profil

Teoria literatury

Ostatnia aktualizacja: 2021-10-04
poleca 84% 2862 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Henryk Sienkiewicz

Jakimi słownikami należy się posługiwać, aby pisać i mówić poprawnie.


Słownik wyrazów obcych
Słownik synonimów
Słownik antonimów
Słownik wyrazów bliskoznacznych
Słownik terminów literackich
Słownik poprawnej polszczyzny
Słownik skrótów
Słownik frazeologiczny
Ma on pomagać uczniowi w formułowaniu myśli i różnorodnym ujmowaniu ich w szatę językową
Słownik języka polskiego
Słownik wyrazów przeciwstawnych
Słownik ortograficzny

Co oznaczają i z jakimi utworami łączą się pojęcia:


Mesjanizm, kierunek w wielu religiach świata, głównie w judaizmie, a także nurt w polskiej filozofii romantycznej i literaturze, związany z oczekiwaniem na zbawcę. Wiara w męczeńską śmierć, spełniającą funkcję odkupieńczą, i zmartwychwstanie. Związek mesjanizmu z literaturą ukazany jest w „Dziadach” cz. III.

Prometeizm, pogląd filozoficzno-etyczny nawiązujący do mitu postaci Prometeusza. Głosił moralny ideał postępowania, którego celem powinno być dobro grupy społecznej, narodu czy też ludzkości, gotowość do walki o prawa ogółu, wolność itp., choćby przyszło taką postawę okupić największym cierpieniem.
Prometeizm znalazł wyraz w filozofii i literaturze romantyzmu.

DEKADENTYZM – decadence to po francusku schyłek epoki, upadek. Sam dekadentyzm zaś to świadomość ostatecznego kryzysu kulturowego, przeżycia się wszystkich dróg rozwoju sztuki i myśli, a także wyczerpania możliwości rozwoju form artystycznych. „Nie wierzę w nic” mówi Tetmajer, „wszystko wypite!zjedzone!” jęczy Verlaine. Pustka i niemoc to dwie rzeczy, które zdaniem dekadentów tak naprawdę ma do zaoferowania kultura. „Koniec wieku XIX” (Kazimierza Przerwy- Tetmajera) zarysował i zdefiniował problematykę dekadentyzmu, niemocy działania, bezsensu istnienia.

Liryka, epika i dramat. Przedstaw wyróżniki rodzajowe i podaj przykłady gatunków.


Liryka : jeden z trzech obok epiki i dramatu podstawowych rodzajów literackich. W centrum utworu lirycznego znajduje się zwykle tzw. podmiot liryczny, organizujący całość wypowiedzi i nadający jej barwę, charakter i ton.
Z reguły wypowiada się "ja" liryczne, którego nie należy całkowicie utożsamiać z autorem. Rozróżnia się lirykę bezpośrednią (w pierwszej osobie) i pośrednią, gdzie "ja" mniej lub bardziej ukrywa swoją obecność, np. w postaci bezosobowej refleksji.

Epika : jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obok liryki i dramatu, obejmujący utwory, które charakteryzują się: narracją i fabułą . Przeciwieństwo do liryki.
Epika ukształtowała się z ustnych opowiadań ludowych o przeszłości, sag, podań, legend, mitów. Powstało szereg gatunków literackich, takich jak m.in.: epos, nowela, powieść. Rozróżnia się epikę wierszowaną (epos, poemat epicki, poemat heroikomiczny, powieść poetycka, poemat dygresyjny) i epikę prozaiczną (nowela, powieść, opowiadanie).

Dramat : z greckiego drma – ("działanie, akcja"), jeden z trzech głównych (obok liryki i epiki) rodzajów literackich, traktowany często jako gatunek sztuki syntetycznej. Wykształcił się ze starogreckich obrzędów ku czci Dionizosa.

Strukturę dramatu charakteryzuje centralne znaczenie akcji, główną formą podawczą jest dialog. Utwór zawiera tekst główny (dialogi, monologi) oraz tekst poboczny (didaskalia, wskazówki inscenizacyjne). Specyfiką dramatu jest akcja ostrokonfliktowa, rozczłonkowana na szereg epizodów (scen, aktów), oraz – przeważnie – brak warstwy narracyjnej.
Główne odmiany dramatu: drama, komedia, tragedia, tragikomedia, a także dramat muzyczny (opera) oraz melodramat.

