Krajowa Izba Rozliczeniowa

Misją KIR S.A. jest :

"Świadczenie usług rozliczeniowych w sposób wiarygodny, sprawny i bezpieczny"
Celem powołania Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. było zbudowanie oraz standaryzacja systemu rozliczeń międzybankowych, który miał objąć wymianę zleceń płatniczych, ich rejestrację i ustalanie wzajemnych zobowiązań, a także przedstawianie NBP wyników rozliczeń banków prowadzących swoją działalność na obszarze kraju.
W dniu 22 listopada 1991 roku przedstawiciele 16 banków założycieli i Związku Banków Polskich podpisali akt notarialny Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A., ustalający statut i władze spółki.
W ramach KIR S.A. działa Centrala oraz 17 Bankowych Regionalnych Izb Rozliczeniowych (BRIR), których siedziby mieszczą się w miastach wojewódzkich i w Koszalinie.
Od 15.11.1992 r. rozpoczęto testowanie procedur w systemie izby tradycyjnej (SYBIR).
Poczta bankowa, która jest immanentną częścią systemu SYBIR uzyskała regionalną i międzyregionalną gotowość operacyjną już na początku listopada 1992 r..
18 marca 1993 r. pomiędzy Narodowym Bankiem Polskim a Krajową Izbą Rozliczeniową S.A. została zawarta umowa w sprawie objęcia do końca I półrocza 1994 r. jednolitym systemem rozliczeń międzybankowych, wszystkich spełniających warunki banków.
Działalność operacyjną KIR S.A. formalnie rozpoczęła 5.04.1993 r..
Pomimo tego, iż system SYBIR w polskich bankach stanowił wielki postęp na tle dotychczasowej praktyki, nie mógł on jednak być traktowany jako rozwiązanie docelowe, przede wszystkim ze względu na swój "nieelektroniczny" charakter. Z tego też powodu od samego początku KIR S.A. przygotowywała w pełni elektroniczny system rozliczeniowy.
System ELIXIR w postaci gotowego produktu firma Unisys przedstawiła Zarządowi KIR S.A. już we wrześniu 1993 r.. System ELIXIR rozpoczął produkcyjną działalność 18 kwietnia 1994 r. w gronie 37 oddziałów z 8 banków. W wyniku realizacji procesu powszechnej elektronizacji rozliczeń międzybankowych w Polsce, od lipca 1998 roku wszyscy uczestnicy Izby korzystają z nowoczesnego systemu Izby Elektronicznej - ELIXIR.
W celu zagwarantowania ciągłości rozliczeń prowadzonych w Izbie, we wszystkich jednostkach KIR S.A. uruchomiono ośrodki zapasowe w ramach systemu PAD (Plan Awaryjnego Działania).

ZADANIA KIR SA
Przed uruchomieniem systemu rozliczeń międzybankowych
przeprowadzanych za pośrednictwem Krajowej Izby Rozliczeniowej SA (KIR
SA), tj. do 5.04.1993 r., obowiązywał system rozliczeń sankcjonujący
istnienie różnicy pomiędzy czasem obciążenia rachunku jednego banku a
uznaniem rachunku drugiego. Należy także dodać, że bank mógł posiadać
kilka rachunków bieżących w wielu oddziałach okręgowych NBP, co przy
braku sprawnego systemu monitoringu stwarzało możliwości do nadużyć,
których rozmiar w końcu podważył bezpieczeństwo finansów i bankowości
w Polsce oraz zaufanie do nich. W tym czasie tuż po 1989 r., tj. po
wyłonieniu dziewięciu banków komercyjnych ze struktury NBP, około sto
podmiotów otrzymało licencje na prowadzenie działalności bankowej.
Szybko rosnący na początku lat dziewięćdziesiątych odsetek kredytów
nieregularnych w całym sektorze bankowym stwarzał dodatkowe zagrożenie
w postaci zatorów płatniczych, a co za tym idzie - niekorzystnie wpływał na
płynność w systemie rozliczeń. Wprowadzenie mechanizmów likwidujących
luki prawne w dziedzinie rozliczeń stało się niezbędne.
