Mit jaskini platońskiej

Platon dzieli rzeczywistość na dwie sfery: idealną i materialną. Świat idei jest niezmienny, wiecznotrwały i dobry, natomiast świat materialny jest niedoskonały, ograniczony, zmienny, niekompletny. Człowiek postrzega jedynie rzeczywistość materialną będącą cieniem, odbiciem idealnej. Możliwości poznawcze człowieka są zatem ograniczone, bowiem prawdziwy świat istnieje poza tym, co człowiek postrzega zmysłowo. Ludzie mają w sobie pierwiastek idealny- jest nim ludzka dusza: wieczna, niezniszczalna i niematerialna. Dusza istniała jeszcze przed narodzinami człowieka, potem została uwięziona w ciele, które stanowi jej grób, więzienie. Jedynym celem duszy jest śmierć człowieka i jej powrót do świata idei. Dusze posiadały prawdziwą wiedzę o ideach, ale w drodze do ciała ją utraciły. Człowiek może sobie przypomnieć tę ideę poprzez studiowanie samego siebie. Dobro, wg Platona, to pamięć o ideach. Zło natomiast to brak tej pamięci (zło wynika z niewiedzy). Wg Platona świat stworzył Wielki Demiurg (wielki stwórca). Wzorował się na ideach, ale świat stworzył z materii.