Godność i wartość ludzkiego życia

Aby zacząć rozważania o godności i wartości ludzkiego życia, należy najpierw się zastanowić nad przyczyną naszego stworzenia, a nade wszystko rozważyć, jakie przymioty posiada Bóg. Czy my jako stworzenia Boże możemy określić te przymioty i ilu określeń potrzebujemy, aby je sprecyzować? Zatem przyjmując dogmaty biblijne możemy stwierdzić, że Bóg jest:
d Wieczny - zawsze był i jest i będzie,
d Wszechmocny - może czynić wszystko, co chce,
d Niezmienny – zawsze jest ten sam,
d Najmędrszy – wszystko, co robi jest mądre i dobre,
d Święty – złego nie chce, brzydzi się grzechem, ale nie grzesznikiem
d Najsprawiedliwszy – za dobre wynagradza, a za złe karze,
d Najmiłosierniejszy – pragnie zbawienia wszystkich ludzi.
Bóg w swojej nieskończonej miłości i dobroci stworzył człowieka, jako najdoskonalsze stworzenie na ziemi, jako jedną całość ciała i nieśmiertelnej duszy.
Potem rzekł Bóg: „Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. Niech panuje nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym, nad bydłem, nad ziemią i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi!” „I stworzył Bóg człowieka na obraz swój. Na obraz Boga stworzył go. Stworzył mężczyznę i niewiastę”. (I Kor.11,7;Mat.19,4; Mar.10,6).
Ten fragment Starego testamentu przedstawia człowieka jako „obraz Boży”, „podobieństwo Boże”. Czy zatem słowo obraz przedstawia duplikat, kopię, czy replikę? Nie, oznacza to, że jesteśmy zgodni z duchem stwórcy. Oznacza, że człowiek posiada zdolność postrzegania Boga na poziomie stworzeń, gdyż jako jedyny byt został obdarzony przez stwórcę zdolnością racjonalnej transcendencji, wolnej woli oraz sumieniem. Zatem człowiek jako stworzenie Boże jest inteligencją poszukującą prawdy o świecie i samym sobie. Jest jednostka świadomą
i odpowiedzialną, dążącą do dobra zgodnie z możliwościami swojej woli, a jednocześnie zgodną
z zamierzeniem Stwórcy, przekazującemu człowiekowi jeden z darów, jakim jest miłość. Człowiek pomimo związania ze światem fizycznym, pozostaje podobnym do Boga, a nie do świata, gdyż tak został ustanowiony przez Stworzyciela. Ta oczywista prawda wyraża się nie tylko w sposobie podporządkowywania sobie przez człowieka natury, zwierząt, ale nade wszystko w sposobie prokreacji. U zwierząt jest to akt czysto fizyczny, natomiast u człowieka, jest to nie tylko akt fizyczny zapewniający ciągłość „gatunku”, ale ma również charakter duchowy. W księdze Mojżeszowej Starego Testamentu czytamy: I błogosławił im Bóg, i rzekł do nich Bóg: Rozradzajcie się i rozmnażajcie się, i napełniajcie ziemię, i czyńcie ją sobie poddaną”(I Mojż. 5, 1-2). Zgodnie
z zamierzeniem Stwórcy człowiek obdarzony jest nie tylko możliwością prokreacji, ale i związkiem duchowym z druga osoba, tworząc trwały związek, dając podwaliny pod tworzenie nowej rodziny zgodnej z wolą Stworzyciela. Rodziny, która powinna darzyć się szacunkiem i miłością, która powinna postępować zgodnie z przykazaniem miłości: ”Kochaj bliźniego swego jak siebie samego”, bo takim przymiotem zostaliśmy obdarzeni przez Boga Ojca. Spełniając to najprostsze przykazanie pozostajemy w bliższej jedności z Bogiem, bo Bóg jako najmiłosierniejszy Ojciec pragnie naszego zbawienia właśnie poprzez umiłowanie drugiego człowieka, czynienia dobra nie tylko dla siebie, ale i dla innych.
Człowiek jako wyjątkowe stworzenie Boże, otrzymuje nakaz rozumnego panowania nad ziemią. Panuje nad całym światem widzialnym, gdyż jako jedyna istota, zdolny jest do uprawy
i przetwarzania dóbr natury stosownie do swoich potrzeb. Człowiek staje się, więc godnym do współstwarzania z Bogiem na mocy swojej nadrzędności w stosunku do świata widzialnego. Nadrzędność wobec świata, wypływająca z rozumnej natury i wolnej woli warunkuje odpowiedzialność za kształt nie tylko życia konkretnego człowieka, ale również za losy świata,
w którym żyje konkretny człowiek.

