Oddychanie

Oddychanie – to proces katabolistyczny polegający na rozkladzie złożonych związków organicznych głównie glukozy na związki proste CO2 i H2O w wyniku czego tworzy się energia magazynowana w ATP. Organella kom. W któej zachodzą etapy tlenowe oddychania to mitochondrium
C6H12O6 + O2 = 6CO2 + 6H2O + ATP

Etapy oddychania tlenowego wewnątrzkomórk.
a) glikoliza – polega na wytworzeniu ze związku sześciowęglowego (glukozy) związków trójwęglowych: najpierw algechydu fosfoglicerynowego PGAld, a później kwasu fosfglicerynowego PGA , który przekształca się w kwas piorogronowy
Kwas pirogronowy przemieszcza się do mitochondrium gdzie ulega dekarboksylacji w wyniku czego powstaje związek dwuwęglowy zwany acetylokoenzymem A (acetylo-CoA)
b) Cykl Krebsa – zachodzi w mitochondrium i polega na utlenianiu acetylo-CoA najpierw do kwasu cytrynowego a późniejn do kwasu szczawiooctowego w wyniku wielu reakcji dekarboksylacji
c) Łańcuch oddechowy – zachodzi w grzebieniach mitochondrialnych i polega na przenoszeniu atomów H oraz elektronów na tlen z wytworzeniem cząsteczki H2O. W reakcjach tych biorą udział przenośniki wodoru w wyniku tych przemian tworzy się duża ilość energii magazynowanej w ATP
FERMENTACJA – oddychanie beztlenowe
*bakterie
*grzyby (niektóre)
*pasożyty wewnętrzne
*erytrocyty
to beztlenowy enzymatyczny rozkład węglowodorów w zależności od końcowego produktu wyróżniamy fermantacje:
- alkoholową
- mlekową
- octową
- masłową
Czynniki wpływające na intensywność oddychania:
- rodzaj organizmu
- komórka i jej wiek
- ilość mitochondriów
- dostęp tlenu
- chwilowe zapotrzebowanie na energie