Charakterystyka postawy społeczeństwa i polityki władz państwowych PRL w latach 1946-1957

CHARAKTERYSTYKA POLITYKI

Podczas konferencji praskiej Wielkie Mocarstwa Europejskie (EWG) postanowiły o powszechnych wyborach parlamentarnych na terenach nowo powstałych państw. To było wyzwaniem dla Polskich Komunistów ( PK ). Musieli pokonać PPR ( Polską Partię Rozbudowy) oraz PSL ( Polskie Stronnictwo Ludowe). Zaproponowali wspólny blok wyborczy nazwany Wielkim Blokiem Wyborczym (WBW) - mandaty miały byc podzielone - po 20% PK, PPR, PSL, po 10% - SD i SP. Wiadomym było, że komuniści chcieli wessać pozostałe partie i usunąć opozycje, dlatego prezes PSL Władysław Mikołajczyk odrzucił tą propozycję. Niezadowoleni komuniści zdecydowali o ogłoszeniu referendum ludowego. Następnie rozpoczęto falę ataków na PSL oraz ich działaczy. Do 1947 zginęła prawie 100 działaczy PSL, a wielu z nich zostało dotkliwie pobitych. Powstało "ORMO" - specjalna jednostka do zwalczania działań konspiracyjnych. W dniu 24 maja 1946 przeprowadzono referendum - 3 pytania miały pokazać zakres wpływu opozycji i komunistów wśród społeczeństwa. ( komuniści chcieli aby głosować 2xTAK, opozycja 3XNIE). Wyniki dotkliwie sfałszowano. Sprawę przyćmił pogrom katowicki - protest atysemicki - w wyniku, którego zginęło około 100 żydów. PK zaproponowało PSL udział w Bloku Wyborczym - PSL miało dostać 50% mandatów. Ta propozycja została odrzucona. Wybory wygrało PK 70% przewagą w Sejmie i 80% przewagą w senacie. Prezydentem został Władysław Gomułka, a premierem Jan Cyrankiewicz - powołany rząd miał charakter hegemonistyczny. W 1947 roku uchwalono Dużą Konstytucję - zmiana ustroju Polski. Ogłoszono amnestię dla więźniów politycznych i żołnierzy związku radzieckiego. Przywódców wyłapano i ponownie uwięziono - przeprowadzono tzw. Procesy publiczne - większość oskarżonych została zabita. Zlikwidowano PSL, opozycję rządową i inne organizacje niezależne. Do życia wszedł Plan Trzyletni - odbudowa Polski po wojnie. Zączeto propagować kolektywizację i spółdzielnie - wrogiem publicznym stał się wolny, bogaty chłop - bumelant. Pod koniec 1947 nastąpił pierwszy rozłam w partii. Władysław Gomułka stanął do walki politycznej z Bolesławem Bierutem. Prezydent Gomułka wygłosił referat, który został negatywnie odebrany i Gomułka został odsunięty od władzy. Bierut zostaje prezydentem. Wcześniejszy prezydent trafia do więzienia i oczekuje na proces o szpiegostwo. Utworzono ZMP, aby indoktrynować młodzież. W 1950 sejm podzielił województwa - 10 województw, a w 1952 uchwalono Konstytucje Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - zniosła senat i radę ministrów, podkreśliła sejm, usunęła funkcje prezydenta i marszałka sejmu. Rozpoczął się okres terroru. Mnóstwo osób trafiło do więzień pod fałszywymi zarzutami - współpracy z USA i co gorsze z Izraelem. Rozpoczęto Plan Czteroletni - zbudowano Nową Hutę, nowe dzielnice Warszawy, usprawniono gospodarkę wolnorynkową. Po śmierci Stalina zaostrzyły się represje - wiele obywateli zostało wywiezionych lub uwięzionych. Partie tworzące Blok Demokratyczny utworzyły jedną wspólną partię - PZPR.Dopiero po otwarciu Pałacu Kultury i Nauki nastąpiła odwilż. W 1955 rozdzielono funkcje premiera od funkcji przewodniczącego PZPR, przekształcono aparat bezpieczeństwa, zaostrzono represje wobec byłych żołnierzy armii radzieckiej. Bolesław Bierut umiera, zostaje uwolniony Gomułka. Kiedy po Lublińskim Maju do Warszawy zbliżają się wojska rosyjskie, Gomułka ratuje sytuację, rozmawiając z Chruszczowem - Gomułka zostaje premierem.

Charakterystyka Postawy Społeczeństwa.

Społeczeństwo Polskie bardzo chciało, aby komuniści rządzili, ale nie do końca ufali nowej władzy. Odzwierciedla to referendum, które de facto zostało sfałszowane. Kultura się rozwijała - powstała Państwowa Akademia Nauk, do Polski wróciło wielu znanych literatów. Rozpoczęła się era radia - nadaje Polskie Radio i Radio Wolna Europa. Po odwilży ograniczono wydatki na zbrojenia, zwiększona zostaje produkcja dóbr konsumpcyjnych. Społeczeństwo żyło zgodnie z planem komunizmu, bez sprzeciwu.