. Chorób cywilizacyjnych. Nadmiar spożywanych tłuszczów prowadzi do otyłoci, która zwiększa prawdopodobieństwo wystpienia takich chorób, jak cukrzyca, artretyzm, schorzenia woreczka żółciowego, wysokie cinienie krwi i dolegliwoci serca, a ponieważ w żywnoci bogatej w tłuszcze zwykle brakuje błonnika, jets ono także czynnikiem sprzyjajcym występowaniu raka jelit. Nie zwlekajc należy ograniczyć spożycie tłuszczów, aby stanowiły mniej niż 30% dostarczanych organizmowi kalorii. Pewna iloć tłuszczu jest niezbędna w naszym pożywieniu jako ródło energii i potrzebnychkwasów tłuszczowych oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Przeciętne zapotrzebowanie dorosłego człowieka wynosi poniżej 85g. O szkodliwoci spożywanego tłuszczu nie decyduje w znaczcy sposób jego iloć ale jego rodzaj. Tłuszcze nasycone odkładaj się na cianach naczyń. Złogi tłuszczowe powstaj z reguły z cholesterolu wchodzcego w skład większoci tkanek ciała dostarczanego organizmowi wraz z tłuszczami pochodzenia zwierzęcego i z nabiałem. Złogi te stopniowo powiększajc się zwężaj wiatło naczyń i hamuj przepłym krwi, co prowadzi do arteriosklerozy. Jeżeli zablokowane zostan naczynia sercowe, może dojć do zawału serca. Blokada naczyń w innychnarzdach prowadzi do zawału, dusznicy i innych zaburzeń krżenia. Niska zawrtoć cholesterolu zmniejsza ryzyko wystpienia ataku serca, a ograniczenie spożycia nasyconych tłuszczów obniża z kolei poziom cholesterolu. Uważa się, że nienasycone tłuszcze zapobiegaj arteriosklerozie, obniżajc zawartoć cholesterolu we krwi. Jednak najlepsz profilaktyk będzie ograniczenie spożycia wszystkich tłuszczów - a szczególnie tych nasyconych.

W praktyce oznacza to ograniczenie produktów pochodzenia zwierzęcego, takich jak słonina, jaja, masło, twarde sery, mietana i pełne mleko. Żywnoć przetworzona może także zawierać tłuszcze, dlatego należy zapoznać się z informacj na opakowaniach, gdzie powinna być podana ich zawartoć lub nawet rodzaj tłuszczu. Dotyczy to szczególnie olejów i margaryn. Procentowa zawartoć podana na opakowaniu odnosi się do wagi, a czasami do procentowej zawrtoci w całej masie produktu. I tak na przykłd kiełbasa w skład której wchodzi tłuste mięso, produkty zbożowe i woda, może zawierać tylko 25% tłuszczu. Ponieważ woda nie ma żadnych wartoci energetycznych, kalorie pochodzce z tłuszczu stanowi prawie 70%. Należy także unikać olejów, gdyż mog zawierać olej palmowy lub kokasowy ( oba posiadaj tłuszcze nasycone). Kupujmy oleje nie mieszna, nienasycone, takie jak kukurydziany, słonecznikowy, saflorowy, najlepiej tłoczone na zimno, gdyż wysoka temperatura podczas ich produkcji może zniszczyć wiele wartociowych składników odżywczych, choćby lecytynę i witaminę E. Wielu producentów używa takich substancji, łoj wołowy i tran wielorybi, polegajc na ich dokładnej obróbce, dodawaniu substancji koloryzuj cych dla uzyskania pożadanych efektów. Co więcej - stosuj oni proces uwodorowiania dla utwardzania, co powoduje przekształcenie tłuszczów nienasyconych w nasycone. Najlepsze margaryny, które można kupić w sklepach ze zdrow żywnoci, wytwarzane s z tłoczonych na zimno nienasyconych olejów, które nie były uwodorowane. Spożycie tłuszczów można ograniczyć na wiele sposobów : używamy naczyń w których potrawy nie przypalaj się, zamiast smażyć - pieczmy, zamiast masła do potraw dodawajmy wieże zioła; unikajmy ciast, czekolad, lodów i chrupek; zamist oleju do sałatek używajmu jogurtu; zastępujmy tłuste mięsa kurczakiem lub indykiem bez skóry, cielęcin, chud wołowin, dziczyzn.