Dramat antyczny a dramat szekspirowski.


Początek tragedii greckiej sięga misteriów dionizyjskich (Wielkie Dionizje), podczas których ich uczestnicy, ubrani w koźle skóry, śpiewali pieśni obrzędowe ku czci Dionizosa (boga wina i plonów). Nazwa "tragedia" pochodzi od dwóch słów greckich: 'tragos' - kozioł i 'ode' - pieśń (tragedia = pieśń kozła). Zespół aktorski ograniczał się do trzech osób. Aktorami mogli być tylko mężczyźni, grali więc też i role kobiece. W tragedii antycznej nie ma podziału na akty i sceny.

"ANTYGONA"
- nie ma podziału na akty i sceny
- kompozycja
- pieśni chóru (rola chóru : ocenia bohatera, głos doradczy bohatera, komentuje akcje, wyraża opinie ludu, wyraża prawdy uniwersalne)
- tragizm postaci (konflikt między prawem boskim i ludzkim)
- akcja według schematu
- zasada trzech jedności
- zasada decorum
- zasada trzech aktorów
- występuje zwiastun (strażnik)

Dramat Szekspirowski - "Makbet":
- zerwanie z zasadą trzech jedności
- miejsca (pole, komnata zamkowa, pokoje w pałacu królewskim, Szkocja, Anglia)
- czasu ( nie ma jednoznacznych oznaczeń w tekście, obejmuje okres od objęcia władzy przez Makbeta, jego panowanie i upadek).
- akcji (obecność epizodów naświetlających nastroje społeczne)
- zerwanie z zasadą decorum
- sceny zbiorowe (tłum na scenie)
- zerwanie z zasadą jedności estetycznej (sceny komiczne przeplatają się z tragicznymi)
- brak retardacji
- dwie konwencje świata przedstawionego - realistyczna i fantastyczna
- dwojaka motywacja zdarzeń
- nadprzyrodzona (żądza władzy zostaje obudzona przez czarownice)
- psychologiczna
- pejzaż nieobojętny (tragedia Makbeta rozgrywa się w typowej sceneri koszmaru - noc, burza)
- w przeciwieństwie do tragedi antycznych nie działa fatum
- bohaterów cechuje targizm, ale np. Makbet to jednocześnie zbrodniarz (tzw. Bohater - łotr)

Dramat antyczny a dramat romantyczny


Dramat antyczny
Początek tragedii greckiej sięga misteriów dionizyjskich (Wielkie Dionizje), podczas których ich uczestnicy, ubrani w koźle skóry, śpiewali pieśni obrzędowe ku czci Dionizosa (boga wina i plonów). Nazwa "tragedia" pochodzi od dwóch słów greckich: 'tragos' - kozioł i 'ode' - pieśń (tragedia = pieśń kozła). Zespół aktorski ograniczał się do trzech osób. Aktorami mogli być tylko mężczyźni, grali więc też i role kobiece. W tragedii antycznej nie ma podziału na akty i sceny.

Cechy dramatu romantycznego
Dramat romantyczny powstał jako nowy gatunek w romantyzmie, a inspirowany był dramatem szekspirowskim (ten wyrósł z teatru ludowego Anglii). Dramat romantyczny jest różny od dramatu antycznego i klasycznego.

Cechy:
- nieprzestrzeganie klasycznych zasad jedności miejsca, czasu i akcji, swobodne manipulowanie czasem i przestrzenią. Jest to różnica w stosunku do dramatu klasycznego i antycznego. Dramat klasyczny charakteryzuje się trójjednością czasu, miejsca i akcji. W tragedii antycznej czas akcji wynosi dwanaście godzin, w tragedii klasycznej dwadzieścia cztery godziny.
- sceny nie związane zależnościami przyczynowo-skutkowymi, ale osobą głównego bohatera.
główny bohater o charakterze romantycznym: rozterki, wahania, tragizm, walczy o wolność ojczyzny.
- współistnienie scen realistycznych i fantastycznych.
- konstrukcja akcji w przeciwieństwie do antycznej przyczynowo-skutkowej, nie ma charakteru przyczynowo skutkowego. Na akcję składa się szereg epizodów następujących po sobie, ale nie pozostających w związku przyczynowo-skutkowym. Napięcie w dramacie romantycznym jest charakterystyczne dla każdego aktu.

