Zielnik

Fakt, że drzewa i krzewy występują niemal wszędzie, pozwala nam podziwiać je i obserwować, niezależnie od miejsca,
w którym się znajdujemy. Na terenach niezurbanizowanych drzewa i krzewy w mniejszym stopniu podlegają wpływom człowieka; w miastach są sadzone wzdłuż ulic, w parkach
i w ogrodach, gdzie zadrzewienia są ostoją dla zwierząt
i miejscem odpoczynku dla człowieka. Oczywiście nie można tego porównać z widokiem drzew i krzewów w krajobrazie naturalnym.


JABŁOŃ

LIŚCIE

Szerokoeliptyczne lub jajowate, długość do 20 cm, szerokość
do 7,5 cm, karbowano-piłkowane, górą żółtawozielone, z czasem ciemnozielone, zwykle owłosione, szczególnie dołem.

KORA

Szarobrązowa do purpurowo brązowej, łuszcząca się małymi, cienkimi płatkami.

KWIATY

Późną wiosną o średnicy do 5 cm, białe o różowym odcieniu,
5-płatkowe, zebrane w kwiatostany.

OWOCE

Jabłkowate, bardzo zmienne, kuliste, słodkie lub kwaśne, jadalne,
o śr. do 10 cm i więcej, zielone, żółte, z czerwonawymi smugami
lub całe czerwone.



JARZĘBINA

LIŚCIE

Pierzaste, długość do 20 cm, złożone z maksymalnie 15, ostro pikowanych na brzegu listków, o długości do 6 cm, górą ciemno zielonych, dołem niebiesko zielonych, zwykle za młodu omszonych; jesienią często czerwonych.

KORA

Szara i gładka.

KWIATY

Późną wiosną o średnicy 8 cm, białe, 5-płatkowe, zebrane
w okazałe kwiatostany o średnicy do 15 cm

OWOCE

Jabłkowate, kuliste, pomarańczowoczerwone, o średnicy 8 mm, często zebrane w ciężkie owocostany.



BRZOZA

LIŚCIE

Trójkątne, romboidalne lub jajowate, długość do 6 cm
i szerokości 4 cm, długo zaostrzone, na brzegu grubo, podwójnie piłkowane, górą błyszczące, ciemnozielone; jesienią żółte. Pędy cienkie, nagie, brodawkowate, zwisające.

KORA

Początkowo biała, z wiekiem ciemna, spękana u podstawy pnia.

KWIATY

Wczesną wiosną; męskie żółte, zebrane w zwisające, kotkowate kwiatostany długość do 6 cm, żeńskie zielone, w oddzielnych, wzniesionych lub zwisających kotkach, na tej samej roślinie.

OWOCE

(Orzeszki) zebrane w kotkowate owocostany, po dojrzeniu rozpadające się na drzewie.



DĄB

LIŚCIE

Eliptyczne długość do 12 cm i szerokości 7,5 cm,
o zaokrąglonych klapach, zwykle zwężające się ku podstawie, bez tzw. uszek; górą nagie, nieco lśniące, ciemnozielone, dołem jaśniejsze, niekiedy delikatnie owłosione; ogonki liściowe
o długości 1 cm lub dłuższe.

KORA

Szara z pionowymi spękaniami.

KWIATY

Późną wiosną; męskie zebrane w żółtawozielone, zwieszone kotki, żeńskie niepozorne, występujące oddzielnie na tej samej roślinie.

OWOCE

(Żołędzie) dł. do 3 cm, w 1/3 objęte okrywą owocową.




KASZTANOWIEC

LIŚCIE

Dłoniasto złożony, długość do 30 cm, długoogonkowe, o 5-7 odwrotnie jajowatych, ostro piłkowanych, siedzących, ciemnozielonych listkach; jesienią żółte.

KORA

Szarobrązowa, łuszcząca się dużymi, gładkimi łuskami.

KWIATY

Późną wiosną; 5-płatkowe, kremowo żółte z żółtą plamą, później białe czerwono nakrapiane, zebrane w duże stożkowate, wzniesione wiechy wysokość do 30 cm.

OWOCE

(Torebki) okrągłe, zielone, kolczaste, zawierające do 3 brązowych, błyszczących nasion.



SUMAK

LIŚCIE

Dł. do 60 cm, nieparzystopierzasto złożone; listki (do 27) lancetowato wydłużone, o brzegach nierówno piłkowanych; dł. do 12 cm i szer. 5 cm, górą ciemnozielone, dołem niebieskozielone, za młodu obustronnie owłosione, później prawie nagie; jesienią jaskrawopomarańczowe lub czerwone. Pędy sztywne, aksamitnie owłosione.

KORA

Ciemnobrązowa, gładka.

KWIATY

Latem; drobne, zielone, zebrane na końcach pędów w gęste, stożkowate, wiechowate kwiatostany; męskie i żeńskie na tych samych lub oddzielnych okazach.

OWOCE

Drobne, jaskrawoczerwone, skupione w zbite, stożkowate owocostany dł. do 30 cm.



AKACJA

LIŚCIE

Pierzaste, długość do 30 cm, z 11-21 eliptycznymi lub jajowatymi, całobrzegimi listkami, długość do 5 cm, często z ząbkiem lub krótkim ostrzem na szczycie; górą niebieskozielone, dołem szarozielone, delikatnie owłosione z czasem nagie; pędy często
z parzyście ustawionymi cierniami u nasady ogonków liściowych.

KORA

Szara, głęboko bruzdowana, o łuszczących się krawędziach.

KWIATY

Wczesnym latem; motylkowate, długość 2 cm, białe,
z żółtozieloną plamką, wonne, zebrane w gęste, zwisające grona długość do 20 cm.

OWOCE

(Strąki) gładkie, ciemnobrązowe, zwisające, długość do 10 cm.



KLON

LIŚCIE

Dłoniasto klapowane, długość do 15 cm i szerokość 17,5 cm,
po obu stronach jasnozielone, za młodu nagie, jesienią żółte lub czerwone, z przeciętych ogonków wypływa sok mleczny.

KORA

Szara i gładka.

KWIATY

Wiosną, przed lub równocześnie z liśćmi, drobne, jaskrawożółte, zebrane w podbaldachy.

OWOCE

(Orzeszki) długość do 5 cm, z dużymi skrzydełkami.



GŁÓG

LIŚCIE

Rombowate, dł. do 5 cm i podobnej szerokości, głęboko klapowane, o klapach na szczycie ząbkowanych, górą lśniące, ciemnozielone, dołem szare owłosione.

KORA

Szara, gładka, z wiekiem łuszcząca się.

KWIATY

Późną wiosną; o śr. 2 cm, zwykle ciemnoróżowe, 5-płatkowe, zebrane w gęste kwiatostany.

OWOCE

Jabłkowate, kuliste lub jajowate, czerwone, dł. do 2 cm.




WIŚNIA

LIŚCIE

Eliptyczne do jajowatych, dł. do 7,5 cm i szer. 5 cm, na szczycie zaostrzone, brzegiem ostro piłkowane, górą ciemnozielone, obustronnie nagie.

KORA

Czerwonobrązowa, łuszcząca się okrężnie.

KWIATY

W połowie wiosny; o śr. 2 cm, białe, 5-płatkowe.

OWOCE

(Pestkowce) czerwone do czarnych, kuliste, słodkie lub cierpkie, jadalne, o śr. 2 cm.



FORSYCJA

LIŚCIE

Ogonkowate, całobrzegie lub piłkowane, trójdzielne albo trzylistkowe.

KORA

Brunatna lub brunatnoszara.

KWIATY

Wczesną wiosną; wyrastają pojedynczo lub po 2-6 w kątach liści, mają czterodziałkowy kielich i czteropłatkową koronę, żółte.

OWOCE

Torebka dwukomorowa, brodawkowata; nasiona są oskrzydlone.




JAŚMINOWIEC

LIŚCIE

Eliptyczne do jajowatych, dł. do 7,5 cm i szer. 5 cm, na szczycie zaostrzone, górą zielone, pod spodem nieco owłosione.

KORA

Szara lub brunatna, przeważnie łuszcząca się.

KWIATY

Na początku lata; białe, zebrane w liczne wiechy wierzchołkowe lub boczne, o śr. 3-4 cm.

OWOCE

Torebka czteroklapowa.




OGNIK

LIŚCIE

Nie opadające na zimę; skrętoległe, przeważnie karbowane.

KORA

Gładka, brunatna.

KWIATY

Małe, zebrane w złożone baldachogrona, kremowe.

OWOCE

Błyszczące, intensywnie czerwone lub pomarańczowe, wielkości nasienia grochu, zawierają 5 pestek.




WIERZBA PŁACZĄCA

LIŚCIE

Wąskolancetowate, dł. do 12 cm i szer. 2 cm, na szczycie zaostrzone, brzegiem drobno piłkowane, za młodu delikatnie owłosione, później górą jasnozielone, dołem szarozielone, nagie, osadzone na cienkich, zwisających żółtawych pędach.

KORA

Jasnoszarobrązowa, płytko bruzdowana.

KWIATY

Wiosną; drobne, bezpłatkowe, zebrane w kotki dł. do 7,5 cm.

OWOCE

(Torebki) małe, zielone, dł. 3 mm, otwierając się uwalniają biało owłosione nasiona.




LILAK (BEZ)

LIŚCIE

Eliptyczne na szczycie zaostrzone, całobrzegie, górą zielone, obustronnie nagie.

KORA

Brązowa, gładka, z wiekiem łuszcząca się.

KWIATY

Wiosną; zebrane w wiechy wierzchołkowe lub boczne, korona złożona z cylindrycznej rurki i czterech płasko rozłożonych łatek, białe do ciemnolila.

OWOCE

Wydłużona torebka zawierająca oskrzydlone nasiona.



ŚLIWA LUBASZKA
(MIRABELKA)

LIŚCIE

Eliptyczne do odwrotnie jajowatych, dł. do 7,5 cm i szer. 5 cm, na szczycie krótko zaostrzone, brzegiem tępo piłkowane, górą matowe, ciemnozielone.

KORA

Ciemnoszara, gładka, zwykle z wiekiem bruzdowana.

KWIATY

Wiosną przed rozwojem liści; o śr. 2,5 cm, białe, 5-płatkowe, pojedyncze lub zebrane po 2-3 w kwiatostany.

OWOCE

(Pestkowce) kuliste lub jajowate, mięsiste, żółtopomarańczowe, jadalne, dł. do 5 cm, zawierające okrągłą, silnie zrośniętą
z miąższem pestkę.