profil

Sądecczyzna

poleca 85% 229 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Klimat:
Ziemię Sądecką charakteryzuje różnorodność warunków klimatycznych. Zależą one przede wszystkim od położeniem terenu npm. Wielkie znaczenie ma też południkowy układ dolin Popradu, Dunajca i Białej, umożliwiający dopływ ciepłych mas powietrza od południa. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec. Średnie temperatury wahają się wtedy 15-18 C. Najniższe temp. Występują na przełomie stycznia i lutego. W skali rocznej najwyższe występują w górnym piętrze Beskidu Sądeckiego (ok. 1400 mm), najniższe - Kotlina Sądecka i kilka regionów osłoniętych od zachodu górami. W Kotlinie Sądeckiej przeważają wiatry południowe. Bardzo osobliwym lokalnym zjawiskiem pomiędzy Piwniczną a Starym Sączem jest wiatr o charakterze fenowym - wiatr ryterski. Najczęściej wieje on w porze jesienno - zimowej, rzadziej w lecie.

Gleby:
Największą powierzchnię zajmują gleby brunatne kwaśne oraz wyługowane. W Paśmie Kanińskim i na północ od Nowego Sącza ciągną się szerokim pasem gleby brunatne gliniaste, pyłowe i ilaste, wykształcone ze skał osadowych. W najbardziej na N wysuniętej części Sądecczyzny częstsze stają się gleby pyłowe i brunatne wyługowane, niekiedy oglejone, a także bielicowe. W dolinach większych rzek występują mady.

Bogactwa mineralne:
Głównym i najważniejszym bogactwem mineralnym są wody mineralne. Tryskają one obficie w dolinach Popradu i jego dopływów, a także u podnóży północno-zachodnich stoków pasma Radziejowej. Są to różnego rodzaju szczawy. Najbogatsze i najbardziej różnorodne źródła występują w Krynicy, która z tej racji nazwana jest Perłą Uzdrowisk Polskich.

Wody
Sądecczyzna należy do obszarów dobrze nawodnionych - górzyste ukształtowanie powoduje ze znajduje się tu dużo źródeł, a sieć potoków spływających z gór jest gęsta. Długość potoków i rzek wynosi ok. 1900 km. W ogromnej większości wody te należą do I klasy pod względem czystości. Główną rzeką jest Dunajec, a najważniejszy jego dopływ to Poprad. Z kolei największym dopływem Popradu jest Kamienica. Rzeki i potoki charakteryzuje znaczny spadek podłużny. Brak jest jezior naturalnych, niemniej jednak występują zagłębienia erozyjne związane z wylewami rzek, a niekiedy także stawki będące pozostałością starorzeczy. Szczególnie zasobna jest Ziemia Sądecka w różnego rodzaju źródła min.

Flora :
Możemy wyróżnić piętra roślinne. Od najniżej położonych obszarów do 500-550 m występuje piętro pogórza. Znajdują się tam liczne pola i łąki. Powyżej - do 1100-1150 mnpm rozciąga się piętro regla dolnego. Panują w nim lasy jodłowo-bukowe, w której niżej przeważa jodła, a wyżej buk. Ponad reglem dolnym występuje piętro regla górnego. Rosną tam jednogatunkowe bory świerkowe. Granice między poszczególnymi piętrami zazwyczaj nie zaznaczają się ostro. Cała południowa i zachodnia część Sądecczyzny należy do podokręgu sądeckiego, gdzie obficie występują gatunki ciepłolubne. Niewielka część Sądecczyzny należy do podokręgu Beskidu Niskiego. Występują tam niektóre rośliny wschodnio-karpackie i duży udział buczyny karpackiej. Część Sądecczyzny położona na północ od pasma Łososińskiego i Kotliny Sądeckiej należy do podokręgu Pogórza Fliszowego. Roślinność tam ma charakter przejściowy pomiędzy Karpatami a niżem. Szata roślinna liczy ok. 1000 gat. roślin kwiatowych rodzimych, ok. 500 gatunków porostów, 260 gatunków mszaków i 400 gatunków grzybów. We florze brak endemitów, jednak występuje tu kilka gatunków, które w innych częściach Beskidów są bardzo rzadkie. Ostatnie zlodowacenie przetrwało niewiele gatunków roślin kwiatowych, są to głównie gatunki alpejskie, a także m.in. sosna, świerk, olsza. Na terenie Sądecczyzny występuje 49 chronionych gatunków. Są to: m.in. cis pospolity, brzoza ojcowska, jarząb brekinia, kosodrzewina, bluszcz pospolity, śnieżynka przebiśnieg, 23 gatunków storczyków, widłaki, języcznik zwyczajny, rodzina jaskrowatych, dziewięćsił bezłodygowy, lilia złotogłów.

Fauna:
Najliczniejszą grupę tworzą gatunki pospolite. Specyficznymi gatunkami są gatunki górskie - jedynym miejscowym gatunkiem jest ryjówka górska. Endemitami są: m.in. traszka karpacka, chrząszcze z rodziny ryjkowców. Na Sądecczyźnie licznie występują gatunki ciepłolubne, m.in. muchołówka białoszyja, wąż Eskulap, bezkręgowce - niektóre gatunki motyli; wiele gatunków chrząszczy, pluskowce. Zwierzeta chronione to: niedźwiedź, żbik, gronostaj, łasica, kuna domowa, popielica, orzesznica, nietoperze, ryjówki, kret, jeż, większość ptaków (gawron ,sroki, wrony i wróbel), wszystkie gatunków gadów (żmiji), traszka, ropucha, rzekotka, kumak nizinny, górski, salamandra, trzmiele, biegacze.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty