Czy można uznać, że tragizm postaci wynika ze świadomości braku rozwiązania sprzecznosci życia?

Tragizm jest nierozłącznie związany z egzystencją istoty ludzkiej. Jego genezę można dostrzec już w historii biblijnej Adama i Ewy. Stali oni wobec wyboru między Bogiem, a drzewem poznania. Obie możliwości były niedoskonałe. Wybierając Boga nie posiadali samoświadomości, byli „nadzy”, nieświadomi jak dzieci. Wybierając skosztowanie zakazanego owocu i drzewo symbolizujące samoświadomość ujrzeli, że są „nadzy”, mogli zdobyć wiedzę o świecie i życiu, ale pozbawili się nieśmiertelności, skazali na choroby i cierpienia związane z egzystencją człowieka.

Również Antygona w tragedii Sofoklesa musiała stanąć w obliczu dokonania wyboru między doczesnymi prawami ludzkimi reprezentowa-nymi przez jej wuja Kreona-króla Teb, a wiecznymi prawami boskimi, które symbolizują jej nieżywi bracia. Bohaterka zdecydowanie wybiera prawa boskie i jest przygotowana na śmierć, która jest konsekwencją dokonanego przez nią wyboru. Świadomie decyduje się na ten odważny czyn jakim jest pogrzebanie braci, ponieważ nie chce narazić się na gniew bogów poprzez złamanie praw wiecznych. Stając przed Kreonem jako oskarżona o złamanie królewskiego zakazu dzielnie broni swoich racji. Kiedy żali się do swojej siostry Ismeny widzimy, że jest świadoma braku rozwiązania przeciwności losu. Swój tragizm porównuje do „klęsk Edypowych”.

„O ukochana siostro ma, Ismeno!
Czy ty nie widzisz, że z klęsk Edypowych
Żadnej za życia los nam nie oszczędza?
Bo nie ma cierpień i nie ma ohydy.
Nie ma niesławy i hańby, które by
Nas pośród nieszczęść pasma nie dotknęły.”

Maurycy z powieści Forstera musi wybierać między miłością do kochanego mężczyzny, a życiem zgodnym z wymogami epoki i klasy społecznej według której powinien się ożenić i spłodzić dzieci.
Maciek z powieści Jerzego Andrzejewskiego „Popiół i diament” jest żołnierzem Armii Krajowej. Musi dokonać wyboru między walką za ojczyznę, a dostosowaniem się do nowych warunków i ułożenia sobie życia z kochaną kobietą.
Abelard, bohater średniowiecznej powieści, był filozofem i wykładał na Sorbonie. Był nauczycielem Heloizy- córki bogatego patrycjusza. Gdy zakochali się w sobie ojciec Heloizy nasłał na Abelarda zbirów, którzy pobili go i wykastrowali. Bohater wstąpił do zakonu i kochał Heloizę platonicznie, co czyniło go nieszczęśliwym.

Edyp z tragedii Sofoklesa ukazuje daremność prób uniknięcia losu przeznaczonego człowiekowi. Jego siostra- Jokasata jest świadoma, że życiem żądzą siły wyższe. Poucza swojego brata jak powinien żyć.
„Czego ma się bać człowiek, kiedy życiem jego rządzi przypadek i niczego nie można przewidzieć? Lepiej żyć beztrosko, jak się da.”
Bohater powoli odsłania przeszłość. Lęka się prawdy, ale uporczywie zdąża ku jej poznaniu- staje się to jego obsesją. Król postawiony wobec przerażającej prawdy, która czyni go człowiekiem tragicznym „wyje z bólu”. Tragizm wynika ze świadomości, że nie Edyp jest kowalem własnego losu, lecz fatum oraz z rozbieżności świadomości bohatera, a faktycznym stanem rzeczy. Edyp nie dążył do zła. Splot nieszczęśliwych okoliczności sprawił, że był on z góry skazany na klęskę. Każde posunięcie zbliża go do katastrofy. Jest on świadomy, że przed wyrokami fatum nie ma ucieczki. Nie posiada żadnej alternatywy. Pojmuje, że musi odkupić swoje przypadkowe winy, jakimi są ojcobójstwo i kazirodczy związek z matką.

Człowiek cały czas staje w obliczu wyborów: walczyć, czy uciekać; ja, czy inni. Ma świadomość, że każdy wybór niesie ze sobą konsekwencje. W żaden sposób nie ma możliwości ominięcia decyzji, którą drogę wybrać. Człowiek wie, że musi dokonać wyboru, ale zdaje sobie również sprawę, że nie ma znaczenia jaką wybierze drogę, ponieważ jego konflikt z przeciwnościami losu zawsze doprowadzi go do nieuchronnej klęski.
Tragizm postaci literackich jest ponadczasowy, wciąż aktualny. Każdy trudzi się nad wyborem pomiędzy dwoma równorzędnymi racjami. Wszyscy odczuwają czasami niemoc w stosunku do otaczającej rzeczywi-stości i brak możliwości rozwiązania. Każdy przeżywa tragizm, gdy nie może znaleźć odpowiedniej drogi postępowania.