Podstawy prawa karnego

Podstawy prawa karnego
Def. przestępstwa ?
Przestępstwo- jest to czyn zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełniania pod groźbą kary ,grzywny , ograniczenia wolności , pozbawienia wolności 25pozbawienia wolności i dożywotniego pozbawienia wolności Zachowanie może mieć postać działania lub zaniechania nie zachodzą okoliczności wyłączające winę.
Nie zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność czynu, czyn jest społeczne szkodliwy a czyn jest społecznie szkodliwy stopniu wyższym niż znikomym
Zaniechanie nie podjecie zachowania do którego sprawca był zobowiązany a więc na sprawcy musi ciążyć szczególny prawny obowiązek

Wykładnia prawa czyli ustalenie treści i zakresu obowiązywania przepisów prawa ze względu na to kto dokonuje wykładni dzielimy je na;
- autentyczna która polega na wyjaśnieniu w nowej ustawie karnej pojęć przez nią użytych. W kodeksie karnym w rozdziele 14 ustawodawca wyjaśnia pojęcie Np. czyn zabroniony , stopień społecznej szkodliwości czynu , przestępstwa podobne , mienie znacznej wartości , stan nietrzeźwości inne
- sądowa ?dokonywana przez sąd najwyższy którego zadaniem jest kształtowanie jednolitej wykładni w procesie stosowania prawa przez sądy Sąd najwyższy podejmuje uchwały które mają największe znaczenie dla wykładni prawa
- naukowa ? nie wiąże sądu i innych organów państwowych znajduje się w opracowaniach naukowych
Podział wykładni ze względu na sposób jej wykonania
- W językowa
- W logiczna
- W Celowościowa
- W systemowa
- W historyczna
- W prawno porównawcza
W całokształcie prawa karnego można wyodrębnić
Prawo karne materialne
-Część ogólna
-część szczególna
-cześć wojskowa
Prawo karne procesowe
Prawo karne wykonawcze
Funkcje prawa karnego
Funkcja ochronna ? prawo karne chroni stosunki społeczne i dobra podmiotów tych stosunków przed zamachami
Funkcje afirmacyjno motywacyjna ?
Funkcja gwarancyjna ? prawo karne określa czyny zabronione jasno i wyraźnie aby sądy mogły stosować kary określone w ustawie
Funkcja prewencyjno wychowawcza ? oddziaływanie na społeczeństwo na sprawce i zarazem wychowywanie
Funkcja sprawiedliwościowa ? zastosowanie prawa karnego powinno zaspokajać społeczne poczucie bezpieczeństwa w związku z naruszaniem lub zagrożeniem dobra prawnego
Funkcja kompensacyjna ? prawo karne powinno uwzględniać interesy poszkodowanych pokrzywdzonych
Znamiona są to cechy charakterystyczne czynu zabronionego które muszą być spełnione przez sprawce udowodnione w postępowaniu karnym , aby można było sprawcy przypisać winę
Znamiona dzielą się na;
-opisowe ? takie które opisują zabronione zachowania
- wartościujące- takie których interpretacja zależ od podmiotu stosującego prawo ........................................
-ostre- takie które mają określoną grupę desygnatów i nie budzą wątpliwości
- nieostre ? to takie które nie mają określonej grupy desygnatów i budzą wątpliwości
- normatywne ? takie które posługują się wyrażeniami języka prawnego Np. funkcjonalizm publiczny , obowiązek czasownikowe , przymiotnikowe rzeczownikowe zaimkowe.
Znamiona tworzą strukturę czynu zabronionego gdzie można wyróżnić ;
-Podmiot czynu zabronionego .
-strony podmiotowe
- przedmiot czynu zabronionego
- stronę przedmiotową
ART. 10 podmiot przestępstwa
Strona podmiotowa to są procesy psychiczne zachodzące u sprawcy w chwili popełnienia czynu zabronionego. W stronie podmiotowej wyróżniamy umyślność i nieumyślność
W umyślności mogą wystąpić dwie postacie zamiaru ;
-zamiar bezpośredni ?gdy sprawca chce popełnić czyn zabroniony
- zamiar ewentualny gdy sprawca przewiduje możliwość popełnienia czynu zabronionego i godzi się na to
W ramach zamiaru bezpośredniego można wyróżnić zamiar bezpośredni kierunkowy gdzie mamy użyty zwrot ,,w celu?
W ramach zamiaru bezpośredniego wyróżniamy
-zamiar nagły i przemyślany
-zamiar kumulatywny zamienny
Nagły- nie planuje się czynu zabronionego
Przemyślany- działanie zaplanowane
Kumulatywny- jednym czynem popełnia kilka przestępstw
Zamienny ? chce jednym czynem osiągnąć jeden z możliwych skutków(ART. 270)
Zamiar quasi ewentualny- zamiar kiedy sprawca nie jest pewny
Nieumyślność wyróżniamy w postaci;
-lekkomyślność
- niedbalstwo
Lekkomyślność zachodzi gdy sprawca przewiduje możliwość popełnienia czynu zabronionego lecz sądzi bezpodstawnie że tego uniknie
Niedbalstwo ?sprawca nie przewiduje choć mógł lub powinien przewidzieć
Przedmiot czynu zabronionego jest to przedmiot ochrony czyli dobro chronione prawem
-rodzajowe-wynikają najczęściej z tytułu rozdziału ustawy.
