Sposoby rozmnażania zwierząt

Rozmnażanie bezpłciowe zwane także agamogonia. Spotykamy u jamochłonów => robaków => pierścienic =>osłonic => pierwotniaków. Podczas rozwoju embrionalnego wystąpić może r.b. przez podział wielokrotny. W tym wypadku jajo rozpada się na dwa lub wiele zarodków. W wyniku tego zjawiska zwanego poliembrionią, powstają zwierzęta jednakowej płci. Występuje u: baryłkarzy, owadziarek, jeży, pancerników, oposów.
Rozmnażanie płciowe (amfigonia)- sposób rozrodu polegający na połączeniu się => gamet, czyli płciowych komórek rozrodczych. Zachodzi u ogromnej większości istot żywych. R.p. polega na połączeniu się całych jednokomórkowych organizmów albo jednakowych morfologicznie, lecz różnych fizjologicznie strzępek u => wrakowców i podstawczaków, najczęściej jednak na wytworzeniu specjalnych komórek rozrodczych jednakowej wielkości (=>izogamia) albo różnej(=>anizogamia) lub też na zapłodnieniu nieruchomej komórki jajowej przez ruchomy plemnik.
Rozmnażanie wegetatywne – sposób rozrodu bezpłciowego polegający na =>regeneracji organizmu z części oderwanej lub oddzielonej od organizmu rodzicielskiego. Polega na fragmentacji, czyli rozpadaniu się organizmu na części zdolne do życia i dalszego rozwoju.

Niezależnie od zdolności do rozmnażania bezpłciowego wszystkie zwierzęta rozmnażają się na drodze płciowej. Należy wobec tego przypuszczać, że ten typ rozmnażania kryje w sobie istotne wartości biologiczne. Tak jest w rzeczywiście. Naturalnym źródłem zmienności organizmów jest zapłodnienie, w czasie którego łączą się dwa genotypy:
mateczny i ojcowski.

OZMNAŻANIE PŁCIOWE:
Osobniki potomne powstają z komórek rozrodczych (gamet) wytwarzanych przez komórki macierzyste.
Rozmnażanie płciowe jest korzystniejsze niż bezpłciowe:
osobnik potomny zyskuje materiał genetyczny z różnych źródeł – odznacza się zwykle większą żywotnością niż organizmy powstałe w wyniku rozmnażania bezpłciowego,
organizmy powstałe drogą rozmnażania płciowego są odporniejsze na niekorzystne warunki środowiska. W trudnych warunkach organizmy „preferują” rozmnażanie płciowe,
osobnik potomny zaczyna swój rozwój od początku – podlega większym przemianom ewolucyjnym.

Sposoby rozmnażania płciowego:
1) Zapłodnienie:
występuje najczęściej,
polega na łączeniu się gamety żeńskiej (komórka jajowa) z gametą męską (plemnik) w jedną komórkę – zygotę,
gamety powstają przez podział mejotyczny (redukcyjny) komórek diploidalnych,

Izogamia – w zapłodnieniu uczestniczą gamety wykazujące jednakową budowę morfologiczną (izogamety).
Oogamia – w zapłodnieniu uczestniczy jajo (zwykle mniejsza, okrągła, z reguły nieruchliwa) oraz gameta męska – plemnik (mniejszy, wrzecionowaty, bardzo ruchliwy).

2. Dzieworództwo (partenogeneza)
organizm potomny powstaje w wyniku rozwoju nie zapłodnionego jaja,
jaja zdolne do dzieworództwa są przeważnie diploidalne – w okresie dojrzewania nie przechodzą procesu redukcji chromosomów,
u niektórych gatunków jaja dzieworodne są haploidalne – diploidalny garnitur chromosomowy jest uzupełniony dopiero w czasie rozwoju zarodka.

Dzieworództwo szczątkowe – może pojawiać się u wszystkich grup zwierząt – zarodek ginie po kilku podziałach komórkowych.
Dzieworództwo przygodne – tylko niewielka część populacji powstaje w wyniku rozmnażania partenogenetycznego.
Jedwabnik – ok. 2 % jaj rozwija się bez zapłodnienia.
Dzieworództwo okolicznościowe – stały rozwój samców z niezapłodnionych jaj.
Dzieworództwo stałe – gatunek jest reprezentowany wyłącznie przez samice. Niekiedy występują samce, ale nie osiągają dojrzałości płciowej i nie biorą udziału w rozrodzie.
Dzieworództwo cykliczne – jaja zdolne do rozwoju bez zapłodnienia produkowane są okresowo, po czym następuje rozmnażanie z udziałem samców.

Pedogeneza – zdolność larw (np. przywr, owadów) do rozmnażania dzieworodnego.
np. pryszczarkowate – w jajnikach larw rozwijają się jaja następnego pokolenia.

3. Koniugacja
swoisty proces płciowy występujący u orzęsków (Ciliata).
następuje wymiana materiału genetycznego jądra komórkowego (mikronukleusa).