profil

My i historia 6 – streszczenie: działy 1 i 2

poleca 85% 227 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

My i historia 6 – streszczenie: działy 1 i 2
Definicje

Emigracja
– dobrowolne lub przymusowe opuszczenie kraju na stałe lub na dłuższy czas.
Autonomia
– ograniczona samodzielność w rozstrzyganiu spraw wewnętrznych.
Represje
– kary, prześladowania, środki stosowane jako forma odwetu.
Wielka Emigracja
– emigracja po powstaniu listopadowym, nazwana tak ze względu na swoją liczebność, a także ze względu na rolę polityczną i kulturową, jaką odegrała w dziejach narodu polskiego.
Emisariusz
– tajny wysłannik.
Branka
– nadzwyczajny pobór polskiej młodzieży do wieloletniej służby w wojsku rosyjskim w 1863 roku.
Rusyfikacja
– narzucanie ludności polskiej języka rosyjskiego i kultury rosyjskiej.
Germanizacja
– narzucanie ludności polskiej języka niemieckiego i kultury niemieckiej.
Daty
1797
– data powstania Legionów Polskich w Reggio we Włoszech.
1830
– data powstania listopadowego. Powstanie wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku.
1863
– data powstania styczniowego. Powstanie wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku.
1901
– data strajku szkolnego we Wrześni (maj 1901). Dzieci zaprotestowały w obronie polskiej mowy, w wyniku czego dotknęły ich liczne represje.
Postacie
Jan Henryk Dąbrowski
: polski generał, uczestnik powstania Kościuszkowego, twórca Legionów Polskich we Włoszech.
Józef Wybicki
: prawnik, publicysta, poeta, poseł na Sejm Wielki, autor słów hymnu polskiego.
Piotr Wysocki
: założył Sprzysiężenie Podchorążych w warszawskiej szkole wojskowej.
Ernest Malinowski
: twórca najwyżej położonej kolei świata zbudowanej w peruwiańskich Andach, wyemigrował z Polski po powstaniu listopadowym.
Rudolf Modrzejewski
: wyjechał pod koniec XIX wieku do Stanów Zjednoczonych, zbudował tam wiele mostów na największych rzekach w Ameryce Północnej.
Przyczyny Powstania Listopadowego:
- łamanie przez cara konstytucji królestwa (tajna policja, cenzura)
- nienawiść żołnierzy polskich do wodza naczelnego Wielkiego Księcia Konstantego
- rosyjskie plany wysłania armii polskiej przeciw Belgom
- obawa przed rozbiciem Sprzysiężenia Podchorążych Piotra Wysockiego
Skutki Powstania Listopadowego:

- śmierć i więzienie dla powstańców
- zsyłki na Syberię
- likwidacja Konstytucji Państwa Polskiego
- likwidacja polskiej armii, sejmu i rządu
- budowa Cytadeli w Warszawie
Przyczyny Powstania Styczniowego:

- pośrednia: chęć odzyskania przez Polskę niepodległości
- bezpośrednia: branka – specjalny pobór młodzieży polskiej do wojska rosyjskiego
Skutki Powstania Styczniowego:

- śmierć, więzienie i zsyłki na Syberię
- konfiskata majątków uczestników powstania
- całkowita likwidacja autonomii Królestwa Polskiego
- zmiana nazwy Królestwa na Kraj Przywiślański
- rozpoczęcie procesu rusyfikacji
walka z rusyfikacją:

- rozwój szkolnictwa: tajne nauczanie, otwieranie bibliotek
- powstanie listopadowe i styczniowe
- wielka emigracja
- powstanie uniwersytetu latającego
- wybijanie szyb na komisariatach policji
Walka z germanizacją
:
- polskość w literaturze, malarstwie, szkolnictwie (protest dzieci we Wrześni)
- gromadzenie pamiątek z przeszłości
- postawa Michała Drzymały
- zakładano towarzystwa oświatowe, rolnicze
- utworzenie tajnego Związku Misyjnego
- księża potajemnie odprawiali nabożeństwa w parafiach, gdzie nie było duchownych

Emigracja po powstaniu listopadowym – Wielka Emigracja – na emigrację udało się ponad 10 tys. powstańców, głównie do Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Belgii, Szwajcarii, czy Stanów Zjednoczonych.
Emigracyjne ośrodki polityczne – głównie we Francji (Paryżu); cel: odzyskanie niepodległości
Hotel Lambert
– ugrupowanie Adama Jerzego Czartoryskiego; program konserwatywno-liberalny; wskrzeszenie Rzeczpospolitej w granicach sprzed 1772 roku; siedziba w Paryżu
Towarzystwo Demokratyczne Polskie
– założone w 1832 roku; najliczniejsza organizacja; klęski powstania upatrywali we władzy powstania i szlachcie; według TDP najważniejszy był lud, stąd chęć nadania chłopom ziemi na własność; siedziba w Paryżu
Gromady Ludu Polskiego
– przeciwni szlachcie, żądający radykalnych zmian (zniesienie własności prywatnej, zlikwidowanie szlachty jako stanu); nie potrafili porozumieć się z innymi ośrodkami emigracyjnymi, Gromady rozwiązano w 1846 roku; siedziba w Anglii
Kultura polska na emigracji

- rozkwit kultury polskiej
- na emigracji przebywali trzej polscy wieszczowie narodowi – Adam Mickiewicz (wykładał historię literatur słowiańskich, na emigracji napisał Pana Tadeusza, był zaangażowany w tworzenie polskich formacji wojskowych za granicą), Juliusz Słowacki i Zygmunt Krasiński – główny motyw twórczości – walka Polaków o niepodległość
- Fryderyk Chopin – na emigrację udał się w 1830 roku; skomponował Etiudę rewolucyjną w hołdzie powstańcom listopadowym
- Cyprian Kamil Norwid – jeden z najwybitniejszych polskich poetów, młodsze pokolenie romantyków

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty