Krzysztof Penderecki

Krzysztof Penderecki urodził się 23 listopada 1933 roku w Dębicy, w rodzinie adwokata. Muzyka poważna zainteresowała go, gdy miał lat 15 i szkolna koleżanka podarowała mu na imieniny sonaty solowe Bacha.

Początkowo Penderecki uczył się u szkolnych nauczycieli w Dębicy - jeden z nich prowadził orkiestrę typu "Odeon" i zespół dęty. Po maturze postanowił zostać skrzypkiem i wyjechał do Krakowa, gdzie uczył się u Stanisława Tawroszewicza (skrzypce).
Wstąpił też do średniej szkoły muzycznej i tę ukończył w trybie przyspieszonym - w ciągu dwóch lat. Potem jego zainteresowania skupiły się na teorii muzyki. W 1954 roku rozpoczął studia kompozytorskie w krakowskiej Wyższej Szkole Muzycznej. Znalazł się w klasie wybitnego kompozytora Artura Malawskiego.

Rozgłos i opinia o talencie Pendereckiego pojawiły się wiosnę 1959 roku. Twórca postanowił wziąć udział w II Konkursie Młodych Kompozytorów. Wynik Konkursu okazał się niemałą sensacją: pierwszą i dwie równorzędne drugie nagrody otrzymał nie znany asystent krakowskiej PWSM Krzysztof Penderecki.
Kolejne utwory nosiły znamiona oryginalności, pisane były z rozmachem i kompozytorskim temperamentem.

Na czołowe miejsce pośród kompozytorów świata wprowadziła Pendereckiego ptoragodzinna "Pasja wg św. Łukasza" (1965). Od tego czasu zaczęło się odchodzenie twórcy od nowinkarstwa awangardy i nawiązanie do tradycji postromantycznych. Stałe pasmo sukcesów znaczyły takie kompozycje, jak: opera "Diabły z Loudun" (1969), "Jutrznia" (1970), "Magnificat" (1974), Koncert skrzypcowy (1976), koncerty wiolonczelowe (1972 i 1982), opera "Raj utracony" (1978), II symfonia (1980), "Te Deum" (1982), "Polskie requiem" (1984) oraz "Czarna maska" (1986).

Penderecki obsypany jest mnóstwem nagród kompozytorskich w wielu krajach i doktoratami honoris causa kilku uniwersytetów.
Jest też członkiem honorowym wielu akademii, m.in. Królewskiej Szwedzkiej, Królewskiej Londyńskiej, Santa Cecilia w Rzymie, Narodowej Sztuk Pięknych w Buenos Aires.

Dyryguje własną muzyką na wszystkich koncertach i wszędzie przyjmowany jest owacyjnie. Od 1987 do 1990 roku był dyrektorem artystycznym Filharmonii Krakowskiej. Premiera jego koncertu fortepianowego podczas tegorocznej Warszawskiej Jesieni podzieliła melomanów.
Jedni uznali koncert za wybitny i świadczący o ciągłym rozwoju twórcy, inni przyjęli go gwizdami, zarzucając kompozytorowi m.in. autocytowanie.