Oddziaływanie muzyki na zmysły człowieka

Pięknem muzyki oraz jej rolą społeczną i wychowawczą zajmowano się już w czasach bardzo odległych. Muzyka wzbudzała zainteresowanie wśród ludów Bliskiego i Dalekiego Wschodu - w Asyrii, Babilonii, Egipcie i w Chinach. Na szczególną uwagę, ze względu na mnogość dostępnych źródeł, oryginalność koncepcji oraz wpływ na rozwój kultury europejskiej, zasługują poglądy i system wychowawczy panujące w Starożytnej Grecji. Wszystkie ludy pierwotne wierzyły w uzdrawiającą moc muzyki, a niektórym instrumentom (np. flet) przypisywano uzdrawiające działanie. Znane były również hipnotyczne właściwości muzyki.
Starożytni Grecy uważali, iż muzyka ma znaczenie wyjątkowe i jest szczególnym darem bogów. Była ona mocno związana z religią i kultem, a wraz z tańcem i poezją stanowiła początkowo jedną sztukę, tzw. trójjedyną choreę. Śpiewacy byli jednocześnie tancerzami, a poezja była ściśle związana z muzyką. Była to poezja śpiewana, a poeci byli zarazem muzykami. Muzyka, poezja i taniec jako jedna, nierozerwalna synkretyczna sztuka, była naturalnym środkiem wyrażania uczuć podniosłych. Uważano, że ten kto sam śpiewa - tańczy, wyzwala duszę z ciężaru uczuć.
Współcześnie muzyka posiada również dwie osobne funkcje i wartości. Wymienić tutaj należy chociażby funkcje: rozwojowe, kształcące, wychowawcze i wreszcie terapeutyczne. Muzyka jest tą dziedziną i częścią składową wychowania estetycznego, która potrzebna jest każdemu człowiekowi, a tym samym każdemu społeczeństwu. Jest sztuką najbardziej rozpowszechnioną zarówno wśród ludzi o wysokiej kulturze duchowej, jak i wśród "szerokich mas". Towarzyszy ona człowiekowi od narodzin do śmierci, przy pracy, w czasie odpoczynku, w radosnych i smutnych chwilach życia. W życiu społecznym uświetnia uroczyste i poważne wydarzenia, podnosi nastrój. Wpływ muzyki na człowieka jest ogromny i powszechnie znany. Muzyka dzięki swej komunikatywności i bezpośredniości oddziaływuje na fizjologię oraz sferę uczuciową naszej psychiki. Może wywoływać u słuchaczy reakcje i odruchy fizjologiczne w postaci
np.: przyśpieszenia lub zwolnienia akcji serca, oddechu, ciśnienia, napięcia mięśni, dreszczy itp. Poznawcze kontakty z muzyką wpływają na rozwój psychiki, uczą spostrzegania, wzbogacają wyobraźnię, rozwijają pamięć i myślenie, uczą koncentracji, kształtują postawy i wolę człowieka. Muzyka działa pobudzająco na intelekt i ułatwia wysiłki twórcze w różnych dziedzinach.
Muzyka spełnia także rolę kompensacyjną. Bywa, ze praca zawodowa nie daje człowiekowi zadowolenia, potwierdzenia własnej wartości, możliwości zdobycia uznania. Wzięcie udziału w amatorskim ruchu muzycznym umożliwia rozwój zainteresowań i zdolności, zdobycia uznania otoczenia oraz poczucia własnej wartości. Wychowanie muzyczne ma duże znaczenie w kształtowaniu osobowości wszechstronnie rozwiniętej: rozwija zainteresowanie muzyką, pogłębia wrażliwość na piękno, przygotowuje uczniów do aktywności artystycznej oraz do świadomego korzystania z dorobku kultury muzycznej, uczy kulturalnego spędzania wolnego czasu.