profil

Ufać

poleca 100% 8 głosów

1. ‘mieć nadzieję, być przekonanym, że na kimś można polegać’; 2. ‘spodziewać się spełnienia czegoś’.

Pochodzenie:

Od XV w.; ogsłow. (por. stczes. úfati, úfaju ‘mieć zaufanie, polegać na kimś, wierzyć; mieć nadzieję’, czes. doufat ‘mieć nadzieję, spodziewać się’, ros. upováť ‘pokładać w kimś nadzieję, być przekonanym o czymś, niezachwianie wierzyć komuś’) < psłow. przedrostkowy czasownik *u-pъvati pochodzący od *pъvati ‘być o czymś przekonanym, mieć nadzieję’ (por. stpol. (XIV-XV w.) pwać ‘ufać, mieć nadzieję’ i pwa ‘nadzieja’).

Pierwotna postać

W stpol. od XV w. występował również czasownik przedrostkowy doufać ‘ufać, wierzyć; oczekiwać, spodziewać się’.

Obecna postać

W XVI w. ze ściągnięcia czasownika doufać został utworzony czasownik dufać ‘ufać, mieć nadzieję’ – od tego powstał przymiotnik zadufany ‘pewny siebie, zarozumiały, pyszny’.

Źródło Dobrze jest pwać w Boga, niż pwać we człowieka. Jiż imają w nim pwę.
Psałterz floriański
, XIV/XV w.
Kto swej radzie dufa, niemądry.
Piotr Skarga (1536-1612)

poleca b/d
poleca b/d

ufność

‘pokładanie nadziei w kimś’

poleca b/d

ufny

‘pokładający nadzieję w kimś’

poleca 100% 5 głosów

zuchwały

od XVIII w.; wyraz utworzony od przymiotnika zaufały przez ściągnięcie się dwóch samogłosek w jedną (au > u) oraz zinterpretowanie samogłoski f jako uproszczenia chw (pod wpływem wyrazów chwała, chwila).

poleca b/d

poufały

Od czasowników przedrostkowych 1. ‘ten, któremu zaufano’; 2. ‘zażyły, familiarny’; od XIX w.

poleca b/d

poufny

Od czasowników przedrostkowych 1. ‘oparty na zaufaniu; 2. ‘sekretny, tajny’; od XVIII w.; słowo oparte na nieużywanym dziś czasowniku przedrostkowym poufać (XVI w.) ‘powierzyć, powiedzieć w zaufaniu’

poleca 50% 4 głosy

zadufanie

Od czasowników przedrostkowych ‘pycha, zarozumiałość’

poleca b/d

zaufać

Od czasowników przedrostkowych ‘zawierzyć, odnieść się z ufnością’; dzisiejszy czasownik przedrostkowy

Podoba się? Tak Nie
Więcej informacji:

Materiał opracowany przez eksperta