Wymień gatunki literackie popularne w oświeceniu. Omów dwa z nich posługując się przykładami.


Oświecenie to epoka, której główne hasło brzmiało: „Ridento castigare mores” co znaczy śmiechem naprawiać obyczaje. W związku z tym epoka ta preferuje takie gatunki literackie, które łączą komizm z moralistyką albo z dydaktyzmem.

Takie gatunki to:
- bajka, satyra, komedia, poemat heroikomiczny, powieść.
Bajka jest to kierunek literatury dydaktycznej, której bohaterami są zwierzęta, rzadziej ludzie i rośliny. Twórcą bajek był Ezop. Jest to gatunek z pogranicza epiki i liryki . Bajkę Cechuje alegoryczność, np. wół – pracowitość, osioł – upór, sowa – mądrość, lis – chytrość, jagnię – naiwność i niewinność, wilk – zło i siła. Zwierzęta są cechą ludzkich wad. Bajki mają szczególną budowę: wprowadzenie do tematu, krótki opis zdarzenia.

„Szczur i kot”
Bohaterem jest szczur, który podczas nabożeństwa siedzi na ołtarzu, jest dumny z tego powodu, nie zauważył w porę zbliżającego się niebezpieczeństwa zadufany w sobie i został pożarty przez kota. Bajka zawiera ostrzeżenie i pouczenie, przestrzega ludzi przed pychą i zrozumiałością, przed postawą pewności siebie. Krasicki miał na myśli polską szlachtę, która zbytnio nabrała pewności siebie i niedostrzegła rozbojów. Krasicki jest zdania, że to wady szlachty doprowadziły do rozbojów.

Komedia - gatunek dramatyczny o pogodnej treści, obfitującej w wydarzenia akcji, i szczęśliwym zakończeniu. Wprowadzał elementy komizmu, niekiedy także karykatury, satyry i groteski.
W oświeceniu ośmieszała postacie i ich postawy. (np. "Powrót posła" Juliana Ursyna Niemcewicza).

11. Jakie gatunki literackie uznasz za charakterystyczne dla epoki romantyzmu.


- dramat romantyczny
- poemat dygresyjny
- powieść poetycka
- sonet
- epopeja
- oda
- ballada

Ballada pierwotnie oznaczała prowansalską ludową liryczną pieśń taneczną, wykonywaną zazwyczaj chóralnie. Charakteryzuje się synkretyzmem rodzajowym, czyli łączeniem elementów epickich, lirycznych i dramatycznych ("Ballady i romanse" Mickiewicza). Fabuła ballad osnuta jest zazwyczaj na wydarzeniach niezwykłych, sensacyjnych, wprowadzających wątki groźnych ingerencji sił irracjonalnych, nadzmysłowych w los człowieka. Akcja skupiona jest głównie na zdarzeniu kulminacyjnym, a zdarzenia uprzednie zostają potraktowane skrótowo. Akcja ballad zbudowana jest na wzór starożytnych wielkich tragedii, w których bohater pragnąc stoczyć beznadziejną walkę z ciążącym nad nim losem, sam bezwiednie ściąga na siebie zgubę.

Poemat dygresyjny - dygresja to odejście od zasadniczego tematu, realizowana przez wprowadzanie luźno związanych z nim wypowiedzi narratora. Tło dla dygresji stanowi mało rozwinięta fabuła. Utwór cechuje bogactwo i różnorodność problematyki (Słowacki - dygresje o własnej twórczości, o osobie Mickiewicza, o młodzieńczej miłości - Ludwice Śniadeckiej). Poemat jest wyrazem ironiczno-romantycznej postawy twórcy.

Wyjaśnij znaczenie terminu: gatunek synkretyczny. Podaj dwa przykłady


Gatunek synkretyczny, łączy w sobie prozę, poezję i dramat; fabuła zwykle oparta na wydarzeniach fantastycznych.

