Petter Poul Rubens

Urodził się w roku 1577 w Siegen, zmarł w roku 1640 w Antwerpii. Jego rodzice pochodzili z Antwerpii. Po śmierci ojca matka wraz z synem powróciła do Antwerpii, gdzie Rubens pobierał nauki w szkole jezuitów. W wieku 16 lat został przygotowany do dworskiego życia jako paź księżnej Lalaing. Studiował sztukę pod kierunkiem mistrzów katolickich: Tobiasa Verhaechta, Adama van Noorta i Otto van Veena. W 1600 wyjechał do Włoch i wstąpił na służbę do Vincenzo Gonzagi czyli księcia Mantui; przebywał w Wenecji, Mantui, Florencji, Rzymie, Genui; 1603 –04 wyjechał z misją dyplomatyczną na dwór hiszpański, a w 1606 –08 ponownie we Włoszech; w czasie tych licznych podróży zdążył zapoznał się ze sztuką antyczną, dziełami Rafaela, Tycjana, P. Veronesego, Carraccich, Michała Anioła i Caravaggia. Duży wpływ na rozwój artystyczny Rubensa wywarły studia nad sztuką mistrzów włoskich, przede wszystkim Tycjana i Veronese w Wenecji. Wzbogacony nabytą wiedzą powrócił do Antwerpii gotów do wspaniałych przedsięwzięć. Mianowany w 1609 roku malarzem brukselskiego dworu arcyksięcia Alberta i infantki Izabelli, zgromadził wokół siebie rzeszę uzdolnionych współpracowników. Triumfalny pokaz swoich sił twórczych dał podczas pracy w latach 1609-1621 nad wielkimi kompozycjami religijnymi dla katedry oraz kościoła jezuitów w Antwerpii. W dziełach tych Rubens zdaje się wyrażać istotę kontrreformacji, wykorzystując całe kompozycyjne i zdobnicze bogactwo stylu barokowego. Ten dekoracyjny przepych na wielką skalę zastosował również w latach 1622-1625, tym razem do celów świeckich. Uczynił to w cyklu malowideł poświęconych życiu Marii Medycejskiej, na której zaproszenie przebywał w Paryżu. W roku 1626 śmierć położyła kres szczęśliwemu małżeństwu Rubensa z Izabellą Brandt i od tej pory artysta rzadko przebywał we wspaniałym domu, który wybudował w Antwerpii (w 1946 roku budynek został odnowiony i znajduje się w nim obecnie muzeum Rubensa). Misje dyplomatyczne zawiodły go do Hiszpanii (rok 1628), gdzie malował Filipa IV i poznał Velasqueza. W latach 1629-1630 przebywał w Londynie. W Anglii otrzymał honorowy tytuł magistra uniwersytetu w Cambridge oraz zamówienie na wykonanie malowidła na suficie Sali Bankietowej w Whitehall (zachowało się ono do naszych czasów i zostało współcześnie odrestaurowane). Po powrocie do Antwerpii w 1630 roku Rubens poślubił szesnastoletnią Helenę Fourment, którą wielokrotnie portretował i która była jego modelką również w dziełach religijnych i mitologicznych. W 1635 roku artysta nabył wiejską posiadłość, Castle of Steen, i w ciągu ostatnich pięciu lat życia zajął się tworzeniem obrazów do Torre de la Parada, domku myśliwskiego Filipa IV koło Madrytu. Natomiast dla własnej przyjemności malował w tym okresie pejzaże. Podziw wzdudza jego niespożyta energia. W ciągu niecałych 40 lat z jego pracowni wyszło około 2000 obrazów i ponad 400 rysunków. W jego twórczości dominowała tematyka religijna (m.in. tryptyki: Podniesienie krzyża 1610 –11, Zdjęcie z krzyża 1611 –14; obrazy — Sąd Ostateczny ok. 1615 –16, Pokłon Trzech Króli 1624; wielokrotne przedstawienia Marii i świętych, często łączące nastrój religijny przeżycia ze świeckim przepychem i rodzajowością) i mitologiczny (wątki heroiczne — Bitwa Amazonek ok. 1615, nacechowanie radością życia — Pijany Sylen 1618, Święto Wenus ok. 1630 –1631); często ukazywał piękno nagiego ciała ( Sąd Parysa , Trzy Gracje). Jednym z ważniejszych dzieł Rubensa jest historyczo-alegoryczny cykl malowideł dekoracyjnych w Pałacu Luksemburskiego w Paryżu, przedstawiający życie Marii Medycejskiej (1622 –25); Rubens tworzył też portrety reprezentacyjne, męskie oraz portrety kobiece (m.in. drugiej żony), malował portrety króla Zygmunta III Wazy i królewicza Władysława, późniejszego króla Władysława IV Wazy; malował sceny z polowań, a pod koniec życia tworzył nastrojowe krajobrazy o bogatym kolorycie ( Pejzaż z tęczą ok. 1636) i sceny rodzajowe ( Kiermasz ); pozostawił też wiele znakomitych rysunków. Twórczość Rubensa w pełni wyraża idee baroku — cechuje ją dynamika, żywiołowość, swoboda kompozycji, zamiłowanie do bogactwa i okazałości, znakomite wyczucie barwy. Wynalazł on klasyczną metodę olejną nakładania cienkiej warstwy farby dla oddania cienia, a grubej w miejscu światła. Był humanistą, który znał intelektualistów w całej Europie; sam tez się do nich zaliczal (władał pięcioma językami). Wywarł ogromny wpływ na wielu malarzy, między innymi Velazqueza, Watteau, Delacroix i Constable'a.
Trzeba jeszcze dodać że Rubens urodził się pod szczęśliwą gwiazdą: był sławny, bogaty, ceniony, niemal nie zaznał trosk; w odróżnieniu od większości wybitnych artystów, których doceniono zancznie później.
Rubens zgodnie z modą i obyczajem swoich czasów, malował obrazy, w których wynosił pod niebo wspaniałość tych, co je zamawiali. Biorąc pod uwage cykl obrazów poświęconych Marii Medyceńskiej, wdowie po królu francuzkim Henryku IV, zrobił wszystko, co w jego mocy, by przydać świetności tej władczyni. Rubens malował z rozmachem i przesadą, z dalekiej od boskości intrygantki zrobił boginie fruwającą w obłokach w otoczeniu amorków. Przesada była obowiązkiem malarza, gdy ukazywał władcę, a Rubensowi przychodziło to tym łatwiej, że skłonność do przesady i wyolbrzymiania miał w naturze: przede wszystkim lubił ciała ponad miare bujne, kształty obfite, barwy niezmiernie nasycone: czerwienie najbardziej krwawe, złota najbardziej lśniące a zielenie najbardziej soczyste.
Tworząc swoje obrazy Rubens wprawiał w ruch ogromną orkiestrę kolorów, tonów barwnych, kształtów, linii, świateł i cieni. Przy tym bardzo lubił żeby ta orkiestra grała bardzo głośno, żeby dobrze było słychać bębny, choć i z bardziej delikatnych instrumentów potrafił wydobyć najsubtelniejsze dźwięki.
Styl Rubensa nie każdemu przypada do gustu, są ludzie którzy mówią że jego obrazy zwłaszcza wielkie płutna, przelewające się od kolorów, od ciężkich i rozrośniętych ciał, dojżałych i nasyconych słońcem owoców, są przeładowane i po prostu brzydkie. Jednak wszyscy, naprawde kochający malarstwo powiedzą że miejsce Rubensa jest wśród największych malarzy w dziejach sztuki.