Kordian - jako marzyciel, spiskowiec

„Kordian” to utwór Juliusza Słowackiego przedstawiający historię dojrzewania oraz wizerunek psychologiczny młodego człowieka, głównego bohatera. Kordian jest przykładem bohatera romantycznego, ukazany jako 15 letni chłopiec, dojrzewa i dorasta w trakcie rozwoju akcji dramatu. Początkowo jest wrażliwy, uczuciowy, rozmowny, odczuwający zwykle więcej niż inni ma skłonności do pogrążania w świecie poetyckich obrazów i iluzji. Żywiołem Kordiana początkowo jest miłość niemożliwa do zrealizowania, sztuczna, miała wypełnić pustkę życia. To nie była miłość autentyczna, jednak spowodowała ona zagubienie Kordiana, który nie mógł znaleźć sobie miejsca w otaczającym go świecie. Cierpi na „chorobę wieku” , charakteryzującą się bezsensem życia, bezcelowością wszelkich działań, uczuciem nudy. Niespełniona miłość doprowadza bohatera do próby samobójstwa. Ma ona jednak wymiar symboliczny, jest momentem rozpoczęcia podróży po Europie. Jest to czas dojrzewania duchowego bohatera, konfrontacji ideałów młodzieńczych z rzeczywistością. Podróże te są trwałą lekcją świata materialnego, autentycznego. W czasie monologu na szczycie Mont Blanc w bohaterze dokonuje się ostateczna przemiana, odnajduje on cel życia. Znajduje się w kulminacyjnym momencie konfliktu z całym światem. Jest osamotniony, lecz za cenę własnego życia będzie walczył o wolność i niepodległość narodu. Po powrocie do kraju Kordian przystępuje do spisku zabicia cara i wszystko co robi staje się wielkim pasmem niepowodzeń. Jako spiskowiec przeżywa rozmaite dylematy, rozterki moralne. Jest rozdarty wewnętrznie, zbyt słaby, by zabić cara. Moralność każe mu odrzucić myśl o zemście, etyka nakazuje mu wybrać drogę ofiary. Kordian chciałby działać wspólnie z narodem, jednak nie dokonał niczego, zabrakło mu wiary w to, co robił. Jego walka okazała się bezcelowa, był to wielki, lecz jednorazowy czyn. Dramat kończy się sceną, gdy Kordian stoi przed plutonem egzekucyjnym za próbę zamachu na cara.