Do pilnych zadań zaliczono:
* konsolidację bieżących rachunków banków w NBP (obecnie Departament
Systemu Płatniczego),
* likwidację środków w drodze" poprzez wprowadzenie w ściśle określonych
momentach rozrachunku umożliwiającego jednoczesne uznanie rachunku
jednego i obciążenie drugiego rachunku banku .
Powołanie instytucji zapewniającej realizację wymienionych celów stało się
sprawa pilną.
W 1991 roku Związek Banków Polskich zainicjował prace zmierzające do
utworzenia w Polsce izby rozliczeniowej, będącej spółką banków. Inicjatywa
ta wyszła naprzeciw pracom zapoczątkowanym w Narodowym Banku
Polskim nad kompleksową reformą rozrachunków międzybankowych. We
wrześniu 1991 roku powołano Komitet Organizacyjny Krajowej Izby
Rozliczeniowej SA, w skład którego weszli reprezentanci największych
banków i Związek Banków Polskich. 22 listopada 1991 r. przedstawiciele 16
banków i Związek Banków Polskich podpisali akt notarialny ustalający statut i
władze spółki.
Założycielami Krajowej Izby Rozliczeniowej SA
byli:
W lutym 1992 r. nowo powstała spółka stała przed wieloma problemami i
oczekiwaniami, których nie można było zawieść. Obowiązywał system, w
którym w ujęciu wartościowym dominowały zlecenia telegraficzne, natomiast
dla transakcji o niższej wartości cykl rozliczeń sięgał nawet kilku tygodni. Nie
należały wówczas do rzadkości banki, których oddziały nie były wyposażone
chociażby w jeden mikrokomputer. Cyfrowe sieci telekomunikacyjne między
oddziałami a centralami banków prawie nie istniały. Powodowało to, iż w
systemie rozliczeń dominowały dokumenty papierowe. Krajowa Izba
Rozliczeniowa SA stała przed zadaniem świadczenia usług w znacznie
szerszym zakresie niż większość izb rozliczeniowych na świecie .
Celem powołania Izby było usprawnienie i unormowanie systemu
rozliczeń międzybankowych. Usprawnienie to należy rozpatrywać pod
kątem stworzenia bankom możliwości:
* bezpiecznej realizacji rozliczeń i zmian w przeprowadzanym w NBP
rozrachunku międzybankowym - przejście z rozrachunku brutto do
rozrachunku netto,
* skrócenia cyklu rozliczeniowego, a co za tym idzie przyspieszenia cyrkulacji
pieniądza w gospodarce,
* przyspieszenia obiegu informacji mającej strategiczny wpływ na
prowadzenie efektywnej gospodarki pieniężnej banku, traktowanej jako źródło
dodatkowych przychodów,
* wyeliminowania wielu czynności ręcznych, związanych ze spedycją
dokumentów rozliczeniowych do banków,
* nowoczesnej automatyzacji prac bankowych.
W dziedzinie unormowania systemu rozliczeń należałoby wspomnieć o
konieczności standaryzacji w zakresie:
* dokumentów bankowych,
* formatu numeru rachunku klienta,
* wprowadzenia identyfikatora rachunku klienta, jako dodatkowego
* zabezpieczenia przed niewłaściwym zaksięgowaniem-zwłaszcza transakcji
elektronicznych.
Pierwszym zadaniem Krajowej Izby Rozliczeniowej SA było zbudowanie i
wprowadzenie w Polsce nowego systemu rozliczeń międzybankowych z
wykorzystaniem przesyłania dokumentów papierowych. Zgodnie ze
wskazaniami miał on obejmować wymianę dokumentów rozliczeniowych, ich
rejestrację i ustalanie wzajemnych wierzytelności, jak również przedstawianie
wyników rozliczeń w NBP, gdzie dokonywany jest rozrachunek banków
prowadzących działalność na terytorium Polski.
Prace nad stworzeniem takiego systemu rozliczeń międzybankowych
obejmowały:
* określenie nowych zasad rozliczeń, stworzenie struktury organizacyjnej,
nowatorską obudowę legislacyjną,
* stworzenie oprogramowania dla izby tradycyjnej (papierowej) i izby
elektronicznej,
* nowe rozwiązania telekomunikacyjne,
* organizację transportu regionalnego i międzyregionalnego, służącego do
przemieszczania dokumentów papierowych między bankami na terenie całego
kraju.
