profil

Twórczość Ignacego Krasickiego.

poleca 85% 1019 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Ignacy Krasicki

Sposobem przedstawienia wad spoleczenstwa byly dwa cykle "Satyr". Pierwszy zostal poprzedzony listem dedykacyjnym "Do Króla", w którym sadzac wladce, Krasicki z pozorna aprobata przytacza argumenty przeciwników monarchy , by tym bardziej osmieszyc ich niedorzecznosc. Wstepem do tematyki cyklu jest "Swiat zepsuty", satyra odwolujaca sie do prostoty i prawosci przodków. Zwraca w niej uwage duze zageszczenie realiów mówiace o powszechnym zepsuciu obyczajów.

Krasicki o wiele czesciej zwraca swa krytyke przeciwko zdroznosciom modnego zycia niz sarmackim przywarom. Stosuje róznorakie srodki komizmu satyrycznego obok ironicznej pochwaly (np. "Pochwala glupstwa") dowcip paradoksu, karykaturalne wyolbrzymienie, kontrastowe polaczenie, nieoczekiwane nastepstwo wydarzen itd. W satyrze "Pijanstwo" podnieceni milosnicy trunku snuja wspaniale plany ratowania ojczyzny, tym czasem zapal konczy sie na wulgarnej bójce. Zabawne sytuacje wynikaja z malzenstwa modnej damy ze szlachcicem- tradycjnalista ("Zona modna"), który znecony posagiem nie przewidywal czekajacej go udreki i kosztownego prowadzenia modnego trybu zycia.
Mistrzem literackiej miniatury okazal sie Krasicki w bajce. W wydanym w 1779 r. tomik "Bajek i przypowiesci" wystepuje zazwyczaj dwóch bohaterów, reprezentujacych antyteze prawdy i falszu (dobra i zla). W wielu bajkach "poznanie prawdy odbywa sie w sytuacji dramatycznej. W utworze "Owca i wilcy" owca daremnie powoluje sie na prawa moralne, nie obowiazujace drapiezników znajdujacych sie w "lesie". Krasicki przedstawia swiat bezwzglednej przemocy, bezgranicznej glupoty, niedorzecznych dazen, zgubnych aspiracji. Dla glupców nie ma w nim milosierdzia, placa za bledy nieraz najwyzsza cene, jak brylka lodu, która chciala dorównac krysztalowi ("Brylka lodu i krysztal"), lub szczur, który musial, ze to jemu kadza podczas nabozenstwa ("Szczur i kot"). Szlachetne owce same sobie gotuja zaglade, ratujac wilka znajdujacego sie w pulapce; autor nie zywi dla nich wspólczucia. O tych ponurych sprawach mówi Krasicki ze spokojem sceptycznego obserwatora, czesto z wykwintnym dowcipem, który lagodzi pesymistyczna prawde o swiecie. W niektórych bajkach dopatrywano sie aluzji do ówczesnych wydarzen, zwlaszcza do sytuacji po pierwszym rozbiorze ("Jagnie i wilcy", "Ptaszki w klatce"). W istocie "Bajki i przypowiesci" maja charakter ogólno ludzki, poruszaja problematyke aktualna w kazdej epoce, chociaz wyrazaja najpelniej ideowe niepokoje ludzi oswiecenia.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 1 minuta

Teksty kultury