Przykłady: Ballada - gatunek synkretyczny, łączący w sobie cechy epiki liryki i dramatu. Temat utworu opiera się na wydarzeniach historycznych lub legendarnych, a działania postaci służą prezentacji prawd życiowych zasad moralnych. Romantyczność" (rzadziej historycznych - "Lilie"), nasycona elementami tajemniczości i zagadkowości; zwykle przedstawia jedno, wyraźnie zarysowane wydarzenie; narrator subiektywny, świat pokazany jest przez pryzmat uczuć pod. lir.; występują dialogi.

Mikołaj Rej "Krótka rozprawa między trzema osobami panem, wójtem i plebanem". Gatunek synkretyczny (łączy elementy: liryczne, epickie i dramatyczne). Utwór wyrazem krytycznego stosunku autora do rzeczywistości, ośmieszający przestawione zjawiska, wady ludzkie, stosunki społeczne itp. Satyryczny może być utwór dramatyczny, epicki lub liryczny, w całości lub we fragmencie.

Najpopularniejsze gatunki okresu pozytywizmu.


Nowela - zwięzły prozatorski gatunek literacki o wyraziście zarysowanej akcji i jednowątkowej fabule. Nowele są krótkie, pozbawione komentarzy, refleksji autorskich, wielkiej ilości bohaterów czy panoramicznego ujęcia świata. Na pierwszy plan wysuwa się akcja, punkt kulminacyjny, pointa często także ośrodek kompozycyjny .Przykłady noweli: „Dobra pani”, „ABC”,
„Janko muzykant”, „Antek”
Obrazek: - krótkie opowiadanie prozą lub wierszem mające charakter scenki rodzajowej, często udramatyzowanej, portretu psychologicznego lub plastycznego opisu sytuacji.

Obrazki Marii Konopnickiej przedstawiały najczęściej los skrzywdzonych dzieci z nizin społecznych. Przykładem może być „Jaś nie doczekał” czy „W piwnicznej izbie” - przedstawiają nędzę robotniczych dzieci.

Opowiadanie: Podobnie jak nowela ten niewielki utwór narracyjny prozą miał prostą najczęściej jednowątkową fabułę. Różnił się jednak od noweli brakiem ścisłych reguł kompozycyjnych, możliwością wystąpienia samoistnych epizodów i dygresji, rozbudowaniem partii opisowych i refleksyjnych, wreszcie skojarzeniowym tokiem narracji. Znamienne dla opowiadania było eksponowanie narratora, którego punkt widzenia decydował o sposobie argumentacji i zakresie przedstawianych treści. Przykład: Maria Konopnicka „Nasza szkapa”.
Powieść: - Mimo popularności opowiadań i nowel, podstawowym gatunkiem literatury pozytywistycznej była powieść, która od XIX wieku zdominowała literaturę. Ten rozbudowany gatunek epicki obejmujący utwory o znacznej objętości i swobodnej kompozycji, pozwalający na łączenie wielu wątków w rozbudowanej fabule, a także powoływanie dużej liczby bohaterów w dowolnej formule świata przedstawionego, umożliwiał najpełniejsze przekazywanie wiedzy i najsugestywniej na przekonanie o słuszności własnych racji. Przykłady: „Lalka” - B. Prus, „Emancypantki” - B. Prus, „Nad Niemnem” - E. Orzeszkowa.

Określ rodzaj i gatunek utworów literackich


„Iliada” Homera
„Iliada” to epos klasyczny.
Epos jest to gatunek literacki, utwór rozbudowany przedstawiający dzieje bohaterów (mitologicznych albo historycznych) na tle ważnych wydarzeń z przeszłości
epos klasyczny – epopeja (D. epopei), poemat epicki
Cechy szczegółowe gatunku: twór pisany heksametrem daktylicznym (w czasach nowożytnych wierszem 13 głoskowym (np. Pan Tadeusz); podział na księgi, których liczba musi być podzielna przez 6. (np. Iliada – 24 księgi; Pan Tadeusz – 12 ksiąg); początek utworu to inwokacja, czyli rozbudowana apostrofa do sił wyższych z prośbą od autora o natchnienie, zawierająca temat utworu;