Do głównych zadań Krajowej Izby Rozliczeniowej SA należy również
zapewnienie prawnych, technicznych i organizacyjnych warunków dla
realizacji rozliczeń międzybankowych przez uczestników Izby .
W tym celu Krajowa Izba Rozliczeniowa SA praktycznie musiała dotrzeć
do poszczególnych oddziałów banków po to, aby przygotować
pracowników banków do pracy w nowym systemie, udostępnić
oprogramowanie wraz z dokumentacją systemu, zasilić oddziały w
niezbędne akcesoria, opakowania.
W niespełna trzy miesiące po podpisaniu aktu notarialnego, 3.02.1992 r.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy KIR SA
zadecydowało, że docelowym systemem rozliczeń międzybankowych
będzie system Izby Elektronicznej ELIXIR. Gdy zatem nie istniały
jeszcze podstawy systemu Izby Papierowej SYBIR, podjęto prace nad
systemem docelowym.
W ciągu zaledwie dziewięciu miesięcy powstał system SYBIR o
wielowątkowej aplikacji, a także sieć 17 Bankowych Regionalnych Izb
Rozliczeniowych (BRIR) oraz Centrala KIR SA, wyposażone w sieci
komputerowe z liczbą stacji roboczych stosowną do przetwarzania przesyłek
w objętych obsługą oddziałach. Umowy z siedemnastoma przewoźnikami
regionalnymi oraz międzyregionalnym - Pocztą Polską - zapewniały
bezkonkurencyjny czas wymiany przesyłek pomiędzy wszystkimi oddziałami
banków w kraju (maksymalnie do 22 godzin między najbardziej odległymi
miejscowościami). Również w tym czasie przeszkolono około 3000
pracowników banków w zakresie niezbędnym do obsługi nowego systemu.
Od 15.11.1992 r. rozpoczęto testowanie systemu, a 6.01.1993 r. Zarząd KIR
SA zgłosił swojej Radzie Nadzorczej gotowość do uruchomienia nowego
systemu rozliczeń.
Walne Zgromadzenie Związku Banków Polskich określiło oczekiwania
środowiska bankowego w stosunku do Izby, a mianowicie:
* objęcie systemem bezpośrednich rozliczeń w ramach Krajowej Izby
Rozliczeniowej SA możliwie największej liczby banków,
* takie ukształtowanie systemu, by nastąpiło wyraźne skrócenie cyklu
rozliczeniowego w makroskali oraz aby utrzymano w rozliczeniach niektóre
rozwiązania uznane i dotychczas obowiązujące w rozliczeniach (przekazy
telegraficzne).
Narodowy Bank Polski określił również warunki, które ma spełniać Izba.
Zawierała je umowa podpisana 18.03.1993 r. między NBP a KIR SA.
Określono w niej, że do 30.06.1994 r. uruchomienie nowego systemu
rozliczeń ma nastąpić nie później niż 5.04.1993 r., a do końca pierwszego
półrocza 1994 r. systemem Izby mają zostać objęte wszystkie banki
spełniające niezbędne warunki określone w Umowie.
W związku z tym do 30.06.1994 r. spełniono postanowienia zawarte w
umowie z NBP oraz zrealizowano oczekiwania zgłoszone podczas Walnego
Zgromadzenia Związku Banków Polskich. Przestały istnieć zlecenia
telegraficzne, cykl rozliczeniowy dla zleceń płatniczych został skrócony i
ujednolicony. Nastąpiła likwidacja środków w drodze", które osiadły" na
rachunkach banków .



W ramach Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. funkcjonują 2 podstawowe systemy rozliczeniowe :
• System SYBIR - Izba papierowa (tradycyjna),
• System ELIXIR - Izba elektroniczna,
oraz nowouruchomione i współpracujące z podstawowymi systemami rozliczeniowymi Izby:
• System IMBIR - system optycznego odczytu standardowych
dokumentów bankowych, pozwalający na zamianę dokumentu papierowego w komunikat elektroniczny,
• System SZAFIR - system zarządzania certyfikatami kluczy
publicznych.