- indywidualne-wynika z treści konkretnego przepisu
Strona podmiotowa ? interesuje ją zachowanie sprawcy, sposób zachowania, czas i miejsce popełnienia czynu zabronionego i skutek (między skutkiem .............................musi być związek przyczynowo skutkowy)
Formy stadialne wyróżniamy ( to co zostało uzewnętrznione)
Zamiar poprzedza przestępstwo ale nie jest formą stadialną
-Przygotowanie
-Usiłowanie
-Dokonanie
Zamiar poprzedza zaplanowanie przestępstwa umyślne ale nie jest formą stadialną ponieważ nie został uzewnętrzniony
Przygotowanie ART. 16
Dopuszcza się go w zamiarze bezpośrednim kierunkowym (Stwarza warunki pod usiłowanie)
Usiłowanie składa się na nie;
-zamiar
-zachowanie bezpośrednio zmierzające do jego dokonania
-brak dokonania
Mamy usiłowanie udolne i nie udolne
Udolne dzieli się na ;
-dokończone
-niedokończone
Dokończone- zachodzi gdy sprawca zrobił wszystko co jest możliwe do jego dokonania
Niedokończone-gdy sprawca nie zrobił wszystkiego co było możliwe (bo został spłoszony)
Kodeks karny ma dwa przypadki karalnego usiłowania nieudolnego
gdy sprawca nie uświadomił sobie że dokonanie czynu zabronionego jest niemożliwe ze względu na brak przedmiotu czynności wykonawczej Np. strzelanie do trupa
Jeżeli sprawca nie uświadomił sobie że dokonanie czynu jest niemożliwe ze względu brak środka nadającego się do realizacji Np. strzelanie ze straszaka jeśli sprawca nie uświadomił sobie
Formy zjawiskowe
Sprawca- to ten kto sam realizuje znamiona czynu zabronionego
Współsprawstwo ? zachodzi gdy jest co najmniej 2 osoby w porozumieniu , jest to działanie wspólne mogą dopuścić się czynu umyślnego lub nie umyślnego. To co robi jeden obciąża drugiego (a więc nie ważny jest podział ról )jeden nie odpowiada za eksces drugiego.
podżegacz i pomocnik ART. 18 par 2,3 podrzegacz to tnen który nakłania inną osobe do dokonania czynu zabronionego.Pomocnik to ten który swoim zachowaniem ułatwia innej osobie dokonanie czynu zabronionego, w szczególności dostarczając narzędzie,środek przewozu udzielając informacji za pomocnictwo odpowiada równierz ten kto swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie popełnienie czynu zabronionego.
Pomocnik zamiar bezpośredni i ewentualny
Podżegacz ? zamiar bezpośredni i ewentualny
Sprawca kierowniczy ?rządzi kieruje całą akcją przestępczą nie musi być inicjatorem . od niego zależy rozpoczęcie przerwanie zakończenie akcji
Sprawca polecający ? to ten kto wykorzystuje zależność innej osoby od siebie przez wydanie polecenia popełnienia czynu zabronionego polecenie musi być wyraźnie i przyjęte przez drugą osobę
Okoliczności wyłączające winę
Wiek
2 Niepoczytalność ART. 31Art. 31. [Niepoczytalność]
1. Nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłóceniaczynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznaćjego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem.
2. Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem byław znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
3. Przepisów 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które4
Błąd co do faktu ART 28 Art. 28. [Błędne przekon,anie]
1. Nie popełnia umyślnie czynu zabronionego, kto pozostaje w błędzie co do okoliczności stanowiącej jego znamię.
2. Odpowiada na podstawie przepisu przewidującego łagodniejszą odpowiedzialność sprawca, który dopuszcza sięczynu w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność stanowiąca znamię czynu zabronionego, odktórej taka łagodniejsza odpowiedzialność zależy.
Błąd co do prawa ART. 30Art. 30. [Nieświadomość]
Nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności; jeżeli błąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd możezastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Błąd co do okoliczności wyłączających bezprawność czynu lub ART. 29 okoliczności wyłączających winę
Art. 29. [Błąd usprawiedliwiony]Nie popełnia przestępstwa, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność albo winę; jeżelibłąd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sąd może zastosowaćnadzwyczajne złagodzenie kary.
Okoliczności wyłączające bezprawność czynu Tzw. kontratypy
obrona konieczna
Stan wyższej koniczności (może być też okolicznością wyłączającą winę)
ART. 25- obrona konieczna Art. 25. [Pojęcie obrony koniecznej]
1. Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej
odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny cło niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
3. Sąd odstępuje od wymierzenia kary, jeżeli przekroczenie granic obrony koniecznej było wynikiem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.ART. 6 par1definicja czasu ( ostatni moment działania a przy zaniechaniu kiedy jeszcze można coś zrobić aby zapobiec przestępstwu
Art. 6 par2 definicja miejsca Art. 6. [Czas i miejsce]
1. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie,w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany
2. Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić.
ART. 7.Art. 7. [Definicja zbrodni, występku]
1. Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem.
2. Zbrodnią jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą.
3. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności albokarą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc
Przedmiot przestępstwa-przestępdtwo jakoczyn społecznie szkodliwy godzi w istocie dla społeczeństwa dobra prawne,takie jak życie,własność,bezpieczeństwo ,wolność,które są przedmiotem przestepstwa.Przestepstwo stanowi zamach na nie i dlatego patrząc od strony przestępstwa nazywamy je przedmiotem zamachu a patrząc od strony prawa karnego jest przedmiotem ochrony.
Art. 27. [Eksperyment poznawczy]
1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego lub ekonomicznego, jeżeli spodziewana korzyść ma istotne znaczenie poznawcze, medyczne lub gospodarcze, a oczekiwanie jej osiągnięcia, celowość oraz sposób przeprowadzenia eksperymentu są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy.
2. Eksperyment jest niedopuszczalny bez zgody uczestnika, na którym jest przeprowadzany, należycie poinformowanego o spodziewanych korzyściach i grożących mu ujemnych skutkach oraz prawdopodobieństwie ich powstania, jak równieżo możliwości odstąpienia od udziału w eksperymencie na każdym jego etapie.
3. Zasady i warunki dopuszczalności eksperymentu medycznego określa ustawa.
IArt. 32. [Wykaz]
Karami są:
1) grzywna,
2) ograniczenie wolności,
3) pozbawienie wolności,
4) 25 lat pozbawienia wolności,
5) dożywotnie pozbawienie wolności.
Art. 33. [Wymierzenie grzywny]
1. Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki; jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 360.
2. Sąd może wymierzyć grzywnę także obok kary pozbawienia wolności wymienionej wart. 32 pkt 3, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.
3. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2000 złotych.
Art. 34. [Kara ograniczenia wolności]
1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach.
2. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany:
1) nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu, 2) jest obowiązany do wykonywania pracy wskazanej przez sąd, 3) ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebie
gu odbywania kary.
