Pierwszy semetr z przedsiebiorczosci

Popyt- ilość dóbr jaką gotowi są zakupic klienci przy danym poziomie ceny.
Podaż- ilość dóbr oferowana do sprzedaży przy danym poziomie ceny
Produkt Krajowy Brutto- miara produkcji krajowej (określa wartość produkcji towarów i usług na terenie danego kraju).
Produkt Narodowy Brutto- miernik całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju (niezależnie od miejsca zamieszkania).
Kapitał trwały- są to składniki majątkowe w okresie krótszym niż 10 lat.
Dochód Narodowy (PNN)- ilość pieniędzy jaką dysponuje gospodarka na dobra i usługi, po odłożeniu odpowiedniej ilości pieniędzy wystarczającej do sfinansowania amortyzacji i utrzymania istniejącego zasobu kapitału trwałego na dotychczasowym poziomie.
Produkcja globalna- jest to wielkość produkcji wytworzona przez gospodarkę danego kraju
Produkcja potencjalna- wielkość produkcji, którą maksymalnie może wytworzyć gospodarka
Od czego zależy wielkość PKB- od wartości dóbr i usług w danym państwie w ciągu roku.

Banki- przedsiębiorstwa zajmujące się gromadzeniem pieniędzy, ich inwestowaniem, udzielaniem kredytów oraz prowadzeniem operacji finansowych.
Operacje bankowe: bierne- polegają na gromadzeniu środków pieniężnych przez zaciąganie zobowiązań: są to wkłady kientów, bilety skarbowe, obligacje, papiery wartościowe i dłużne. Czynne- polegają na udzielaniu kredytów. Usługowe- czynności wykonywane przez banki na rachunek i zlecenie ich klientów.
Obligacje- papiery wartościowe potwierdzające zobowiązania wystawiającego do spłaty w określonym terminie wyszczególnionej kwoty.
Bank centralny- NBP- stabilizacja złotego (utrzymanie w stałej wartości przez wiele lat); ograniczenie inflacji; nadzór emisji banknotów i rozliczeń międzynarodowych; funkcje banku rządu RP.

Makler (broker) giełdowy- osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych; konieczna jest licencja.
Papiery wartościowe- akcje, czeki, obligacje, weksle, listy zastawne, będące przedmiotem obrotu na giełdzie.
Rynek kapitałowy- miejsce dokonywania operacji kupna i sprzedaży akcji.
Giełda- podmiot gospodarki, wyspecjalizowany rynek, na którym przeprowadzane są obroty ścisle określonymi wartościami.
Weksel- dłużny papier wartościowy.
Rynek pierwotny papierów wartościowych- tam papiery wychodzą po raz pierwszy (emisja)
Rynek wtórny papierów wartościowych- tam następuje odsprzedawanie

Budżet państwa- jest rocznym planem gromadzenia dochodów i realizacji wydatków przez państwo. Musi on być uchwalony przez parlament w formie ustawy (+kontrola)
Zasady budżetowe:
1. zasada rocznego okresu budżetowego (budżet jako plan gospod. finans. Na 1 rok 1 I- 31XII)
2. zasada jedności i zupełności budżetu (jedyny plan dochodów i wydatków państwa)
3. zasada jawności budżetu (ogranicza otajnieie wydatków budżetowych, kontrola publiczna)
4. zasada szczegółowości budżetu (w czasie roku budżetowego nie można zmienić określonych wcześbniej źródeł dochodów i wydatków)
5. zasada równoważenia budżetu (pełne pokrycie wydatków państwa przez dochody bez wzrostu zadłużenia państwa)
źródła dochodów Gmin/powiatów/województw : dochody własne- podatki (środki transportu, posiadanie psów, polny, leśny); dochody z opłat (targowa, skarbowa, miejscowa); dotacje z budżetu państwa; pożyczki, emisja obligacji samorządowych.

Przyczyny bezrobocia: autonomizacja pracy; wyż demograficzny; recesja gospodarcza; niedopasowanie kwalifikacji pracowników do wymagań pracodawcy; sezonowość pracy.
Wynagrodzenie- kwota środków pieniężnych wypłacana przez pracodawcę pracownikowi za wykonaną pracę.
Wynagrodzenie zasadnicze- kwota wynagrodzenia wynikająca z umowy o pracę (bez premii, dodatków); dodatki do wynagrodzenia zasadniczego- premia motywacyjna, dodatek funkcyjny, dodatek za nadgodziny.
Wynagrodzenie brutto- wynagrodzenie zasadnicze powiększone o kwotę otrzymywanych premii.
Potrącenia od wynagrodzenia brutto- obowiązkowe- takie, na które pracownik nie musi wyrażać zgody, np.: zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych (jest odprowadzany do Urzędu Skarbowego), składki na ubezpieczenie społeczne (ubezpieczeni emerytalne, rentowe i chorobowe- do ZUS’u). Dobrowolne- na takie pracownik musi wyrazić zgodę na piśmie, np.: składka na rzecz związków zawodowych, składki na rzecz kasy zapomogowo- pożyczkowej.
Wynagrodzenie netto- wynagrodzenie brutto pomniejszone o kwotę wszystkich potrąceń od tego wynagrodzenia.
Podstawowy cel działalności przedsiębiorstwa- wypracowywanie zysku (największego przy minimalnych kosztach)
Podstawowe rodzaje działalności gospodarczej: usługowa, bdowlana, przemysłowa, handlowa, transport i łaczność