„Czego chcesz od nas Panie” J. Kochanowski - hymn
Stepy Akermańskie” A. Mickiewicza są lirycznym dziełem Adama Mickiewicza. Jest to sonet - jeden z osiemnastu zawartych w zbiorze zatytułowanym "Sonety krymskie". Sonet to utwór liryczny, czternastowersowy, zbudowany z czterech zwrotek o regularnym układzie rymów. „Pan Tadeusz” A. Mickiewicza
Epopeja, czyli epos, jest jednym z głównych gatunków epiki. Jest to zazwyczaj jeden, wybrany utwór w literaturze danego narodu, pisany wierszem i ukazujący realistyczny obraz życia tego narodu na tle przełomowych wydarzeń historycznych. Aby utwór mógł być nazwany epopeją, musi być jeszcze doskonały pod względem artystycznym. "Pan Tadeusz" jest ostatnią nowożytną epopeją, bo gatunek ten już w XVII - XVIII wieku ustąpił miejsca powieści.
„Kordian”. J. Słowackiego – dramat romantyczny

Rola motta w utworze literackim. Zinterpretuj wybrane przykłady.


- motto - cytat postawiony przed tekstem lub jego fragmentem; czasami motto:
1) sugeruje sposób odczytania działania bohatera (Konrad Wallenrod)
2) wyraża stosunek poety do dzieła i rzeczywistości („Methinks...”)
3) zawiera uniwersalne przesłanie lub prawdy moralne („Nie wszystko złoto...”)
- stanowi z tekstem spójną całość, pełne jego zrozumienie przynosi lektura utworu;
1. Zofia Nałkowska „ Medaliony „
Motto "Ludzie ludziom zgotowali ten los" to bezmiar przerażenia, że przedstawione "drobne" obrazy są dziełem człowieka, że ludzie stworzyli faszyzm, hitleryzm, piece i miejsca kaźni, że są autorami tak strasznej rzeczywistości. Chcąc osądzić jakiś niegodny człowieka czyn, określa się go niekiedy jako "nieludzki".

2. Zygmunt Krasiński „ Nie-boska komedia „ ; motto utworu :
„To be or not to be, that is the question „ [ Hamlet ]
„Być albo nie być, oto jest pytanie. „ - są to początkowe słowa słynnego monologu Hamleta ze sceny pierwszej aktu trzeciego tragedii Szekspira. Najczęściej cytowane zdanie Szekspira. Zygmunt Krasiński nadaje mu tutaj dodatkowe znaczenie pytania o byt albo zagładę własnej klasy społecznej, a wraz z tym całej dotychczasowej cywilizacji, zagrożonej rewolucją.

Polscy laureaci nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Zaprezentuj wiedzę o wybranym laureacie.


Pierwszym polskim laureatem nagrody Nobla w dziedzinie literatury został Henryk Sienkiewicz za utwór, pt. "Quo vadis" w roku 1905. Jest to powieść z czasów Nerona. Drugim laureatem w tej dziedzinie był Władysław Stanisław Reymont, który otrzymał ją w 1924 roku za "Chłopów". Powieść ta jest dziełem uniwersalnym. Można dopatrzyć się w niej takich samych sensów jak w micie. I właśnie ten aspekt, mitologizacji życia na wsi, podniesiono kiedy przyznawano mu Nobla. Trzecim laureatem jest Czesław Miłosz. Swoją nagrodę otrzymał za całokształt swojej twórczości. Nobla otrzymał w 1980 roku, czyli w roku jeszcze starego ustroju. Ostatnią naszą Noblistką jest Wisława Szymborska, która również otrzymała nagrodę za całokształt swojej twórczości w 1996 roku. Jest to bardzo skromna i nie lubiąca za wiele szumu wkoło swojej osoby pani.

Szymborska - polska poetka, krytyk literacki. W 1953-1981 w redakcji Życia Literackiego, gdzie przez wiele lat kierowała działem poezji. W 1981-1983 w zespole redakcyjnym miesięcznika Pismo (Kraków).