Art. 35. [Wykonywanie kary]
1. Obowiązek określony wart. 34 2 pkt 2 polega na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej,w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym.
2. W stosunku do osoby zatrudnionej, sąd, zamiast obo
wiązku określonego w 1, może orzec potrącenie od 10 do 25%wynagrodzenia za pracę na rzecz Skarbu Państwa albo na cel społeczny wskazany przez sąd; w okresie odbywania kary skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy.
3. Miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania obowiązku pracy, o którym mowa w 1, sąd określa po wysłuchaniuskazanego.

Art. 36. [Dozór]
1. Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufaniastowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym
2. Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec wobec skazanego obowiązki wymienione wart. 72 1 pkt 2,3 lub 5 oraz 2.
3. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.
.Art. 37. [Czas trwania kary]
Kara pozbawienia wolności wymieniona wart. 32 pkt 3 trwa lIajkrócej miesiąc, naj dłużej 15 lat; wymierza się ją w miesią
cach i latach.
Art. 38. [Obostrzenie i obniżenie kary]
1. Jeżeli ustawa przewiduje obniżenie albo nadzwyczajne
obostrzenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, w wypadku aIlternatywnego zagrożenia karami wymienionymi wart. 32 pkt
1-3 obniżenie albo obostrzenie odnosi się do każdej z tych kar.
2. Kara nadzwyczajnie obostrzona nie może przekroczyć 40 stawek dziennych grzywny, 18 miesięcy ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności.
3. Jeżeli ustawa przewiduje obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, kara wymierzona za przestępstwo zagrożone karą dożywotniego pozbawienia
wolności nie może przekroczyć 25 lat pozbawienia wolności, a za przestępstwo zagrożone karą 25 lat pozbawienia wolności nie może przekroczyć15 lat pozbawienia wolności.
Rozdział VŚrodki karne
Art. 39. [Wykaz]


Środkami karnymi są:
1) pozbawienie praw publicznych,
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywaniaokreślonego zawodu lub prowadzenia określonej działalno-
ści gospodarczej
,2a)! zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem,leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi
2bp obowiązek powstrzymania się od przebywania w określo
nych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się
z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego
miejsca pobytu bez zgody sądu,
3) zakaz prowadzenia pojazdów, 4)2przepadek,
5) obowiązek naprawienia szkody,
6) nawiązka,
7) świadczenie pieniężne,8) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Art. 40. [Pozbawienie praw publicznych]
1. Pozbawienie praw publicznych obejmuje utratę czynnego
i biernego prawa wyborczego do organu władzy publicznej, or
ganu samorządu zawodowego lub gospodarczego, utratę prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości oraz do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego lub zawodowego, jak również utratę posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowego; pozbawienie praw publicznych obejmuje ponadto utratęorderów, odznaczeń i tytułów honorowych oraz utratę zdolności do ich uzyskania w okresie trwania pozbawienia praw 2. Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania na karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie.
Art. 42. [Zakaz prowadzenia pojazdów]
1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określanogo rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchuza przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestęplItwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagrażabezpieczeństwu w komunikacji.
2. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mec:hanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzalu, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymie
nLonego w 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środkaodurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego wart.173, 174 lub 177.
3.6 Sąd może orzec zakaz prowadzenia wszelkich pojazdówmechanicznych na zawsze, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego wart. 173 lub 174, którego naIIląpstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jejzdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego wart. 177 2 lub wart. 355 2 był w stanie nietrzeźwości, podwpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia
4.6 Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych w 3
Art. 46. [Działania na rzecz pokrzywdzonego]
1. W razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu, sąd, na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części; przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.
2. Zamiast obowiązku określonego w 1 sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w celu zadośćuczynienia za ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała, rozstrój zdrowia, a także za doznaną krzywdę.
Art. 47.9 [Orzeczenie nawiązki]
1. W razie skazania'sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu albo za inne przestępstwo umyślne,którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki uszczerbek na iiizdrowiu,naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzy szenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wyka-

zu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym: zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną zdrowia, z przeznaczeniem na ten cel.
2. W razie skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko środowisku, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną środowiska, z przeznaczeniem na ten cel.
3. W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone wart. 173, 174, 177 lub art. 355, prowadzącego pojazd mechaniczny, jeżeli był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której,podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych, z przeznaczeniem na ten cel. Art. 47a.1O (uchylony)
Art. 48.11 [Nawiązka]
Nawiązkę orzeka się w wysokości do 100 000 złotych.
Art. 49.12 [Świadczenia pieniężne i ich wysokość]
1. Odstępując od wymierzenia kary, a także w wypadkach wskazanych w ustawie, sąd może orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na określony cel społeczny, bezpośrednio związany z ochroną dobra naruszonego lub zagrożonego przestępstwem, za które skazano sprawcę, z przeznaczeniem na ten cel; świadczenie to nie może przekroczyć 20 000 złotych.
2. W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone wart. 178a sąd może orzę c świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, o których mowa wart. 47 3, z przeznaczeniem na cel bezpośrednio związany z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych; świadczenie to nie może przekroczyć 60 000 złotych.
Art. 53. [Zasady wymierzania kary]
1. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwośćnie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomościprawnej społeczeństwa.
2. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępslwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążącychna sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstwprzestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposóbżycia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.
3. Wymierzając karę sąd bierze także pod uwagę pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą albo ugodę pomiędzy nimi osiągniętą w

postępowaniu przed sądem lub prokuratorem.

Art. 54. [Karanie nieletnich
1. Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować.
2. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestęp- . stwanie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności.
Art. 66. [Warunkowe umorzenie postępowania)
1. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
2. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przeHlępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności.
3. W wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą,. sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
Art. 67. [Warunkowe umorzenie na okres próby)
1. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 2 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.
2. Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby WIdnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji Hpołecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, znp obieganie , demoralizacji lub pomoc skazanym.
