Mit - wypowiedź narracyjna wyrażająca wierzenia danej społeczności, przede wszystkim antycznej, opowiada o powstaniu bogów, ludzi, świata.
Tematy pojawiające się w mitologii greckiej:
- temat bogów - mity teogoniczne
- o powstaniu świata - kosmogeniczne
- o ludziach - antropogeniczne
- o historiach życia po śmierci - eschatologiczne
Jako pierwsi mity spisali Homer i Hezjod. Hezjod napisał też teogonię- czyli rodowód bogów.
BOGOWIE GRECCY
Atena – wyskoczyła z głowy Zeusa, bogini-dziewica w zbroi. Atena, bogini mądrości, rozwagi i wojny, o przydomku Pallas, opiekowała się wszelkimi rzemiosłami, życiem społecznym i pracami kobiecymi, zwłaszcza tkactwem. Nie zawsze była uczciwa.
Apollo - Bóg piękna i słońca, swymi niewidzialnymi strzałami, czyli promieniami słonecznymi leczył choroby, a także - zabijał nagle ludzi. Apollina wyobrażali sobie Grecy jako pięknego, młodego mężczyznę, czcili go jako boga muzyki i poezji, opiekuna sztuki i nauki oraz przewodnika muz.
Afrodyta - bogini miłości, córka Zeusa i Dione, według innej wersji zrodziła się fal morskich. Małżonkiem bogini był kulawy Hefajstos, którego zdradzała z Aresem. Atrybutem bogini były gołębie, róża i mirt.
Ares - Bóg krwawych wojen. Bogu temu poświęcone były wilk i pies, z ptaków jastrząb. Był mściwy, ponury i skory do awantur.
Zeus - Naczelny bóg nieba i ziemi, bóg światłości, zsyłał deszcze, grzmoty i pioruny. Jego małżeństwo z Herą (swoją siostrą) było nieudane. Małżonkowie kłócili się często, Hera okazała się typową zazdrośnicą, a mąż zdradzał ją w przelotnych, częstych miłostkach z kobietami ziemskimi. Atrybuty Zeusa stanowiły: berło, piorun, orzeł, tarcza z frędzlami Dzieci: Ares, Hebe, Ejlejtyja, Atena, Hermes, Persefona, Apollo, Artemida, Herakles, Tantal i Dionizos
Demeter - Bogini ziemi, później wyłącznie płodów rolnych, a zwłaszcza łanów zboża. Demeter przypisywali Grecy wynalezienie młyna, ona też nauczyła ludzi uprawy jarzyn i bobu. Godłem Demeter były kłosy boża, narcyz, mak, ulubionym ptakiem żuraw. Była nieszczęśliwą matką Persefony.
Dionizos - Bóg winnej latorośli i mistycznego szału. Nauczył ludzi picia wina i "bachicznego", radosnego życia. Kult Dionizosa cechowały orgiastyczne, wesołe pochody, których miejscem były zazwyczaj góry i inne trudno dostępne miejsca. Obrzędy odbywały się wśród tańców, okrzyków, przy akompaniamencie hałaśliwej muzyki i bicia w bębny wprawiające uczestników w stan ekstazy. Symbolami Dionizosa były bluszcz i kiść winogrona.
Eros - Bóg miłości, przyjaźni, wierności. Przedstawiano go jako pięknego, skrzydlatego chłopca, sprawcę miłości. Dotykał on płonącą pochodnią, bądź ranił strzałami, które wypuszczał e swego łuku, bogów i ludzi powodowany jedynie kaprysem. Stałymi atrybutami boga były strzały, łuk, kołczan.
Hefajstos – Bóg ognia i sztuki kowalskiej. Jego atrybutem był miecz, młot lub obcęgi. Mieszka w Etnie.
Hera - Największa bogini olimpijska. Opiekowała się przede wszystkim kobietami zamężnymi i życiem rodzinnym. Homer przedstawiał ją jako piękną i dumną kobietę, porywczą i bardzo zazdrosną o małżonka. Prześladowała kochanki Zeusa i ich dzieci. Ulubionym ptakiem bogini był paw, roślinami granat i lilia. Byłą nieuczciwa, dumna, zazdrosna i pyszna.
