rzecz. ż
przewodnia myśl, pogląd, sens, pomysł.
Idea (M. lp) niesienia pomocy najbiedniejszym przyświecała grupie wolontariuszy, którzy wyjechali do Afryki.
Pani Bernadetta została wybrana radną do władz gminy i bardzo chce pomóc mieszkańcom, kierując się ideą (N. lp) unowocześnienia gminy z pomocą pieniędzy uzyskanych z funduszy Unii Europejskiej.
Od dawna wiadomo, że ludzie działając w imię jakiejś idei (D. lp, ident. w C. i Ms. lp) są zdolni do okrucieństwa. Faszyści szerzyli ideę (B. lp) nienawiści, wykorzystując kryzys gospodarczy państwa i posługując się rozbudowaną propagandą. Niebezpieczne idee (M. lm, ident. w B. lm) pojawiają się dość często i mimo konfliktów, pochłaniających wiele ofiar, po jakimś czasie odradzają się na nowo.
Pochodzenie:
ideowy – związany z ideą, działający w zgodzie z jakąś ideą (niedługo po II wojnie światowej słowo ideowy było nadużywane przez oficjalną propagandę i służyło określeniu osób zaangażowanych w tworzenie podstaw nowego ustroju, np. ideowy działacz, ideowiec – człowiek zaangażowany ideowo itp.).
idealizm – przekonanie, że wszystko powinno toczyć się jak w założeniu, kierowanie się nierzeczywistymi ideami,
idealista (ż idealistka) – osoba kierująca się nierzeczywistymi ideami, marzyciel, fantasta, utopista.
Obecna postać
Słowa idealny nie należy mylić z przym. ideowy. Idealny to doskonały, najlepszy, perfekcyjny.
Określenie idée fixe [franc., wym. ide fiks] oznacza realizowaną uparcie ideę, choć nie zawsze mającą szanse na urzeczywistnienie, np. Chęć zbudowania własnej rozgłośni radiowej stanowiła jego idée fixe – od lat gromadził potrzebny sprzęt.