Twórczość Szymborskiej prezentuje mistrzostwo artystyczne nawiązujące do doświadczeń poezji XX w. oraz tradycji humanistycznej. Felietony-recenzje, publikowane w Życiu Literackim, Piśmie i Gazecie Wyborczej pt. Lektury nadobowiązkowe, zostały wydane w wyborach 1973, 1981, 1992. Także m.in.: 101 wierszy (1966), Wiersze wybrane (1967), Poezje wybrane (1967), Poezje: Poems (wydanie dwujęzyczne polsko-angielskie 1989).

Radio czy telewizja. Określ swój stosunek do mediów. Wymień programy, które Cię najbardziej interesują.


Dzisiejsze społeczeństwo to pokolenie ludzi konsumpcyjnych, nastawionych raczej na ”pochłanianie” niż na odczytywanie i zrozumienie głębszych wartości. Łatwiej przyswajalną i bardziej zrozumiałą wydaje się być telewizja. Kroczą tu razem ze sobą wrażenia wizualne i dźwiękowe, które ze zdwojoną mocą docierają do naszego mózgu. Pominięte jednak zostaje tutaj myślenie. Widz otrzymuje ”gotową i łatwo strawną” porcję informacji, która zamyka przed Nim drogę logicznego rozumowania, czy zdolność wyciągania wniosków. Przekaz wizualny odbiera człowiekowi możliwość konstruktywnego myślenia.

W przypadku radia rzecz ma się trochę lepiej. Mianowicie, uważam, że słuchanie radia wymaga od ludzi, większego niż w przypadku telewizji, zaangażowania. Słuchacz wykazać się musi zdolnością myślenia oraz zrozumieniem podanej informacji. W jego umyśle następuje wtedy ponowna analiza treści, prześledzenie biegu wydarzeń jeszcze raz, wyciągnięcie wniosków, a w rezultacie sformułowanie własnej opinii.

Wydaje mi się również, że radio o wiele bardziej wzbogaca wyobraźnie człowieka, oswobadza go z odgórnie narzuconych reguł, automatycznie pozwalając Mu na własne myślenie – tym samym człowiek włącza się w niekończący się obieg informacji.

Określenie moich ulubionych programów byłoby niezwykle trudne, dlatego też nie podam tu określonych tytułów, skupiając się jedynie na kręgu pozycji interesujących mnie.
Moją uwagę skupiają rzeczy warte uwagi. Interesują mnie rzeczy bieżące ( polityka, nauka, kultura), które odnajduje zarówno w radiu jak i telewizji. Publicystyka i wywiady są stałymi pozycjami obydwu mediów, a wybór ich często uzależniony jest od godziny nadawania. Lubię i cenię dobre kino, którego nie odnajdę nigdzie poza telewizją. Bawi mnie wiele programów radiowych, których humor wynika z inteligencji i doskonałego wyczucia prowadzących. I jak każdego mężczyznę fascynuje mnie sport NA ŻYWO ( tak jest!).

Zrecenzuj ostatnio oglądany film lub sztukę teatralną i na czym polega wartość dzieła.


Recenzja filmu "Quo vadis"
„Quo vadis" to kolejna ekranizacja jednej z książek bliskich sercu każdego Polaka. Co prawda jest to już piąta ekranizacja, jednakże pierwsza, która została wyreżyserowana w Polsce. Stało się to za sprawą Jerzego Kawalerowicza, który przez przeszło pięć miesięcy dokładał starań, aby film zyskał wystarczającą realność oraz zgodność z Sienkiewiczowskim oryginałem. Widać, że znakomicie wywiązał się ze swojej roli.

Do sukcesu filmu przyczynili się także tak znakomici aktorzy, fenomenalni w swoich rolach: Bogusław Linda- jako Petroniusz, Michał Bajor- jako Neron, oraz Jerzy Trela- jako Chilon Chilonides.

Zostali oni idealnie dobrani do postaci, które odgrywali przez co stworzony został niepowtarzalny klimat starożytnego Rzymu. Cała akcja filmu toczyła się jednak wokół wątku miłosnego Ligii- w tej roli Magdalena Mielcarz, oraz Marka Winicjusza- Paweł Deląg, ludzi z dwóch zupełnie odmiennych światów. Ona jest kochającą jednego boga chrześcijanką, on żądnym krwi bezwzględnym pogańskim żołnierzem: porywczym, niecierpliwym i przyzwyczajonym do tego, że zawsze dostaje to czego chce.