Herkules - Herosem, czyli pół bog, pół człowiek. Zninawidzony przez Herę syn Zeusa. W napadzie szału zabił swego nauczyciela, żonę i dzieci. Został skazany na 12 ciężkich prac. Spalił się żywcem, przez koszule nasiąkniętą krwią centaura
Hermes - Bóg sprytu i zręczności oraz złodziei. Hermes pełnił funkcję opiekuna dróg, heroldów, podróżnych, sprzedawców, handlarzy, rzemieślników i złodziei. Odprowadzał też dusze zmarłych do Hadesu. Atrybutami Hermesa były: szeroki kapelusz oraz ozdobne skrzydełka u butów i kapelusza. Apollo dał mu kaduceusz, który godził wszelkie spory.
Hestia - Bogini ogniska domowego. Stałym miejscem pobytu Hestii był Olimp, na którym siedziała nieruchomo, dlatego osoby jej nie otaczano żadnymi legendami.
Hades - Bóg świata podziemnego. Hades był bezwzględny dla żyjących, imię jego Grecy wymawiali ze zgrozą. Atrybutami boga były drzewa cyprysowe i narcyzy, sadzone na grobach, oraz róg obfitości.
Syzyf - był królem Koryntu i ulubieńcem bogów dzięki czemu często bywał na Olimpie. Kiedy wyjawił sekretną tajemnicę bogów, zapłacił za to śmiercią.. Poprosił żonę by nie wyprawiała mu pogrzebu i nie wkładała obola do ust, przez co nie mógł się przenieść na drugą stronę Styksu. Siedział cały czas w podziemiach. Jego jęki usłyszeli Hades i Persefona. Rozkazali mu wrócić z Tanatosem do świata żywych by żona odprawiła pogrzeb i włożyła obol do ust zmarłego lecz on uwięził Tanatosa w lochach i żył jeszcze kilkanaście lat. Gdy Hades zorientował się, wysłał po niego Hermesa. Posłaniec znalazł uciekiniera uwolnił, Tanatosa i wrócił z wszystkimi do Hadesu. Syzyf w ramach kary musiał wtaczać kamienny głaz pod górę. Gdy kamień był u szczytu po chwili spadał w dół. I Syzyf swoją pracę zaczynał od nowa. Pracę która trwa wieczność nazywamu odtąd sysyfową praca.
Posejdon - Bóg mórz, rzek, wysp i półwyspów panował nad wszystkimi istotami żywymi wód morskich i lądowych. Władza jego rozciągała się również na żeglarzy i statki. Atrybutami władzy Posejdona był trójząb, którego uderzeniem wzniecał burze morskie i powodował trzęsienia ziemi. Poświęcone mu były konie i delfiny. Był mściwy i popędliwy.
Prometeusz - grecki tytan, który stworzył na nowo ród ludzki lepiąc ich z gliny. Nauczył ich rzemiosła, uprawy roli i skradł ogień z Olimpu za co Zeus wymierzył mu karę. Jego karą było przykucie do skał Kaukazu, a sęp który codziennie przelatywał nad nim wyjadał mu kawałek wątroby który po kilku godzinach się odradzał. Mit o Prometeuszu pokazuje nam, że jednak możliwe jest tak ogromne poświęcenie się w imię czegoś, dla jakiejś idei.
Polhymnia - opiekunka poezji chóralnej była przedstawiona w głębokiej zadumie bez żadnego atrybutu
Tanatos - Bóg śmierci, przedstawiany niekiedy jako młodzieniec z czarnymi skrzydłami.
Hory- boginie pór roku, pilnują wejścia na Olimp
Powstanie świata
- Chaos
- Uranos i Gaja
- ród tytanów, sturękich i cyklopów
- Kronos i Reja z rodu tytanów
- Dzieci: Zeus, Hera, Hades, Posejdon, Demeter, Hestia,
Ważne miejsca
Olimp - masyw górski w południowej Europie, leżący w północno-wschodniej Grecji, w pobliżu Zatoki Salonickiej. Olimp położony jest pomiędzy dolinami rzek Aliakmon i Pinios.
Pola Elizejskie - raj, dla dobrych dusz
Ereb - kraina, w której dusza pozostaje w niebycie
Tartar - miejsce wiecznego cierpienia
Rzeki w Hadesie
Flegeton - rzeka ognista
Lete - rzeka zapomnienia
Kokytos - rzeka lamentu
Styks - największa rzeka, chroni przed urazami
Charon - przewoźnik dusz w Hadesie. Cena- jeden obol