Struktura ludności według wieku

W strukturze wieku społeczeństw będących w II i III fazie rozwoju demograficznego zaobserwowano duży udział dzieci i młodzieży (30- 40 %) i niewielki odsetek ludności w wieku powyżej 65- ego roku życia. Społeczeństwa takie nazywamy społeczeństwami MŁODYMI. Występują one w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo. Duży odsetek dzieci i młodzieży jest konsekwencją eksplozji demograficznej oraz niskiej przeciętnej długości trwania życia.
Ludność, która znajduje się w IV i V fazie rozwoju, tworzy społeczeństwo STARE. Są to osoby w wieku powyżej 65- ego roku życia i stanowią 15- 19 %, a wieku od 0- 19 lat ok. 19-20%.Społeczeństwo takie charakterystyczne jest dla państw wysoko rozwiniętych gospodarczo. Obniżająca się stopa urodzeń oraz systematyczny wzrost liczby osób w wieku starszym prowadzą do STARZENIA SIĘ LUDNOŚCI.
Proces ten prowadzi do wzrostu wydatków państwa na cele zdrowotne, socjalne, na renty i emerytury oraz zapewnienie obywatelom godnej starości. Stale rosnąca liczba emerytów wpływa niekorzystnie na obciążenie ludzi pracujących. Pod koniec XX w. na 100 pracujących osób przypadało 20-30 ludzi w wieku 60 lat i powyżej.
Struktura wieku uzależniona jest od wielkości WSPÓŁCZYNNIKA DZIETNOŚCI oraz ŚREDNIEJ DŁUGOŚCI ŻYCIA. Współczynnik dzietności określa się jako liczbę dzieci przypadającą na jedną kobietę w wieku rozrodczym (15- 49 lat)
W społeczeństwach młodych jest on bardzo wysoki. Jest to efekt modelu rodziny wielodzietnej i wielopokoleniowej. W państwach słabo rozwiniętych posiadanie dużej ilości dzieci zwiększa bezpieczeństwo bytu, bo dzieci utrzymują wtedy rodzinę. Wysoki współczynnik wynika także z dużej ilości kobiet w wieku rozrodczym.
W społeczeństwach starych jest on niewielki i wynosi 1-2. Wynika to z takich przyczyn :
~ model rodziny bezdzietnej lub z jednym dzieckiem
~ późny wiek zawierania małżeństw i urodzenia pierwszego dziecka
~ wydłużenie okresu nauki
~ metody planowania rodziny i dostępność środków antykoncepcyjnych
~ spadek urodzeń jako efekt starzenia się społeczeństw
Średnia długość trwania życia jest wskaźnikiem rozwoju gospodarczego i społecznego państwa. Tak więc przeciętna długość życia ludzi zależy od poziomu wyżywienia, higieny, rozwoju usług medycznych, wykształcenia ludności oraz od płci i czynników polityczno- ekonomicznych. W krajach wysoko rozwiniętych wzrasta udział ludzi w wieku powyżej 60 lat. W krajach biednych przeciętny czas trwania życia jest dużo krótszy niż w krajach wysoko rozwiniętych. W strukturze wieku ludności tych państw uwidacznia się mały odsetek ludzi w wieku starszym.