• Usługi ZEFIR - efektywne narzędzie weryfikacji poprawności informacji zapisanych w elektronicznych transakcjach otrzymywanych przez Uczestników rozliczeń międzybankowych za pośrednictwem systemu ELIXIR.
• Usługi eMIR - usługi odczytu optycznego dokumentów rozliczeniowych, pozwalające na zamianę papierowych dokumentów płatniczych na postać elektroniczną, kierowaną przez KIR S.A. w imieniu oddziału nadającego do rozliczana w systemie ELIXIR
SYBIR (System Bankowych Izb Rozliczeniowych) jest oryginalnym polskim systemem opracowanym dla zapewnienia sprawnej obsługi rozliczeń międzybankowych netto dokonywanych z udziałem dokumentów papierowych. System umożliwia automatyzację przetwarzania danych w poszczególnych fazach procesu rozliczeń międzybankowych, dokonywanych tradycyjnie z udziałem tych dokumentów, które są wymieniane między oddziałami banków za pośrednictwem BRIR.
Poczta bankowa - jest istotnym elementem funkcjonowania izby tradycyjnej zarówno w zakresie obsługi przewozu przesyłek rozliczeniowych i kurierskich dla systemu SYBIR, jak i dla niewielkiej już liczby oddziałów korzystających z dyskietkowego trybu rozliczania w systemie ELIXIR. Zasięg działania poczty bankowej jest zarówno regionalny - lokalna obsługa potrzeb transportowych w obszarze działania danej BRIR, jak i międzyregionalny - pozwalający przesyłać dokumenty rozliczeniowe i kurierskie między najbardziej oddalonymi placówkami banków w ciągu jednej doby.
ELIXIR Elektroniczna Izba Rozliczeniowa, to system rozliczeń międzybankowych, w których wyeliminowano przesyłanie dokumentów papierowych między bankami. Wszystkie informacje potrzebne dla prawidłowego opracowania i zaksięgowania zlecenia klienta przekształcane są w zapis elektroniczny przesyłany do banku odbiorcy zlecenia.
ELIXIR jest systemem rozrachunku netto, w którym zlecenia wystawiane do zaksięgowania na rachunkach banków są rezultatem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań banków, wynikających z indywidualnych zleceń klientów.
W wyniku realizacji uchwały WZ ZBP z 1997 roku i Rady Nadzorczej KIR S.A. z 12 sierpnia 1997 roku oraz procesu powszechnej elektronizacji rozliczeń międzybankowych w Polsce, od lipca 1998 roku wszyscy uczestnicy Izby korzystają z nowoczesnego systemu Izby Elektronicznej - ELIXIR.

IMBIR - linia technologiczna do odczytu optycznego standardowych (papierowych) dokumentów bankowych.
Wdrożenie projektu umożliwiło wsparcie części banków przy automatycznej obróbce standardowych papierowych dokumentów płatniczych (standardowego formularza polecenia przelewu / wpłaty gotówkowej oraz formularza z tytułu wpłaty składek na rzecz ZUS), co istotnie wpływa na zmniejszenie pracochłonności i kosztów działania banków.
System IMBIR przyczynia się także do efektywniejszego wykorzystania systemu ELIXIR i upowszechniania rozliczeń międzybankowych w formie elektronicznej.
Placówka banku może przyjęte od klienta dokumenty papierowe przesłać do BRIR w oryginale (papier) lub w postaci zeskanowanej i o dowolnym stopniu jego obróbki.
SZAFIR Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. jest jedynym w Polsce centrum certyfikacji o tak znaczącym doświadczeniu w dziedzinie infrastruktury klucza publicznego. Od wielu lat nasze certyfikaty wykorzystywane są do uwierzytelniania transakcji przesyłanych w systemie rozliczeń międzybankowych ELIXIR. Zgromadziliśmy wiedzę, którą teraz z powodzeniem wykorzystujemy świadcząc usługi certyfikacji kluczy w ramach systemu SZAFIR. Pierwsze w Polsce rozwiązanie wykorzystujące podpis elektroniczny według algorytmu asymetrycznego i system zarządzania certyfikatami kluczy publicznych.