PRODUKTY MLECZNE

Około 1/3 spożywanego tłuszcu pochodzi z mięsa - takie same iloci zawieraj produkty mleczne. Celowe byłoby również ograniczenie ich spożycia lub wprowadzenia zmienników. Produkty mleczne zawieraj oczywicie dużo cennych białek, witamin i soli mineralnych, jednak możemy zmiejszyć iloc spożywanego masła, mleka, mietany i sera, ponieważ wszystkie te składniki możemy znalężć w innych produktach ( roliny strczkowe, soja, ziemniaki itp.). Oprócz wysokiej zawartoci tłuszczu także inny fakt przemawia za ograniczeniem iloci produktów mlecznych w pożywieniu. Mleko jest przyczyn wielu dolegliwoci, np. . coraz bardziej powszechnych alergii. Niektórzy s uczuleni na białko w mleku, co może objawić się trudnociami w oddychaniu, nieżytem lub egzem. Inni nie toleruj laktozy z powodu rozkładajcego j enzymu ( laktazy), co przeszkadza w rozkładzie cukrów z mleka. Nieprzyswojona laktoza gromadzi się w jelicie, gdzie fermentuje powodujc skurcze i biegunki. Sery s często przyczyn migren, kłopotów z atokami, skłonnociami do bronchitu.

Istnieje wiele sposobów ograniczania spożycia produktów mlecznych. Zacznijmy od picia odtłuszczonego mleka krowiego, spróbujmy koziego lub sojowego. Pełnotłuste mleko zawiera 3,8% tłuszczu, gdy odtłuszczone tylko 0,1%. Do jego zalet z pewnoci należy zaliczyć fakt, iż pozbawione jest ono tylko tluszczu i witamin w nim rozpuszcalnych. Osby uczulone na mleko powinny spożywać mleko sojowe i kozie, które posiada więcej fosforu i miedzi. Twarożek przypomina twaróg, jednak wyrabia się go z odtłuszczonego mleka (zawiera około 30 kalorii w 25g). Niektóre jego rodzaje posiadaj również sól i rodki koserwujce, dlatego powinnimy uważnie czytać etykiet. Twaróg, dla porównania, jest zrobiony z pełnego mleka krowiego lub koziego, tak więc zawiera około 11% tłuszczu, tj. 40-45 kalorii w 25g. Chuda mietana, posiadajca wysokie walory smakowe, zawiera tylko 5-10% tłuszczu i możemy j zrobić samodzielnie. Zajmijmy się również domowym wyrobem jogurtu, który otrzymuje się z pęłnego lub odtłuszczonego mleka. Jesdt on na tyle kwany, że rozkłada białka mleka na formy lżej strawne. Aby utrzymać dobre zdrowie i kondycję, powinnimy skorzystać z kilku cennych wskazówe: zamist mlekiem nasczajmy płatki sokiem owocowym; zamiast sosu dodawajmy do sałatek jogurt; do ugotowanych warzyw zamiast masła dodajmy posiekanych ziół; do zagęszczenia dań zamist mietany używajmy jogury lub chudej mietany.





CUKIER

Zdajemy sobie sprawe, że cukier rafinowany jest tuczcy, powoduje psucie się zębów i przyczynia się do występowania cukrzycy. Wszystko, co spożywamy podnosi poziom glukozy we krwi. Podczastrawienia glukoza rozkładana jest nieprzerwanie, powoli, a poziom cukru we krwi utrzymuje się w stałym zakresie, podtrzymujc nasz aktywnoć fizyczn, psychiczn, pomaga w koncentracji i zrównoważeniu psychiki. Wszystko przebiega bez zaburzeń, kiedy spożywamy nieoczyszczone węglowodany zasobne we włokna ( zarówno skrobię, jak i cukry ), gdyż s one trawione powli, podczas gdy duże iloci rafinowanego cukru przyswajane s szybko, podnoszc zancznie poziom cukru we krwi. Wówczas trzustka wzmaga wytwarzanie insuliny, aby obniżyć zapotrzebowanie na cukier. Powstaje zamknięty krg wyzwalajcy fale przepływu energii i następuje po nich zmiennoć nastrojów. Jeli trzustka nie nadża z zaspokojeniem wzmożonego zapotrzebowania na insulinę - sytuacja taka może doprowadzić do cukrzycy. Cukier w jamie ustnej wraz ze lin tworzy rodowisko sprzyjajce rozwojowi bakterii wytwarzajcych kwasy, które uszkadzaj zęby. Cukier pozbawia organizm składników odżywczych, szczególnie witamin B i wapnia, zużywanych w metabolimie cukrów. Naturalne, słodkie produkty, np. daktyle, często zawieraj wystarczajc iloć witamin b, by zrekompensować ich zużycie. Cukier rafinowany, sam pozbawiony składników odżywczych, powoduje zwiększone ich zużycie przez organizm. Uważa się, że istnnieje zwizek między spożyciem cukru a nadpobudliwoci dzieci i chorobami serca. Nadmierne iloci cukrów podnosz także poziom trójglicerydów we krwi, a wzrost ich zawartoci może powodować takieschorzenia jak arterioskleroza. Aż 3 spożywanego przez nas cukru pochodzi z przetworzonych produktów i to nie tylko z tak oczywistych ródeł jak napoje musujce. Zaskakujco dużo produktów spożywczych zawiera cukier, miedzy innymi zupy, sosy, marynaty, gotowe sałatki i warzywa w puszkach.

