Przedsiębiorstwo jest:
- systemem, który składa się z uporządkowanych i w jakiś sposób powiązanych ze sobą części;
- podmiotem, który reaguje na oddziaływanie zewnętrzne, podejmując autonomiczne decyzje;
- organizacją, gdyż posiada wszystkie cechy organizacji;
- systemem socjotechnicznym, co oznacza, że ludzie w ramach przedsiębiorstwa, wykorzystują maszyny i urządzenia przy zastosowaniu określonych metod sposobów działania;
- wydzielone pod względem organizacyjnym i własnościowym, posiada ustalone uprawnienia do dysponowania swoimi zasobami;
- systemem otwartym, gdyż wymienia z otoczeniem zasoby, energię i informacje.
Każde przedsiębiorstwo jest wyodrębnione z otoczenia pod względem organizacyjnym, prawnym i ekonomicznym – są to jego podstawowe cechy.
ODRĘBNOŚĆ EKONOMICZNA
Odrębność ekonomiczna jest rozumiana jako możliwość dysponowania zasobami rzeczowymi i finansowymi, niezbędnymi do prowadzonej działalności gospodarczej, która jest celem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Rozumiane jest ono jako działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa, prowadzona w celach zarobkowych, na własny rachunek podmiotu prowadzącego działalność.
ODRĘBNOŚĆ ORGANIZACYJNA
Odrębność organizacyjna wynika z tego, że organ założycielski lub właściciel na wyodrębnionym terenie tworzy pewną całość techniczno-produkcyjną.
ODRĘBNOŚĆ PRAWNA
Odrębność prawna jest zdolnością do działań prawnych, co oznacza, że przedsiębiorstwo może zawierać umowy z kontrahentami, zaciągać zobowiązania oraz odpowiadać wobec prawa za skutki swych działań. Osobowość prawna jest prawnym wyrazem ekonomicznej odrębności przedsiębiorstwa.
FUNKCJE PRZEDSIĘBIORSTWA
Prowadząc działalność przedsiębiorstwo wykonuje szereg czynności, które po usystematyzowaniu według rodzaju działań nazywane są funkcjami. Wyodrębnienie funkcji przedsiębiorstwa nie jest łatwe, ponieważ są one ze sobą ściśle powiązane, a ich wyodrębnienie zależy od takich czynników, jak rodzaj i zakres działalności, system zarządzania czy wielkość przedsiębiorstwa. Również rodzaje funkcji, jakie pełni przedsiębiorstwo, będą zależały od przyjętych kryteriów podziału czynności w nich wykonywanych.
Podział wg Fayol`a
H. Fayol podzielił czynności związane z działalnością przedsiębiorstwa na sześć grup:
- techniczne (produkcja, przeróbki),
- finansowe (poszukiwanie kapitałów i obrót nimi),
-handlowe (kupno, sprzedaż, wymiana),
-ubezpieczeniowe (ochrona majątku i osób),
-rachunkowe (inwentaryzacja, sprawozdania, statystyka),
-administracyjne (przewidywanie, organizowanie, rozkazodawstwo, koordynacja i kontrola)
Wg Druckera
Drucker wyróżnia dwie podstawowe funkcje przedsiębiorstwa (biznesu):
- marketing,
- innowacje.
Funkcje te wynikają z podstawowego celu biznesu: tworzenie klienteli.
Wg. Strużyckiego
Według M. Strużyckiego do podstawowych funkcji „rynkowych” przedsiębiorstwa należy funkcja alokacyjna, która polega na takim gospodarowaniu zasobami, by przedsiębiorstwo osiągnęło maksymalizację dochodów oraz dobrą pozycję rynkową.
Funkcja bilansowa polega na zestawianiu ponoszonych kosztów i przychodów oraz dostosowywaniu struktury asortymentowej produktów do potrzeb rynku.
Funkcja efektywnościowa, polegająca na takim organizowaniu procesów w przedsiębiorstwie, by mogło ono osiągać planowane zyski przy zachowaniu pozycji rynkowej.
Ciągły proces konfrontacji wymagań, stawianych przez rynek produktom pod względem jakości, użyteczności czy nowoczesności, wiąże się z pełnieniem przez przedsiębiorstwa funkcji weryfikacyjnej.
Uczestnictwo przedsiębiorstwa w coraz bardziej konkurencyjnym otoczeniu powoduje wzrost znaczenia funkcji informacyjnej, związanej z aktywnym zbieraniem informacji, jakich dostarcza rynek, ich gromadzeniem i przetwarzaniem.
Łączy się to z kolejnymi funkcjami, jakie pełnią współczesne przedsiębiorstwa, czyli funkcją motywacyjną, która polega na wzajemnym oddziaływaniu producentów i konsumentów, powodującym, że producenci starają się dostarczać wyroby o wyższej jakości i niższej cenie, oraz funkcja kreacyjna, która polega na aktywnym oddziaływaniu na konsumentów i producentów poprzez wprowadzanie nowych produktów.
Inny podział
Podział funkcji na pomocnicze i podstawowe wynika z hierarchii zadań realizowanych w przedsiębiorstwie. Funkcje podstawowe związane są z podstawową działalnością i towarzyszy im z reguły konieczność pełnienia dodatkowych funkcji pomocniczych. Podział ten zależy przede wszystkim od rodzaju wykonywanej działalności. Ze względu na sferę działania wyróżnia się funkcje produkcyjne, techniczne, usługowe, marketingowe, finansowe, personalne, socjalne itp.