Od 1993 roku chroni komunikację w systemie ELIXIR między KIR S.A. a centralami i oddziałami banków.
Uczestnikom systemu ELIXIR wydano dotychczas 37 tysięcy certyfikatów.
Ustawa o podpisie elektronicznym otwiera nowe, szersze możliwości wykorzystania tej technologii. Zaufanie jakim banki darzą Krajową Izbę Rozliczeniową S.A., wskazuje na to, że jest ona właściwą instytucją do świadczenia tego typu usług także poza systemem rozliczeń międzybankowych. Teraz najbardziej zaawansowane rozwiązania chroniące banki, wykorzystywane w systemie elektronicznych rozliczeń ELIXIR, dostępne są dla wszystkich.
1. Oferta systemu SZAFIR obejmuje usługi związane z:
2. generowaniem certyfikatów X.509v3;
3. unieważnieniem i zawieszaniem certyfikatów;
4. udostępnianiem certyfikatów;
5. udostępnianiem informacji o aktualnych statusach certyfikatów;
6. świadczeniem konsultacji.
KIR S.A. jest przygotowana do udostępnienia systemu certyfikacji kluczy publicznych instytucjom pragnącym:
wykorzystywać podpis elektroniczny w komunikacji ze swoimi klientami, a także do zabezpieczania komunikacji wewnątrz firmy;
udostępnić swoim klientom możliwość stosowania podpisu elektronicznego w kontaktach z innymi instytucjami.
W zależności od wymagań klientów jesteśmy w stanie dostosować do ich potrzeb:
budowę certyfikatów, a w szczególności rozszerzenia krytyczne, prywatne oraz ich zawartość;
sposób rejestracji subskrybentów, tak aby był on wygodny, dostosowany do potrzeb subskrybentów, a jednocześnie bezpieczny.
Generowane przez nas certyfikaty są zgodne z formatem X.509 v3 oraz ustawą o podpisie elektronicznym. Certyfikaty mogą zawierać następujące informacje:
1. dane o subskrybencie;
2. parametry dotyczące klucza publicznego zawartego w certyfikacie;
3. zakres zastosowania certyfikatu;
4. wysokość kwoty do jakiej mogą być wykonywane transakcje przy użyciu danego certyfikatu;
5. informacje określające zakres uprawnień subskrybenta;
6. informacje określające w czyim imieniu występuje subskrybent.
Rejestracja subskrybenta może zostać obecnie przeprowadzona w Ośrodku Rejestracji Kluczy mieszczącym się w Centrali KIR S.A. lub w jednym z 17 oddziałów terenowych KIR S.A. w miastach wojewódzkich i Koszalinie. Jesteśmy również gotowi do zorganizowania punktu rejestracji w miejscu wskazanym przez klienta, np. w banku lub w instytucji.
Odzwierciedleniem zasad certyfikacji dla danej grupy klientów będzie dokument sporządzony przez OZK zgodnie ze standardem internetowym RFC 2527 "Certification Policy and Certification Practices Framework". Dokument taki zawiera przede wszystkim:
1. opis struktury systemu SZAFIR;
2. zobowiązania OZK;
3. zobowiązania subskrybenta;
4. zakres odpowiedzialności OZK;
5. zakres odpowiedzialności subskrybenta;
6. sposób identyfikacji i uwierzytelniania subskrybentów;
7. opis procedury rejestracji subskrybentów;
8. opis procedury rejestracji zgłoszenia zawieszenia / unieważnienia certyfikatu;
9. opis procedury generowania certyfikatu;
10. opis procedury zawieszania / unieważniania certyfikatów;
11. opis procedur wymiany kluczy oraz certyfikatów subskrybentów;
12. opis procedur wymiany kluczy oraz certyfikatów OZK;
13. plan awaryjnego działania;
14. opis zabezpieczeń fizycznych, organizacyjnych i kadrowych systemu certyfikacji;
15. budowę certyfikatów oraz list CRL;
16. wzory dokumentów.