Cukier daje się zastpić całkowicie naturalnymi, nierafinowanymi słodzikami. Miód zawiera glukozę i fruktozę oraz nieco mniej kalorii niż sacharoza, będc jednoczenie słodszym, a więc zużywamy go mniej. Znajduj się w nim ladowe iloci witamin i soli mineralnych. Można go używać do słodzenia napojów, do produktów takich jak jogurt, atakże do gotowania. Melasa zawiera składniki mineralne, szczególnie wapń i żelazo oraz witaminy, a intensywny smak sprawia, że nie zużywamy jej dużo. Syrop klonowy nie jest tak słodki jak miód i składa się głównie z sacharozy. Ekstrakt słodowy, powstały podczas produkcji piwa, ma intensywny aroma, zawiera żelazo i niektóre witaminy z grupy B. Nierozcieńczone koncentraty soków owcowych można używać do ciastek i produktów zbożowych. Suszone puree owocowe, szczególnie daktylowe, doskonale zastępuje cukier podczas pieczenia. Jak w inny sposób ograniczyć spożycie tego niezdrowego składnika? Zimne napoje przyrzdzamy bez cukru, inikajmy przcierów owocowych, pijmy soki i wodę mineraln. Używajmy mniej cukru niż podano w przepisach kulinarnych, zrezygnujmy z lodów i słodyczy. Kupujmy dżemy bez cukru lub o obniżonej jego zawartoci, ale przede wszystkim sięgajmu po surowe i wieże owoce oraz warzywa.

SÓL

Nasze dzienne zapotrzebowanie na sól to mniej niż 4g i iloć tę możemy dostarczyć organizmowi w całoci wraz ze wieżymi owocami. Zwykle solc potrawy spożywamy jej około

10-12 razy więcej. Spożycie soli łczy się z wysokim cinieniem krwi, które stanowi przyczynę wielu zaburzeń krżenia, takich jak choroby serca i zawały. Spożywana przez nas sól to chlorek sodowy. Sód i potas bior udział w regulacji równowagi płynów w organimie. Nadmiar soli może zburzyć równowagę soli w organimie ( być przyczyn icg zatrzymywania). Aby pozbyć się nadmiaru soli, nerki zmuszone s do znacznego wysiłku.

Większoć spożywanej soli pochodzi z żywnoci przetworzonej. Warzywa w puszkach mog zawierać aż 200% więcej sodu niż warzywa wieże, dlatego należy zwracać szczególn uwagę na żywnoć, która tylko pozornie wydaje się nam nieszkodliwa. Produkty o wysokiej zawartoci soli to : gotowe zupy, marynaty, sosy, masła i margaryny, a także wiele takich, które trudno o to podejrzewać, np. niadaniowe produkty zbożowe. Wiele syntetycznych dodatków zawartych w żywnoci opiera się na sodzie. Najlepiej wyeliminować całkowicie żywnoć przetworzon, a podczas gotowania nie solić potraw, a zastosować jedn z substancji zastępczych. Istnieje bowiem kilka przypraw, które warto zasosować zamiast tradycyjnej soli. Poczas stopniowego odzwyczajania się od soli można stosować w zamian chlorek sodu i chlorek potasu, które miesza się w proporcji 1:1. Póżniej potrway można przyprawić aromatyczn sol z ziołami. Gomasio składa się z mieszniny prażonych, zmielonych nasion sezamowych i soli. Miso jest przypraw ze sfermentowanego puree z ziaren soi wymiesznych z sol, pszenic lub jęczmieniem o konsystencji gęstej pasty. Sięgnijmy również po shoyu i tamari - ciemne płyny o słodkim smakuprzeznaczone do przyprawiania pikantnych potraw. Podczas robienia wypieków wypróbujmy proszek do pieczenia o niskiej zawartoci sodu. Warzywa posypujmy wieżymi ziołami, przyprawijmy sokiem z cyrtyny zamist dodawać do nich sól do gotowania.

