Dziedzictwo starożytności w języku polskim. Proszę, żeby praca była dość obszerna, bo to na projekt.

Jak wiele zawdzięczamy kulturze antycznej? Ciężko jest odpowiedzieć na to pytanie. Jak bowiem wycenić fakt, że stanowi ona- w rozumieniu kultury greckiej, rzymskiej i biblijnej zasadnicze źródło świata współczesnego w jego obecnym kształcie, z jego cywilizacją i kulturą? Antyczne źródła ma nie tylko nasza literatura, sztuka, nasza świadomość cywilizacyjna, ale nawet formy rządzenia obowiązujące w dzisiejszych krajach. Przyjrzyjmy się zatem nieco bliżej tej epoce. Początek epoki, jaką zwykliśmy nazywać w badaniach starożytnością datuje się na około czwarte tysiąclecie przed naszą erą. Wówczas to właśnie zaczynają rozwijać się zorganizowane cywilizacje Europy oraz Bliskiego Wschodu. Koniec tej długiej i burzliwej epoki tradycyjnie utożsamia się z upadkiem wielkiego Cesarstwa Zachodniorzymskiego- ostatniego reliktu dawnej świetności starożytnych potęg, który upadł po detronizacji cesarza Romulusa Augustulusa w 476 roku naszej ery. W tym przedziale czasowym powstały wielkie cywilizacyjne i kulturowe potęgi, które ukształtowały charakter i formy współczesnej cywilizacji europejskiej. To wówczas kształtują się wzorcowe kanony sztuki, rzeźby, literatury, to wówczas powstaje wielka nauka o człowieku i jego życiu- filozofia, to wówczas kształtują się formy społecznego, zorganizowanego współżycia ludzi- prawa, kodeksy, etyki i ustroje administracyjne państw. Największy rozwój cywilizacji Greckiej przypada na okres od siódmego do mniej więcej piątego wieku przed naszą erą. Pod koniec siódmego wieku Grecy wypracowują w swojej społeczności pierwociny najdoskonalszego znanego do dzisiaj ustroju społecznego- demokracji. Oczywiście, przez wieki forma demokracji ateńskiej bardzo ewoluowała, jednak jej zasadnicza idea- równość i uczestnictwo w decydowaniu o państwie wszystkich obywateli pozostała do dzisiaj niezmieniona. W tym samym czasie powstają także doskonałe w swojej formie, treści i literackim ukształtowaniu języka wielkie eposy Homera- "Iliada" i "Odyseja", które wytyczają nowy szlak w rozwoju sztuki słowa. Od nich datuje się początek literatury europejskiej. Starożytnej Grecji zawdzięczamy jednak znacznie więcej niż ustroje polityczne i poetów. Grecy rozwijali również ważne, do dzisiaj rozwijające się nauki, takie jak nauki ścisłe, muzyka, astronomia. Stworzyli także nową naukę, w której centrum stanął człowiek jako byt myślący- filozofię. W piątym wieku nauka ta przeżywa rozkwit tak wielki, że żadna z późniejszych epok nie będzie w stanie go powtórzyć, ani nawet się do niego zbliżyć. Nie bez przyczyny dzieje filozofii dzieli się na to co "przed Sokratesem" i "po Sokratesie". Innych cezur mogłoby nie być! To właśnie refleksja nad ludzkim życiem, nad cierpieniem, śmiercią spowodowała rozwój tych dziedzin ludzkiej aktywności, które zmierzały do ulepszenia życia, do przedłużenia życia, do uczynienia go bardziej wartościowym. Filozofia dała człowiekowi poczucie wyjątkowości, dała mu świadomość, że posiada bezcenne narzędzie- według jednych wszechmocne, według innych jednak ograniczone- rozum, wyobraźnię i wolną myśl. To z walki człowieka z cierpieniem, bólem, starania o dosięgnięcie doskonałości wynikał, moim zdaniem, impuls do rozwoju nauk medycznych, inżynieryjnych i innych. Gdybyśmy wątpili we własną wyjątkowość, w moc naszego umysłu, czyż kiedykolwiek porwalibyśmy się na lot na Księżyc? Czy bez starożytnej myśli i kultury możliwi byliby dzisiejsi "Ikarowie" kosmosu? Czy bez antycznych marzeń o nieśmiertelności nie walczylibyśmy dzisiaj z taką zaciekłością z groźnymi chorobami, które wciąż toczą nasze niedoskonałe, słabe ciała? Warto czasem zastanowić się, jak wyglądałby nasz świat, jakimi torami biegłyby nasze myśli, gdyby Grecy nie wpadli i nie skodyfikowali w reformach prawnych z lat 594- 508 przed Chrystusem na pomysł współrządzenia obywateli czy stworzenia mitologicznej wizji człowieka. Cień greckiej polis odbija się dzisiaj w każdym demokratycznym państwie, sposób pojmowania rzeczywistości, społeczności ludzkiej, kultury jaki kultywujemy dzisiaj jest także bezpośrednią kontynuacją podstaw, jakie dali nam właśnie starożytni. Zresztą to nie my nadaliśmy im owo brzemię wielkości. Grecy doskonale zdawali sobie z niej sprawę sami. Byli dumni z własnej kultury, ze swoich wielkich osiągnięć. Cenili swoich artystów, poetów, rzemieślników nadając w swoich wierzeniach sztuce i rzemiosłu boski wymiar. Co więcej, świadomi byli jak wielką zmianą w świecie ludzkich relacji, jak wielkim krokiem naprzód jest "wynalezienie" demokracji. Wszystkie inne kraje ciągle tkwiły przy rządach autorytarnych, jednoosobowych, w których jednostka decydowała o ogóle mieszkańców. Ateńczycy wprowadzili pojęcie społeczeństwa, wspólnoty w kulturze i rządzeniu. Stworzyli system, który doceniał każdego z obywateli, który dawał mu realną władzę, ale i nakładał na niego realną odpowiedzialność za losy kraju. To prawdziwy wyraz rozwoju i wyższości gromady, która chce i potrafi wziąć na siebie odpowiedzialność za losy wspólnoty. Nie dziwi więc, że zdający sobie z tego sprawę Grecy z wyższością patrzyli na inne nacje, uznając je za barbarzyńskie i prymitywne, choćby przez wzgląd na fakt, że nie znały one doskonałej formy rządzenia- demokracji.
Dziś jednak związki współczesnych ustrojów państwowych czy myśli filozoficznej ze starożytnymi źródłami zatarły się, wtopiły w tło tak bardzo, że wcale ich nie zauważamy. Czy ktokolwiek z obywateli naszego kraju udając się na wybory dziękuje w duchu Ateńczykom za taką możliwość? Raczej nie. O wiele łatwiej zauważa się ten związek w dziedzinach artystycznych- w sztuce i literaturze, które od wieków czerpią wątki z niewyczerpanego zbioru toposów i motywów antycznych. Dziś jeszcze mamy niezwykłą możliwość zetknięcia się z antykiem w sposób faktyczny, fizyczny zwiedzając ruiny, resztki świetności dawnych antycznych potęg. Możemy zobaczyć, dotknąć i zwiedzić pałac w Knossos, możemy udać się na Akropol, możemy wreszcie sięgnąć po wielkie starożytne dzieła literackie- "Iliadę", "Odyseję", dramatyczne dzieła Sofoklesa, wspaniałą poezję Safony lub Horacego aby dotknąć, wejść, wtopić się w świat tak dawno miniony, i tak bardzo ciągle obecny we wszystkich dziedzinach naszej kultury i cywilizacji.