BEZPIECZEŃSTWO
Jednym z głównych celów, jakie postawiliśmy sobie tworząc nowy system certyfikacji jest bezpieczeństwo. Zaawansowana infrastruktura teleinformatyczna Izby, zbudowana na potrzeby prowadzenia rozliczeń międzybankowych pozwala na utrzymanie systemu na bardzo wysokim poziomie, zarówno pod względem niezawodności i utrzymania ciągłości pracy systemu SZAFIR, jak również bezpieczeństwa w sensie fizycznym.
Cała infrastruktura systemu SZAFIR jest zdublowana i umieszczona w ośrodku zapasowym Izby. Pozwala to na zapewnienie ciągłości pracy całego systemu nawet w sytuacji zniszczenia siedziby podstawowej.
Dostęp do infrastruktury systemu, zarówno w ośrodku podstawowym jak i zapasowym, ma jedynie wąskie grono specjalistów nadzorujących jego pracę.
Klucze kryptograficzne wszystkich trzech organów certyfikacji działających w ramach systemu zostały wygenerowane przez akceleratory kryptograficzne posiadające certyfikaty bezpieczeństwa:
FIPS 140-1 Level 3 i FIPS 140-1 Level 2
Wszelkie funkcje kryptograficzne takie jak generowanie i weryfikowanie podpisów elektronicznych są wykonywane przez akceleratory. Dostęp do kluczy organów certyfikacji jest możliwy jedynie za pomocą kart kryptograficznych z zapisanymi unikalnymi kodami dostępu. Dla zwiększenia bezpieczeństwa cześć z tych kart jest przechowywana w sejfach bankowych.
Oferowane przez KIR usługi są sprawdzone i cieszą się zaufaniem całego sektora finansowego. Kiedy w 1993 roku tworzyliśmy Ośrodek Zarządzania Kluczami było to przedsięwzięcie bardzo nowatorskie. Mieliśmy do wyboru wiele rozwiązań zabezpieczających przesyłanie danych w systemie ELIXIR. Wybraliśmy infrastrukturę klucza publicznego, gdyż oferowała ona najwyższy poziom bezpieczeństwa. Teraz, w świetle wejścia w życie ustawy o podpisie elektronicznym, potwierdziła się słuszność tego wyboru. Certyfikaty klucza publicznego mogą być zastosowane w wielu obszarach działalności przedsiębiorstw, instytucji i osób fizycznych. Na bazie naszego dotychczasowego doświadczenia chcemy dalej współtworzyć historię PKI w Polsce. Dynamiczny rozwój tej technologii pozwoli na pełniejsze jej wykorzystanie.
ZEFIR W kwietniu 2002 roku KIR S.A. wprowadziła do swojej oferty nowe usługi o nazwie ZEFIR, które usprawniają po stronie Banku obsługę transakcji elektronicznych otrzymywanych za pośrednictwem systemu ELIXIR. Wdrożenie usług ZEFIR umożliwiło sprawdzanie poprawności większości pól w komunikatach elektronicznych przed ich zaksięgowaniem w systemie Banku - odbiorcy. Dzięki tym usługom Izba kontroluje zgodność numeru rachunku odbiorcy zlecenia z zapisaną na nim nazwą rachunku oraz zapisuje w przyjętym standardzie nazwy rachunków występujących w otrzymywanych przez Uczestnika komunikatach systemu ELIXIR. Usługi ZEFIR zapewniają także konwersję numerów rachunków pomiędzy dowolnymi formatami zbiorów, weryfikację kompletności informacji zapisanych w komunikatach elektronicznych (w tym w polu "tytułem") oraz generowanie zbiorów wynikowych zawierających przy tym dowolny zakres informacji z komunikatów elektronicznych w uzgodnionym z Bankiem formacie.
Wspomniana konwersja formatów numerów rachunków jest szczególnie przydatna dla Banków realizujących prace nad wdrożeniem standardowych numerów rachunków (np. NRB). Dzięki jej zastosowaniu wszystkie transakcje docierające do Uczestnika za pośrednictwem systemu ELIXIR są opatrzone standardowymi numerami rachunków, niezależnie od ich zapisu w transakcji skierowanej do rozliczeń.