NAPOJE

Napoje jawi się jako kolejne potencjalne rodła kłopotów zdrowotnych. Napoje gazowane, napoje z soków owocowych i koktajle zawieraj sztuczne dodatki i cukier, natomiast kawa i herbata - kofeinę i teinę. Nie odnotowanu zgonu spowodowanego nadmiern iloci spożytej kofeiny, ale wiadomo, że jej miertelna dawka to 10g. Kofeina sprawia, że serce bije serce gwałtownie i nieregularnie. Po wypiciu kawy czujemy się pobudzeni, lecz jej nadmiar może spowodować lęki, rozdrażnienie i bezsennoć. Zwiększa oan cinienie krwi i podnosi poziom tłuszczów we krwi. Powoduje także wzmożone wydzielanie insuliny przez trzustkę, co obniża poziom cukru we krwi i zakwasza treć zołdka. Wrażliwoć na kawę i herbatę zależy od skłonnoci danego organizmu. Udowodniono, że kofeina powoduje zaburzenia w gospodarce żelazem orazniedobór niekturych witamin z grupy B. Może także ograniczyć wchłanianie innych witamin i soli. Niektóre niewyjanione reakcje alergiczne, takie ja wysypki i migrena, czasami ustępuj, gdy wyłczymy kofeinę z naszej diety. Herbata zawiera także teinę, która może wywołać zaparcia. Niewielka iloć alkoholu działa relaksujco i uspokajajco, może nawet zmiejszyć prawdopodobieństwo wystpienia choroby serca. Alkohol, wbrew powszechnej o nim opinii, nie jest substancj stymulujc. Tolerowanie alkoholu zależy od masy ciała, a tak więc przeciętne kobiety mog wypić mniej od mężczyzn; zalecana bezpieczna iloć do dwie szklanki piwa lub dwie lampki wina. Zbyt duża iloć alkoholu powoduje odwodnienie, nadwyręża wtrobę, wyczerpuje zapaswitamin B. U pijcych duże iloci alkoholu mog wystpić objawy niedożywienia, gdyż do starcza on wyłcznie kalorii, nie posiada składników odżywczych. Kobiety ciężarne i karmice powinny wystrzegać się alkoholu, gdyż przechodzi on przez łożysko, atakże do mleka karmicej.

Jeżeli zależy nam na ograniczeniu spożycia syntetycznych dodatków, cukru, kofeiny, teiny lub alkoholi, spróbujmy pić napoje zdrowe i ożywcze. Jeli przyzwyczailimy się do tradycyjnych smaków, możemy sięgnć po kawę bezkofeinow oraz herbatę o niskiej zawartoci teiny. Kawa zbożowa produkowana jest z palonych ziaren pszenicy lub jęczmienia, niekiedy z mniszka lub cykorii, które sprzyjaj trawieniu. Dobr kondycję i samopoczucie pozwol nam zachować herbatki ziołwe, napoje z jogurtem, woda mineralna oraz soki owocowe, najlepiej z upraw ekologicznych, pozbawione cukru.

SYNTETYCZNE DODATKI DO ŻYWNOCI

Dietetycy otrzegaj przed nadmirem tłuszcu, soli i cukru, ale nie s to jedyni sprawcy zła w naszym organimie. Na pocztku listy subtancji, spożywania których trzeba unikać lub znacznie ograniczyć, znajduj się syntetyczne dodatki. W większoci pozbawione s jakichkolwiek wartoci odżywczych. Dodaje się je do żywnoci, aby przedłużyc jej okres przydatnoci do spożycia, pomóc w procesach jej przetwarzania, poprwić smak i wygld. Stosowane s niemal we wszystkich produktach zalegajcych pólki w supermarketch, dlatego nie sposób się od nich całkowicie uwolnić. Wród szkodliwych dodatków wyróżniamy substancje konserwujce, przeciwutleniacze, wybielacze, substancje smakowe i zapachowe, emugulatory,stabilizatory, rodki konserujce, przeciwutleniacze, wybielacze, substancje powierzchniowe. Sztuczne substancje często maj właciwoci rakotwórcze, naukowcy wciż odkrywaj nowe schorzenia wywołane ich spożywaniem. Wiadomoci o tych truciznach nie s jednak wciż wystarczajce. Dodatki wyszczególnine s w składzie produktu w formie zrozumiałej tylko dla chemika - oznaczone liter E z następujcymi po niej liczbami.