3. Umarzając warunkow9 postępowanie karne, sąd zobowiązuje sprawcę do naprawienia szkody w całości lub w częAci, a może na niego nałożyć obowiązki wymienione wart. 72 1 pkt 1-3 lub 5, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony wart. 39 pkt 3. do lat 2. , ,
3.17 Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd zohowiązuje sprawcę do naprawienia szkody w całości lub w części, a może na niego nałożyć obowiązki wymienione w art. 72 1 pkt 1-3,5 lub 7a, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony wart. 39 pkt 3, do lat 2.
4. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.
Art. 68. [Podjęcie postępowania karnego]
1. Sąd podejmuje postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.
2. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne niż określone w 1 przestępstwo, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku!lub orzeczonego środka karnego albo nie wykonuje zawartej "iz pokrzywdzonym ugody.
3. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.
4. Warunkowo umorzonego postępowania nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Art. 69. [Warunkowe zawieszenie wykonywania kary]
1. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej karypozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżelijest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary a w szczególności zapobieżenia powrotowi doprzestępstwa.
2. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagęprzede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunkio sobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
3. Zawieszenia wykonania kary nie stosuje się do sprawcy określonego wart. 64 2, chyba że zachodzi wyjątkowywypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami; zawieszenia wykonania kary, o którym mowa wart. 60 3-5, nie stosuje się do sprawcy określonego wart. 64 2.
Art. 70. [Zawieszenie wykonania kary na okres próby]
1. Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, klóry biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi: 'I) od 2 do 5 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, ) od roku do 3 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania grzywny lub kary ograniczenia wolności.
2. W wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy młodocianego lub określonego wart. 14 2, okres próby wynosi od 3 do 5 lat.
Art. 75. [Zarządzenie wykonania kary
1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzec zono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
2. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazanyW okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w 1 albo, uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych.
3. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany powydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tymczasie popełnił przestępstwo.
4. Zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić późniejniż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Art. 77. [Zwolnienie warunkowe z odbycia reszty kary]
1. Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary, tylko Wówczas gdy jegopostawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed]popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności niepopełni ponownie przestępstwa.
2. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności, może wyznaczyć surowsze.ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego
zwolnienia, niż przewidziane wart. 78.
Art. 78. [Warunki zwolnienia]
1. Skazanego można warunkowo zwolnić po odbyciu przezniego co najmniej połowy kary, jednak nie wcześniej niż po 6miesiącach.
2. Skazanego określonego wart. 64 1 można warunkowo zwolnić po odbyciu dwóch trzecich kary, natomiast określonego wart. 64 2 po odbyciu trzech czwartych kary; warunkowe zwolnienie nie może nastąpić wcześniej niż po roku. 3. Skazanego na karę 25 lat pozbawienia wolności można Iwarunkowo zwolnić po odbyciu 15 lat kary, natomiast skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności po odbyciu I 25 lat kary. Środki zabezpieczające
Art. 93. [Warunki zastosowania]
Sąd może orzec przewidziany w tym rozdziale środek zabezpieczający zWiązany z umieszczeniem w zakładzie zamkniętym tylko wtedy, gdy.jest to niezbędne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego 'I. jego chorobąpsychiczną, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego; przed orzeczeniem tego środka sąd wysłuchuje lekarzy psychialrów oraz psychologa.
Art. 94. [Zakłady psychiczne]
1. Jeżeli sprawca, w stanie niepoczytalności określonej wart. 31 1, popełnił czyn zabroniony.o znacznej społecznej szkodliwości i zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że popełni taki czyn ponownie, sąd orzeka umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym.
2. Czasu pobytu w zakładzie nie określa się z góry; sąd orzeka zwolnieniespr wcy, jeżeli jego dalsze pozostawanie w zakładzie nie jest konieczne
3. Sąd może zarządzić ponowne umieszczenie sprawcy określonego w 1 w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym,jeżeli przemawiają za tym okoliczności'wymienione w 1 lub wart. 93; zarządzenie nie może być wydane po upływie 5 la t od zwolnienia z zakładu. '
Art. 95. [Skierowanie w razie poczytalnos ci ograniczonej}
1. Skazując sprawcę na karę pozbawienia wolności ,bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za ,przestęps two'popełnione w stanie ograniczonej poczytalności określonej w art. 31 2, sąd może orzec umieszenie sprawcy w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne.
2; Jeżeli wyniki leczenia lub rehabilitacji za tym przemawiają, sąd może sprawcę określonego w 1, skazanego na karę nie przekraczającą 3 lat pdzbawienia wolności, warunkowo"zwolnić na zasadach określonych w 'art. 77L82, bez ograniczeń wynikających z art. 78 1119 2; dozór j st obowiązkowy. '
Art. 95a.25 [Przestępstwo przeciwko wolności seksualnej
1. Skazując 'sprawcę 'na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo skierowane }przeci wko wolności seksualnej, popełnione w zwizku z zakłóceniem jego czynności PSYChicznych podłożu sualnym, innym niż choroba psychiczna, ..sąd może orzec umieszczenie sprawcy; po odbyciu tej kary w,zakł adzie. zamkniętym albo skierowanie go na leczenie ambulatoryjne.,
2. Potrzebę wykonywania orzeczonego środka, o którym mowa w ;1, sąd ustala w okresie do 6'miesięcyprzed przewidywanym warunkowym zwolnieniem lub przed wykonaniem kary.,
3. Przepisy art. 94 2 i 3 stosuje się 'odpowiednio.
Art. 96. [Pobyt w zakładzie l'eczenia odwykowego]
, 1. Skazując sprawcę na karę pdzbawienia wolnośd b'ez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo popełnione w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innegośrodka odurzającego, sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przestępstwa związanego z tym uzależnieniem.
2. Srodka określonego w 1 nie orzeka się, jeżeli sprawcę skazano na karę pozbawienia wolności przekraczającą 2 lata.
3. Czasu pobytu w zamkniętym zakładzie leczenia odWYkowego nie określa się z góry; nie może on trwać krócej niż 3 miesiące i dłużej niż 2 lata. O zwolnieniu z zakładu rozstrzyga sąd na podstawie wynik w leczenia, po zapoznaniu się z opinią prowadzącego leczenie.