Gra aktorska jest na poziomie i myślę, że w tej kwestii wszyscy się ze mną zgodzą.

Kolejnym elementem filmu, który nie ustępuje obsadzie jest scenografia. Dekoracje należą do największych i najdroższych scenografii filmowych wybudowanych w Polsce. Koszt budowy wyniósł jedna trzecią budżetu filmu a warto pamiętać, że cały budżet wyniósł 18 miliardów dolarów. Głównym scenografem był Janusz Sosnowski. Co ciekawe przeważająca cześć filmu kręcona była pod Warszawą - Forum Romanum stanęło w pod warszawskim Piasecznie, zaś na stadionie stołecznej "Warszawianki" zbudowany został rzymski amfiteatr, w którym odbyły się najtrudniejsze i najbardziej widowiskowe sceny filmu: ukrzyżowanie chrześcijan, tortury Chilona w piwnicy, walki gladiatorów, a także sceny z udziałem lwów i byka, którego poskromił filmowy Ursus (Rafał Kubacki) - notabene też nie aktor lecz sportowiec.

Przez ponad pół miesiąca zdjęcia były tez realizowane we Francji i Tunezji.

Kostiumy były jak wszystko odpowiednio dopasowane do epoki oraz do hierarchii społecznej. Odpowiedzialni za nie byli Magdalena Tesławska i Paweł Grabarczyk.
Twórcą muzyki do filmu jest pan Jan A.P. Kaczmarek. Muzyka - cóż można o niej powiedzieć? Oczywiście to, że jest i do tego jest bardzo dobra. W jednym z utworów wiersz recytuje Michał Bajor - czyli odtwórca roli Nerona. Recytuje on przy współudziale śpiewu. Cały utwór jest niezwykle piękny i refleksyjny.

Tytułem podsumowania. "Quo vadis" było, jest i będzie wspaniałym dziełem literatury i nic tego nie zmieni. Natomiast ekranizacja może być gorsza i lepsza. Serdecznie polecam wszystkim ten film, zarówno osobom, które już przeczytały książkę jak i osobom, które jeszcze książki tej nie miały w ręce. Ten film wciąga. Zachęcam też do przeczytania książki - tak stało się w moim przypadku, mam nadzieję, że stanie się tak też w przypadku wielu innych osób.

Tadeusz Różewicz jako poeta moralnego niepokoju.


Pierwszy tomik Różewicza nosi tytuł „Niepokój” i wyrastał bezpośrednio z doświadczeń wojennych. Ale ów niepokój, zamiast wygasać zatacza z biegiem lat coraz szersze kręgi, dotyczy charakteru współczesnej cywilizacji i stanu, w jakim się znajduje kultura. Rozpad wartości jest bowiem nie tylko wynikiem dziejowych kataklizmów, lecz i konsekwencją stopniowego procesu dehumanizacji świata.

Różewicz nie proponuje żadnych określonych wyjść z tak zarysowanej sytuacji. Ogranicza się jedynie do stwierdzenia faktycznego stanu rzeczywistości, do zdzierania masek, odsłaniania twarzy. Każde działanie usiłujące świat upiększyć i poetycko ubarwić, chociażby to miało służyć „pokrzepieniu serc” – traktuje jako mnożenie pozorów. A poezja, którą chce tworzyć, ma burzyć pozory. Według Różewicza człowiek posiada umiejętność przystosowania się do każdej sytuacji, najbardziej nawet nienormalnej i nieludzkiej; zbyt jednak łatwo nieraz godzi się i nadaje temu, co nienormalne pozory normalności. I ta właśnie nienormalna normalność („nasza mała stabilizacja”) jest przedmiotem jego niepokoju. Budzenie niepokoju to odbieranie pozorów normalności temu, co stało się nienormalne, to wyzwalanie sprzeciwu i buntu, to zmuszanie człowieka do zadawania pytań sobie i światu. Niepokój to początek poszukiwań a stabilizacja – początkiem zamierania.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 20 minut