Przciwutleniacze (BHA, BHT), znajdujce się w male, margarynie, olejach i wypiekach, zapobiegaj jełczeniu tłuszczów i przedłużaj okres przydatnoci do spożycia. BHA wpływa negatywnie na mięnie jelit u człowieka, BHT powoduje uszkodzenia nerek i wtroby, łysienie, wzrost poziomu cholesterolu, alergie i astmę. Odkryto, że popularne słodziki s przyczyn zaburzeń trawienia i krzepnięcia krwi oraz alergii skóry. Czynniki wybielajce, stosowane do wybielania mki, niszcz większoć składników odżywczych pozostałych po jej oczyszczeniu, szczególnie witaminę E. Największ grupę stanowi dodatki smakowe, wykorzystywane bezkarnie przez producentów żywnoci. Glutaminiany podnosz walory smakowe produktów, jednak spożywanie ich wywołuje wiele efektów ubocznych: bóle i zawroty głowy, palpitacje i bóle w klatce piersiowej. Substancje barwice, stosowane do "upiększania" naszej żywnoci, również wywołuj w naszym organimie różne schorzenia. Barwniki azowe ( E102, E110, E122, E123 itp.) powoduj powoduj prawdopodobnie astmę, dolegliwoci gastratyczne i wysypki. Wystrzegajmy się kolorantów szczególnie w napojach orzewiajcych, zupach w proszku, słodyczach, owocach i warzywach w puszkach, wędzonych rybach, sosach do sałatek i dżemach. rodki konserwujce zapobiegaj psuciu się żywnoci i pozwalaj nam delektować się produktami, na które sezon już minł. Siarczany

(np. E220, E221, E222) przyczyniaj się do zachowania witaminy C, ale jednoczenie nie niszcz witaminy B1 i E, wywołuj reakcje alergiczne. Naukowcy podejrzewaj, iż maj wpływ na powstawanie mutacji genetycznych,, gdyż działaj na kwasy nukleinowe wchodzce w skład materiału genetycznego. Azotany dzięki którym mięso nabiera wieżego, różowego kolru, w przewodzie pokarmowym mog przekształcić się w azotyny, które przeszkadzaj w roznoszeniu tlenu po całym organizmie. Innymi efektami ubocznymi s reakcje alergiczne, artetyzm i brak zdolnoci magazynowania witamint A. Szczególnie strzeżmy się szynki, boczku oraz mięs zawierajcych E250 (azotyn sodowy). Unikajmy również bezoesanów (E210-217), które mog wywołać wysypki, drętwienie ust; przyczyniać się do nadpobudliwoci u dzieci. Zdajemy sobie sprawę, że nigdy całkowicie nie ustrzeżemy się przed tego typu truciznami. Najlepszym rozwizaniem będzie jednak unikanie każdej przetworzonej żywnoci, dokładne mycie wieżych owoców i warzyw, kupowanie produktów z upraw ekologicznych, używanie pełnoziarnistej mki. Przede wszystkim czytajmi skład produktów podany na opakowaniu.

Zdrowe odżywianie się z pewnoci wymaga od nas dużego wkładu pracy, jednak przyniesie nieocenione korzyci. Przekonajmy się jak ogromn przyjemnoci jest jedzenie, gdy mamy wiadomoć, że składa się z produktów służcych naszemu zdrowiu. Powinnimy uwiadomić sobie, jak niograniczone skarby tkwi w wiecie rolin. Sięgnijmy po nasiona soi, które s wyjtkowym ródłem pełnowartociowego białka, zawieraj bowiem 8 podstawowych aminokwasów. Nie zapomnijmy o warzywach i owocach, zawierajcych cenne zasoby witamin, makro- i mikroelementów. Zdrowe żywienie wcale nie musi oznaczać końca uczt dla smakoszy. Gdy wgłebimy się w tajniki zdrowej kuchni, zostaniemy zaskoczeni różnorodnoci składników i wybornym smakiem potraw.



Bibliografia: "Jak żyć ekologicznie" Raswitha Duffner, "Kuchnia wegetariańska" Sarah Brown

"Jeć inaczej, czyli droga do ponownej młodoci" dr. Jadwiga Biernat, "Vademecum zdrowej żywnoci" -

- Jecek Roik, "Kuchnia i medycyna" Julian Aleksandrowicz, Irena Gumowska