4. Na poczet kary sąd zalicza okres pobytu skazanego w za kładzie, o którym mowa w 1.
Art. 97. [Dozór]
1. W zależności od postępów leczenia sprawcy określonego wart. 96 1 sąd może go skierować, na okres próby od 6 miesięcy do lat 2, na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej, oddając go równocześnie pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
2. Sąd może zarządzić ponowne umieszczenie skazanego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego albo w zakładzie karnym, jeżeli skazany w okresie próby uchyla się od poddania się leczeniu lub rehabilitacji albo popełnia przestępstwo lub rażąco narusza porządek prawny albo regulamin placówki leczniczo-rehabilitacyjnej.
3. Jeżeli w okresie próby i w ciągu dą szych 6 :mie,!>ięcy nie zarządzono ponownego umieszczenia skazanego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego albo w zakładzie karnym, karę uważa się za odbytą z upływem okresu próby.
Art. 98. [Zwolnienie warunkowe]
Jeżeli wyniki liczenia, o których mowa wart. 96 3 za tym przemawiają, sąd warunkowo zwalnia skazanego z pozostałej do odbycia reszty kary na zasadach określonych wart. 77,----- 82,
bez ograniczeń wynikających z art. 78 1 lub 2; dozór jest obowiązkowy. .
Art. 99.26 [Zakaz]
1. Jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności określonej wart. 31 1, sąd może orzec tytułem środka zabezpieczającego obowiązek lub zakazy wymienione wart. 39 pkt 2-3, jeżeli jest to konieczne ze względu na ochronęporządku prawnego, oraz przepadek wymieniony w art. 39 pkt 4.
2. Wymienione w 1 obowiązek lub zakazy orzeka się bez określenia terminu; sąd uchyla obowiązek lub zakazy, jeżeli ustały przyczyny ich orzeczenia.
Art. 100. [Znikoma szkodliwość czynu]!!!!
Jeżeli społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania albo stwierdzenia, że zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego, sąd może orzec przepadek wymieniony w art. 39 pkt 4.
Art. 115. [Wyrażenia prawne] ,.
1. Czynem zabronionym jest zachowanie o znamionachokreślonych w ustawie karnej.
2. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze "Pod uwagę odzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szk0dy, sposób i okoliczności popełnieniaczynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. .
3. Przestępstwami podobnymi są przestępstwa należące do :tego samego rodzaju; przestępstwp. z zastosowaniem przemocy'lub groźby jej użycia albo Przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uważa się za przestępstwa podobne.
4.36 Korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jakli dla kogo innego.
5. Mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynulzabronionego przekracza dwustukrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
6. Mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza tysiąckrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
7. Przepisy 5 i 6 stosuje się do określenia "znaczna szkoda" oraz "szkoda w wielkich rozmiarach".
8. Najniższym wynagrodzeniem jest najniższe wynagrodzenie pracowników określone na podstawie Kodi3ksu pracy.
9. Rzeczą ruchomą lub przedmiotem jest także polski albo obcy pieniądz lub inny śródekpłatniczy oraz dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej albo zawierający obowiązek wypłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach albo stwierdzenie uczestnictwa w spółce.
10. Młodocianym jest spraw-ca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie uko:6.czył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat.
11. Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu:
12. Groibą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa wart. 190, jaki grOźba spowodowa'niapostępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stan9wi groźqy zapowiedź spowodowania postępowania karneg jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem.
13. Funkcjonariuszem publicznym jest: 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,
2) poseł, senator, radny,
2a poseł do Parlamentu Europejskiego,
3)38 sędzia, ławnik, prokurator, notariusz, komornik, kurator sądowy, osoba orzekająca w sprawach o wykroczenia lub w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy,
3)38 sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy,
4) osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych,
5) osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe,
6) osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucjipańswowej,
7) funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej
8) osoba pełniąca czynną służbę wojskową.
14.39 Dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest zWIązane określone pawor , albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.
15. W rozumieniu tego kodeksu za statek wodny uważa siętakże stałą platformę umieszczoną na szelfie kontynentalnym.
16. Stan nietrzeźwości w rozumieniu tego kodeksu zachodzi gdy:
1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo pro wadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza prze kracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
17. Żołnierzem jest osoba pełniąca czynną służbę wojskową.
18. Rozkazem jest polecenie określonego działania lub zaniechania wydane służbowo żołnierzowi przez przełożonegolub uprawnionego żołnierza starszego stopniem.
19.40 Osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariuszpubliczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudnionaw jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a takżeinna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lubwiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.
20.41 Przestępstwem o charakterze terrorystycznym jestczyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
1) poważnego zastraszenia wielu osób,
2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,
3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarceRzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacjimiędzynarodowej - a także groźba popełnienia takiego czynu.
Art. 64. [Ponowne popełnienie przestępstwa - recydywa] . 1. Jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karępozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.
2. Jeżeli sprawca uprzednio skazany w warunkach określonych w 1, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie, umyślne przestępstwoprzeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej uży1cia, sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za'przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy:,ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę
. 3. Przewidziane w 1 lub 2 podwyższenie górnego ustawowego zagrożenia nie dotyczy zbrodni.
Przedmiot przestępstwa-przestępdtwo jakoczyn społecznie szkodliwy godzi w istocie dla społeczeństwa dobra prawne,takie jak życie,własność,bezpieczeństwo ,wolność,które są przedmiotem przestepstwa.Przestepstwo stanowi zamach na nie i dlatego patrząc od strony przestępstwa nazywamy je przedmiotem zamachu a patrząc od strony prawa karnego jest przedmiotem ochrony.
Art. 27. [Eksperyment poznawczy]
1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego lub ekonomicznego, jeżeli spodziewana korzyść ma istotne znaczenie poznawcze, medyczne lub gospodarcze, a oczekiwanie jej osiągnięcia, celowość oraz sposób przeprowadzenia eksperymentu są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy.
2. Eksperyment jest niedopuszczalny bez zgody uczestnika, na którym jest przeprowadzany, należycie poinformowanego o spodziewanych korzyściach i grożących mu ujemnych skutkach oraz prawdopodobieństwie ich powstania, jak równieżo możliwości odstąpienia od udziału w eksperymencie na każdym jego etapie.
3. Zasady i warunki dopuszczalności eksperymentu medycznego określa ustawa.
IArt. 32. [Wykaz]
Karami są:
1) grzywna,
2) ograniczenie wolności,
3) pozbawienie wolności,
4) 25 lat pozbawienia wolności,
5) dożywotnie pozbawienie wolności.
Art. 33. [Wymierzenie grzywny]
1. Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki; jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 360.
2. Sąd może wymierzyć grzywnę także obok kary pozbawienia wolności wymienionej wart. 32 pkt 3, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.
3. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2000 złotych.
Art. 34. [Kara ograniczenia wolności]
1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach.
2. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany:
1) nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu, 2) jest obowiązany do wykonywania pracy wskazanej przez sąd, 3) ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebie
gu odbywania kary.
Art. 35. [Wykonywanie kary]
1. Obowiązek określony wart. 34 2 pkt 2 polega na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej,w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym.
2. W stosunku do osoby zatrudnionej, sąd, zamiast obo
wiązku określonego w 1, może orzec potrącenie od 10 do 25%wynagrodzenia za pracę na rzecz Skarbu Państwa albo na cel społeczny wskazany przez sąd; w okresie odbywania kary skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy.
3. Miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania obowiązku pracy, o którym mowa w 1, sąd określa po wysłuchaniuskazanego.

Art. 36. [Dozór]
1. Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufaniastowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym
2. Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec wobec skazanego obowiązki wymienione wart. 72 1 pkt 2,3 lub 5 oraz 2.
3. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.
.Art. 37. [Czas trwania kary]
Kara pozbawienia wolności wymieniona wart. 32 pkt 3 trwa lIajkrócej miesiąc, naj dłużej 15 lat; wymierza się ją w miesią
cach i latach.
Art. 38. [Obostrzenie i obniżenie kary]
1. Jeżeli ustawa przewiduje obniżenie albo nadzwyczajne
obostrzenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, w wypadku aIlternatywnego zagrożenia karami wymienionymi wart. 32 pkt
1-3 obniżenie albo obostrzenie odnosi się do każdej z tych kar.
2. Kara nadzwyczajnie obostrzona nie może przekroczyć 40 stawek dziennych grzywny, 18 miesięcy ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności.
3. Jeżeli ustawa przewiduje obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, kara wymierzona za przestępstwo zagrożone karą dożywotniego pozbawienia
wolności nie może przekroczyć 25 lat pozbawienia wolności, a za przestępstwo zagrożone karą 25 lat pozbawienia wolności nie może przekroczyć15 lat pozbawienia wolności.
Rozdział VŚrodki karne
Art. 39. [Wykaz]


Środkami karnymi są:
1) pozbawienie praw publicznych,
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywaniaokreślonego zawodu lub prowadzenia określonej działalno-
ści gospodarczej
,2a)! zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem,leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi
2bp obowiązek powstrzymania się od przebywania w określo
nych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się
z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego
miejsca pobytu bez zgody sądu,
3) zakaz prowadzenia pojazdów, 4)2przepadek,
5) obowiązek naprawienia szkody,
6) nawiązka,
7) świadczenie pieniężne,8) podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Art. 40. [Pozbawienie praw publicznych]
1. Pozbawienie praw publicznych obejmuje utratę czynnego
i biernego prawa wyborczego do organu władzy publicznej, or
ganu samorządu zawodowego lub gospodarczego, utratę prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości oraz do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego lub zawodowego, jak również utratę posiadanego stopnia wojskowego i powrót do stopnia szeregowego; pozbawienie praw publicznych obejmuje ponadto utratęorderów, odznaczeń i tytułów honorowych oraz utratę zdolności do ich uzyskania w okresie trwania pozbawienia praw 2. Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania na karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie.
Art. 42. [Zakaz prowadzenia pojazdów]
1. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określanogo rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchuza przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestęplItwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagrażabezpieczeństwu w komunikacji.
2. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mec:hanicznych albo pojazdów mechanicznych określonego rodzalu, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymie
nLonego w 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środkaodurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego wart.173, 174 lub 177.
3.6 Sąd może orzec zakaz prowadzenia wszelkich pojazdówmechanicznych na zawsze, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego wart. 173 lub 174, którego naIIląpstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jejzdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego wart. 177 2 lub wart. 355 2 był w stanie nietrzeźwości, podwpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia
4.6 Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych w 3
Art. 46. [Działania na rzecz pokrzywdzonego]
1. W razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu, sąd, na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części; przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.
2. Zamiast obowiązku określonego w 1 sąd może orzec na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w celu zadośćuczynienia za ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała, rozstrój zdrowia, a także za doznaną krzywdę.
Art. 47.9 [Orzeczenie nawiązki]
1. W razie skazania'sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu albo za inne przestępstwo umyślne,którego skutkiem jest śmierć człowieka, ciężki uszczerbek na iiizdrowiu,naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzy szenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wyka-

zu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym: zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną zdrowia, z przeznaczeniem na ten cel.
2. W razie skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko środowisku, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z ochroną środowiska, z przeznaczeniem na ten cel.
3. W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone wart. 173, 174, 177 lub art. 355, prowadzącego pojazd mechaniczny, jeżeli był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd może orzec nawiązkę na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której,podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na cele bezpośrednio związane z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych, z przeznaczeniem na ten cel. Art. 47a.1O (uchylony)
Art. 48.11 [Nawiązka]
Nawiązkę orzeka się w wysokości do 100 000 złotych.
Art. 49.12 [Świadczenia pieniężne i ich wysokość]
1. Odstępując od wymierzenia kary, a także w wypadkach wskazanych w ustawie, sąd może orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, której podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spełnianie świadczeń na określony cel społeczny, bezpośrednio związany z ochroną dobra naruszonego lub zagrożonego przestępstwem, za które skazano sprawcę, z przeznaczeniem na ten cel; świadczenie to nie może przekroczyć 20 000 złotych.
2. W razie skazania sprawcy za przestępstwo określone wart. 178a sąd może orzę c świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej, o których mowa wart. 47 3, z przeznaczeniem na cel bezpośrednio związany z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych; świadczenie to nie może przekroczyć 60 000 złotych.
