Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska - kompleks leśny o powierzchni 1250 km kw., z czego w polskich granicach znajduje się 580 km kw. Pozostała część leży na terenie Białorusi. Kompleks ten jest usytuowany na pograniczu Europy Środkowej i Europy Wschodniej. Fizjografia terenu wpłynęła na szczególny charakter Puszczy, wyróżniający się pokrewieństwem szaty roślinnej i świata zwierzęcego z przyrodą Europy Północno-Wschodniej i Europy Środkowej.

Pod względem geologicznym Puszcza leży w obszarze zlodowacenia środkowopolskiego, zdenudowanej Równinie Bielskiej, graniczącej od wschodu z krańcami Polesia. Teren jest niemal równy, z rzadka tylko sfałdowany wałami morenowymi nieznacznej wysokości. Przeciętne wzniesienie nad poziom morza wynosi 170 m , najwyższe 202 m.

Środkiem Puszczy płynie rzeka Narewka, zbierając wody ze wschodniej, środkowej i północnej jej części. Inna puszczańska rzeczka - Leśna, jest zasilana wodami z północno-zachodniej części Puszczy. Mimo pozornej jednolitości warunków siedliskowych, wynikającej z równinnego charakteru obszaru puszczy, świat roślinny, w tym przede wszystkim skład gatunkowy drzewostanów reprezentuje się jako pełna różnorodnych form i odmian mozaika leśna. Występują tu: grąd wysoki, grąd niski, bór sosnowy, bór iglasty, bór mieszany, bór bagienny i ols. W każdym z tych typów rosną charakterystyczne, odmienne rośliny runa leśnego. Osobliwościami są też dobrze zachowane, potężne okazy świerków, lip, grabów, klonów i dębów.

Żubr

Jest najbardziej znanym przedstawicielem fauny Parku. W 1909r. było ich 696 sztuk. Jeszcze przed rozpoczęciem I wojny światowej wg spisu władz rosyjskich było ich 727 szt. (231 samców, 347 samice i 149 cielaków). Pierwsze żubry padły od niemieckich kulomiotów w połowie sierpnia 1915r., po wejściu oddziałów wojskowych do Puszczy. Wg. danych Internationale Gesedschaft zur Erhaltung des Wisents, pod koniec sierpnia 1915r. pozostało przy życiu już tylko 150 żubrów. Ostry brak mięsa w armii oraz kulomioty zrobiły swoje. W marcu 1917r. prof. G.Rozig podaje ściśle obliczoną ilość - 121 sztuk. Po upadku armii niemieckiej, z pomocą okolicznych chłopów - po zimie 1919r. pozostało tylko 9 żubrów. Po inwazji bolszewickiej w roku 1920 ostała się tylko 1 żubrzyca, którą 9 lutego 1921r. zabił były gajowy puszczy - Bartłomiej Szpakowicz (chłop ze wsi Stoczek w Białowieży). W 1922r. dzięki wysiłkom kierownictwa Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu - Sylwestra Urbańskiego, została do Polski sprowadzona z Meklenburgii para żubrów (za cenę 12500 złp.) W 1923r. przyszło na świat żubrzątko, które zapoczątkowało nową linię żubrów białowieskich. Do Puszczy zostały które reintroduktowane w roku 1952 z Poznania.