Adam Mickiewicz "Grażyna" streszczenie poematu

Akcja toczy się w XIV w. Do zamku litewskiego księcia Litwora przybywa krzyżackie poselstwo. Ponieważ jest noc, nikt nie chce budzić pana. Posłowie są jednak bardzo pewni siebie, a ich widok przeraża wszystkich. Wręczają oni staremu, najbardziej zaufanemu słudze księcia - Rymwidowi pierścień. To on ma uzmysłowić Litworowi cel wizyty Krzyżaków.

Rymwid idzie do komnaty pana i spostrzega, że ten bardzo się czymś niepokoi. W końcu Litwor wyjawia słudze swoje plany. Otóż postanowił zawrzeć przymierze z Krzyżakami. W zamian za to Zakon miał pomóc mu w odzyskaniu ziem należących do małżonki Litwora - Grażyny. Tereny te bezprawnie przywłaszczył sobie Wielki Książę Litewski - Witold
Stary sługa próbuje przekonać swojego pana, że źle postępuje. Mówi mu o nieuczciwości Krzyżaków, którzy z pewnością nie dotrzymają obietnicy. Niestety nie udaje mu się wpłynąć na decyzję księcia.

Jedyną osobą, która może jeszcze wpłynąć na Litwora jest jego ukochana żona Grażyna. Rymwid budzi panią i mówi jej o planach księcia. Kobieta idzie do sypialni męża, ale nie wiadomo, czy udało jej się przekonać Litwora do zmiany decyzji.

Zaniepokojony całą sytuacja Rymwid spaceruje po zamku. Nagle spostrzega giermka, który odprawia posłów. Krzyżacy są bardzo niezadowoleni i poprzysięgają zemstę. Początkowo sługa jest bardzo szczęśliwy, ale szybko dociera do niego, że to nie książę odesłał Krzyżaków. Zrobiła to jego żona.

Grażyna rozkazuje Rymwidowi, aby ten przygotował wojsko do bitwy z Zakonem. Sama zaś pozornie idzie obudzić męża.

Rankiem oddziały księcia Litwora są przygotowane do boju. Przybywa też odziany w zbroję dowódca. Zgodnie z oczekiwaniami wkrótce pojawiają się wrogie wojska krzyżackie i rozpoczyna się walka.

Początkowo Krzyżacy boją się Litwora, ale szybko zauważają, że książę wyjątkowo źle walczy. W dodatku popełnia liczne błędy w dowodzeniu. Litwini staja się coraz słabsi i Krzyżacy bez wysiłku rozgramiają ich kolejne oddziały. Nagle pojawia się tajemniczy rycerz w czarnej zbroi. Walczy wyjątkowo skutecznie i pomału przechyla szalę zwycięstwa na stronę Litwinów. Niestety w bitwie ginie Litwor. Ciężko ranny spada z konia. Jego śmierć rozjusza czarnego rycerza. Z jeszcze większym zapałem walczy i zabija nawet samego Wielkiego Mistrza Krzyżackiego. Bitwa kończy się sukcesem wojsk Litwora.

Dopiero wtedy wyjaśnia się cała tajemnica. Okazuje się, że to nie Litwor zginął, lecz jego żona. Waleczna Grażyna nie chciała układów z Krzyżakami. Wbrew woli męża odprawiła posłów i sama stanęła na czele wojsk walczących z Zakonem. Niestety nie umiała dowodzić i zapewne przegrałaby tę walkę, gdyby nie jej mąż.

Księcia obudziły odgłosy bitwy, dowiedział się co zaszło, przywdział inna zbroje i ruszył na pomoc żonie. Udało mu się pokonać wroga, ale nie ocalił żony. Odważna Grażyna zginęła na polu walki.

Księżnej wyprawiono rycerski pogrzeb. Jej ciało złożono na stosie, który podpalono. Litwor nie potrafił przeboleć straty. Sam też rzucił się w płomienie i zginął