Art. 53. [Zasady wymierzania kary]
1. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwośćnie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomościprawnej społeczeństwa.
2. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępslwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążącychna sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstwprzestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposóbżycia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.
3. Wymierzając karę sąd bierze także pod uwagę pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą albo ugodę pomiędzy nimi osiągniętą w

postępowaniu przed sądem lub prokuratorem.

Art. 54. [Karanie nieletnich
1. Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować.
2. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestęp- . stwanie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności.
Art. 66. [Warunkowe umorzenie postępowania)
1. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
2. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przeHlępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności.
3. W wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą,. sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
Art. 67. [Warunkowe umorzenie na okres próby)
1. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 2 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.
2. Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby WIdnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji Hpołecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, znp obieganie , demoralizacji lub pomoc skazanym.
3. Umarzając warunkow9 postępowanie karne, sąd zobowiązuje sprawcę do naprawienia szkody w całości lub w częAci, a może na niego nałożyć obowiązki wymienione wart. 72 1 pkt 1-3 lub 5, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony wart. 39 pkt 3. do lat 2. , ,
3.17 Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd zohowiązuje sprawcę do naprawienia szkody w całości lub w części, a może na niego nałożyć obowiązki wymienione w art. 72 1 pkt 1-3,5 lub 7a, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione wart. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony wart. 39 pkt 3, do lat 2.
4. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.
Art. 68. [Podjęcie postępowania karnego]
1. Sąd podejmuje postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.
2. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne niż określone w 1 przestępstwo, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku!lub orzeczonego środka karnego albo nie wykonuje zawartej "iz pokrzywdzonym ugody.
3. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.
4. Warunkowo umorzonego postępowania nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Art. 69. [Warunkowe zawieszenie wykonywania kary]
1. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej karypozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżelijest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary a w szczególności zapobieżenia powrotowi doprzestępstwa.
2. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagęprzede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunkio sobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
3. Zawieszenia wykonania kary nie stosuje się do sprawcy określonego wart. 64 2, chyba że zachodzi wyjątkowywypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami; zawieszenia wykonania kary, o którym mowa wart. 60 3-5, nie stosuje się do sprawcy określonego wart. 64 2.
Art. 70. [Zawieszenie wykonania kary na okres próby]
1. Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, klóry biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi: 'I) od 2 do 5 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, ) od roku do 3 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania grzywny lub kary ograniczenia wolności.
2. W wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy młodocianego lub określonego wart. 14 2, okres próby wynosi od 3 do 5 lat.
Art. 75. [Zarządzenie wykonania kary
1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzec zono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
2. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazanyW okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w 1 albo, uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych.
3. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany powydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tymczasie popełnił przestępstwo.
4. Zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić późniejniż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Art. 77. [Zwolnienie warunkowe z odbycia reszty kary]
1. Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary, tylko Wówczas gdy jegopostawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed]popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności niepopełni ponownie przestępstwa.
2. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności, może wyznaczyć surowsze.ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego
zwolnienia, niż przewidziane wart. 78.
Art. 78. [Warunki zwolnienia]
1. Skazanego można warunkowo zwolnić po odbyciu przezniego co najmniej połowy kary, jednak nie wcześniej niż po 6miesiącach.
2. Skazanego określonego wart. 64 1 można warunkowo zwolnić po odbyciu dwóch trzecich kary, natomiast określonego wart. 64 2 po odbyciu trzech czwartych kary; warunkowe zwolnienie nie może nastąpić wcześniej niż po roku. 3. Skazanego na karę 25 lat pozbawienia wolności można Iwarunkowo zwolnić po odbyciu 15 lat kary, natomiast skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności po odbyciu I 25 lat kary. Środki zabezpieczające
Art. 93. [Warunki zastosowania]
Sąd może orzec przewidziany w tym rozdziale środek zabezpieczający zWiązany z umieszczeniem w zakładzie zamkniętym tylko wtedy, gdy.jest to niezbędne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego związanego 'I. jego chorobąpsychiczną, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego; przed orzeczeniem tego środka sąd wysłuchuje lekarzy psychialrów oraz psychologa.
Art. 94. [Zakłady psychiczne]
1. Jeżeli sprawca, w stanie niepoczytalności określonej wart. 31 1, popełnił czyn zabroniony.o znacznej społecznej szkodliwości i zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że popełni taki czyn ponownie, sąd orzeka umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym.
2. Czasu pobytu w zakładzie nie określa się z góry; sąd orzeka zwolnieniespr wcy, jeżeli jego dalsze pozostawanie w zakładzie nie jest konieczne
3. Sąd może zarządzić ponowne umieszczenie sprawcy określonego w 1 w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym,jeżeli przemawiają za tym okoliczności'wymienione w 1 lub wart. 93; zarządzenie nie może być wydane po upływie 5 la t od zwolnienia z zakładu. '
Art. 95. [Skierowanie w razie poczytalnos ci ograniczonej}
1. Skazując sprawcę na karę pozbawienia wolności ,bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za ,przestęps two'popełnione w stanie ograniczonej poczytalności określonej w art. 31 2, sąd może orzec umieszenie sprawcy w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne.
2; Jeżeli wyniki leczenia lub rehabilitacji za tym przemawiają, sąd może sprawcę określonego w 1, skazanego na karę nie przekraczającą 3 lat pdzbawienia wolności, warunkowo"zwolnić na zasadach określonych w 'art. 77L82, bez ograniczeń wynikających z art. 78 1119 2; dozór j st obowiązkowy. '
Art. 95a.25 [Przestępstwo przeciwko wolności seksualnej
1. Skazując 'sprawcę 'na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo skierowane }przeci wko wolności seksualnej, popełnione w zwizku z zakłóceniem jego czynności PSYChicznych podłożu sualnym, innym niż choroba psychiczna, ..sąd może orzec umieszczenie sprawcy; po odbyciu tej kary w,zakł adzie. zamkniętym albo skierowanie go na leczenie ambulatoryjne.,
2. Potrzebę wykonywania orzeczonego środka, o którym mowa w ;1, sąd ustala w okresie do 6'miesięcyprzed przewidywanym warunkowym zwolnieniem lub przed wykonaniem kary.,
3. Przepisy art. 94 2 i 3 stosuje się 'odpowiednio.
Art. 96. [Pobyt w zakładzie l'eczenia odwykowego]
, 1. Skazując sprawcę na karę pdzbawienia wolnośd b'ez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo popełnione w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innegośrodka odurzającego, sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przestępstwa związanego z tym uzależnieniem.