Z kolei weryfikacja informacji znajdujących się w komunikatach elektronicznych pod kątem ich prawidłowości znacząco upraszcza obsługę realizowanych transakcji, również takich, w których brakuje istotnych z punktu widzenia dłużnika danych.
Zbiory wynikowe, generowane w oparciu o informacje zapisane w komunikatach elektronicznych, pozwalają natomiast na automatyczne wczytywanie transakcji do systemów księgowych klientów Banku, zaś przygotowane w taki sposób dane stanowią podstawę do tworzenia baz danych oraz archiwów transakcji płatniczych.
Wdrożenie usług ZEFIR pozwala również - po wprowadzeniu odpowiednich regulacji prawnych i wyrażeniu zgody ze strony Uczestnika - na wykonywanie w jego imieniu przez Izbę części działań związanych z wyjaśnianiem wątpliwości pomiędzy oddziałami (nadającym i odbierającym) oraz z odrzucaniem transakcji nie spełniających wymogów formalnych, uzgodnionych pomiędzy stronami usług.
Kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania usług ZEFIR mają dostarczane przez Uczestników dane słownikowe, czyli udostępniane przez Uczestnika w wersji elektronicznej informacje o numerach rachunków, nazwach rachunków, informacje dodatkowe (np. PESEL, inne). Dane te wspomagają weryfikację i ewentualną korektę wybranych pól komunikatów elektronicznych systemu ELIXIR.
Przeprowadzone na danych rzeczywistych badania wykazały, iż wykorzystanie usług ZEFIR pozwala obniżyć liczbę komunikatów zawierających błędne dane w numerze rachunku odbiorcy i nazwie odbiorcy o około 90%. Oznacza to, iż dzięki usłudze ZEFIR aż 90% takich komunikatów ELIXIR może zostać automatycznie zaksięgowanych w systemie banku.
Korzystanie z usług ZEFIR zainicjował Kredyt Bank S.A. Liczba transakcji przetworzonych w ramach usług ZEFIR w pierwszych 9 miesiącach funkcjonowania, tj. od kwietnia do grudnia 2002 roku, wzrosła prawie 9-kronie. Wynikiem tego stopniowego i systematycznego wzrostu wolumenu transakcji była wynosząca ponad 7,8 mln liczba wszystkich przetworzonych na koniec 2002 roku transakcji.
W przypadku oferowanych przez Izbę usług ZEFIR należy zatem zwrócić uwagę na fakt, iż korzystając z nich Uczestnik rozliczeń międzybankowych zwiększa jakość transakcji płatniczych otrzymywanych za pośrednictwem systemu ELIXIR, dzięki czemu może ograniczyć stopień pracochłonności w zakresie obsługi kierowanych do niego zleceń oraz zredukować wiążące się z tym koszty.
eMIR W ramach nowej grupy usług eMIR, KIR S.A. realizuje zamianę papierowych dokumentów płatniczych na postać komunikatów elektronicznych rozliczanych w systemie ELIXIR. W skład wspomnianej grupy wchodzą następujące usługi: eMIR-S, eMIR-M i eMIR-L.
Usługa eMIR-S
Usługa ta umożliwia obsługę papierowych dokumentów płatniczych składanych w oddziałach banków, na zasadach obowiązujących aktualnie w systemie SYBIR. Podejście takie pozwala zminimalizować zakres nakładów i zmian organizacyjnych z tytułu wdrożenia tych usług.
Przygotowane w sposób standardowy dla systemu SYBIR przesyłki z dokumentami rozliczeniowymi przekazywane są do Izby przy wykorzystaniu istniejącego transportu KIR S.A. W kolejnym etapie dokumenty te podlegają zamianie na postać komunikatów elektronicznych, które Izba kieruje z upoważnienia nadawcy do rozliczenia w systemie ELIXIR. Odbiorcy transakcji płatniczych otrzymują informacje o ich dokonaniu już z systemu ELIXIR.
Główną zaletą omawianej usługi jest niski koszt jej wdrożenia, wynikający z zachowania dotychczasowych procedur obsługi dokumentów papierowych składanych przez klientów w oddziałach banków.


Źródło:
www.kir.com.pl


Malinowska Marta