2. Srodka określonego w 1 nie orzeka się, jeżeli sprawcę skazano na karę pozbawienia wolności przekraczającą 2 lata.
3. Czasu pobytu w zamkniętym zakładzie leczenia odWYkowego nie określa się z góry; nie może on trwać krócej niż 3 miesiące i dłużej niż 2 lata. O zwolnieniu z zakładu rozstrzyga sąd na podstawie wynik w leczenia, po zapoznaniu się z opinią prowadzącego leczenie.
4. Na poczet kary sąd zalicza okres pobytu skazanego w za kładzie, o którym mowa w 1.
Art. 97. [Dozór]
1. W zależności od postępów leczenia sprawcy określonego wart. 96 1 sąd może go skierować, na okres próby od 6 miesięcy do lat 2, na leczenie ambulatoryjne lub rehabilitację w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej, oddając go równocześnie pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
2. Sąd może zarządzić ponowne umieszczenie skazanego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego albo w zakładzie karnym, jeżeli skazany w okresie próby uchyla się od poddania się leczeniu lub rehabilitacji albo popełnia przestępstwo lub rażąco narusza porządek prawny albo regulamin placówki leczniczo-rehabilitacyjnej.
3. Jeżeli w okresie próby i w ciągu dą szych 6 :mie,!>ięcy nie zarządzono ponownego umieszczenia skazanego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego albo w zakładzie karnym, karę uważa się za odbytą z upływem okresu próby.
Art. 98. [Zwolnienie warunkowe]
Jeżeli wyniki liczenia, o których mowa wart. 96 3 za tym przemawiają, sąd warunkowo zwalnia skazanego z pozostałej do odbycia reszty kary na zasadach określonych wart. 77,----- 82,
bez ograniczeń wynikających z art. 78 1 lub 2; dozór jest obowiązkowy. .
Art. 99.26 [Zakaz]
1. Jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności określonej wart. 31 1, sąd może orzec tytułem środka zabezpieczającego obowiązek lub zakazy wymienione wart. 39 pkt 2-3, jeżeli jest to konieczne ze względu na ochronęporządku prawnego, oraz przepadek wymieniony w art. 39 pkt 4.
2. Wymienione w 1 obowiązek lub zakazy orzeka się bez określenia terminu; sąd uchyla obowiązek lub zakazy, jeżeli ustały przyczyny ich orzeczenia.
Art. 100. [Znikoma szkodliwość czynu]!!!!
Jeżeli społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania albo stwierdzenia, że zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego, sąd może orzec przepadek wymieniony w art. 39 pkt 4.
Art. 115. [Wyrażenia prawne] ,.
1. Czynem zabronionym jest zachowanie o znamionachokreślonych w ustawie karnej.
2. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze "Pod uwagę odzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szk0dy, sposób i okoliczności popełnieniaczynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. .
3. Przestępstwami podobnymi są przestępstwa należące do :tego samego rodzaju; przestępstwp. z zastosowaniem przemocy'lub groźby jej użycia albo Przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uważa się za przestępstwa podobne.
4.36 Korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jakli dla kogo innego.
5. Mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynulzabronionego przekracza dwustukrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
6. Mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza tysiąckrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
7. Przepisy 5 i 6 stosuje się do określenia "znaczna szkoda" oraz "szkoda w wielkich rozmiarach".
8. Najniższym wynagrodzeniem jest najniższe wynagrodzenie pracowników określone na podstawie Kodi3ksu pracy.
9. Rzeczą ruchomą lub przedmiotem jest także polski albo obcy pieniądz lub inny śródekpłatniczy oraz dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej albo zawierający obowiązek wypłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach albo stwierdzenie uczestnictwa w spółce.
10. Młodocianym jest spraw-ca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie uko:6.czył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat.
11. Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu:
12. Groibą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa wart. 190, jaki grOźba spowodowa'niapostępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stan9wi groźqy zapowiedź spowodowania postępowania karneg jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem.
13. Funkcjonariuszem publicznym jest: 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,
2) poseł, senator, radny,
2a poseł do Parlamentu Europejskiego,
3)38 sędzia, ławnik, prokurator, notariusz, komornik, kurator sądowy, osoba orzekająca w sprawach o wykroczenia lub w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy,
3)38 sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy,
4) osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych,
5) osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe,
6) osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucjipańswowej,
7) funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej
8) osoba pełniąca czynną służbę wojskową.
14.39 Dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest zWIązane określone pawor , albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.
15. W rozumieniu tego kodeksu za statek wodny uważa siętakże stałą platformę umieszczoną na szelfie kontynentalnym.
16. Stan nietrzeźwości w rozumieniu tego kodeksu zachodzi gdy:
1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo pro wadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza prze kracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
17. Żołnierzem jest osoba pełniąca czynną służbę wojskową.
18. Rozkazem jest polecenie określonego działania lub zaniechania wydane służbowo żołnierzowi przez przełożonegolub uprawnionego żołnierza starszego stopniem.
19.40 Osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariuszpubliczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudnionaw jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a takżeinna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lubwiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.
20.41 Przestępstwem o charakterze terrorystycznym jestczyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
1) poważnego zastraszenia wielu osób,
2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,
3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarceRzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacjimiędzynarodowej - a także groźba popełnienia takiego czynu.
Art. 64. [Ponowne popełnienie przestępstwa - recydywa] . 1. Jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karępozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.
2. Jeżeli sprawca uprzednio skazany w warunkach określonych w 1, który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie, umyślne przestępstwoprzeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej uży1cia, sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za'przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy:,ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę
. 3. Przewidziane w 1 lub 2 podwyższenie górnego ustawowego zagrożenia nie dotyczy zbrodni.


opracowano na podstawie kodeksu karnego