Człowiek jako istota Boża obdarzona jest przymiotami Bożymi. Jednym z takich przymiotów jest sumienie. Co to jest sumienie? Czy jest refleksją, rozmyślaniem nad tym, co dobre, a co złe, czy ludzkim decydowaniu o dobru i złu? – jak pisze o. Bartoś. Czy sumienie „to akt świadomości dającej świadectwo Innemu, który jakoś daje o sobie znać w człowieku” jak pisze Stanisław Grygiel - filozof w książce „Kimże jest człowiek”. Czy sumienie można utożsamić
z rozumem? Nie. Bo rozum jako przymiot Boży nie cieszy się ani nie boleje, natomiast sumienie jest świadkiem i strażnikiem związku człowieka z Bogiem. Najpierw jest ono świadkiem prawdy
o człowieku, który pomimo grzechu zachowuje podobieństwo do Boga –Miłości. Równocześnie sumienie jest strażnikiem nawołującym swego właściciela do nieustannego umacniania w sobie podobieństwa do Boga. Człowiek obdarzony sumieniem jednym z najważniejszych przymiotów Boskich powinien dążyć do osiągnięcia wyżyn w czynieniu dobra, a popełniając grzech powinien starać się go naprawić, tak, aby zadośćuczynić krzywdy, jakie wyrządził, czyniąc źle. Nikt inny tylko sumienie właśnie powinno być naszym sędzią. Powinno osądzać nasze dobre i złe uczynki tak jak na to zasługują. Św. Paweł mówi: „Sumienie nie wyrzuca mi wprawdzie niczego, ale to mnie jeszcze nie usprawiedliwia. Pan jest moim sędzią” (1 Kor. 4,4). Absolutnie zgadzam się ze słowami Św. Pawła, bo człowiek sam dla siebie jest zbyt tolerancyjny i chociaż posiada sumienie, jako „strażnika”, to jednak jest zbyt liberalny w stosunku do swoich uczynków. Zatem sumienie jest rysem godności osobowej człowieka. To sumienie wzywa nas do miłowania i czynienia dobra,
a unikanie zła. Jest ono najtajniejszym ośrodkiem i sanktuarium człowieka, gdzie przebywa on sam na sam z Bogiem. To właśnie sumienie człowieka rozpoznaje prawo wypisane przez Boga w jego sercu, wobec którego posłuszeństwa stanowi o jego godności. Według tego prawa też będzie
w przyszłości sądzony. Wierność głosowi sumienia pozwala rozwiązywać problemy moralne zarówno jednostkowe, jak i społeczne.
Następnym przymiotem Bożym jest rozum, a co za tym idzie i rozumienie rzeczy dobrych
i złych, pojmowanie świata takim, jakim jest. Rozumność odnosi się do cechy, która przynależy do ludzkiego istnienia. Cechy tej nie można „wyćwiczyć” w sobie, gdyż jest ona dana człowiekowi. Właśnie rozumność warunkuje zdolność wykonywania ściśle ludzkich czynności. Istnienie człowieka stanowi fizyczną, psychiczną i duchową całość. Nie można przestać być osobą z własnej czy cudzej woli, gdyż człowieczeństwo jest własnością. Przyroda może tworzyć gatunki, ale nigdy nie wykreuje osoby.
Jednym z istotnych przymiotów Bożych jest wolna wola. Bóg stworzył człowieka do życia w radości, szczęściu i harmonii z całym otoczeniem, toteż zaraz na początku pierwsza para ludzka otrzymała dokładne wskazanie odnośnie swojego zachowania. Człowiek idąc za kusicielem usiłował za sięgnąć po wielkość Bożą. Ale rozminął się z celem - zgrzeszył. Utracił wszystko, co posiadał. Wyszedł z kręgu Bożej miłości. Oddalając się stopniowo od swojego wzoru, napotykał na coraz to nowe i bardziej złożone sytuacje życiowe, w których nie potrafił się znaleźć. Całkowicie zagubił się w życiu. Bóg, jako miłujący Ojciec podążył za swym dzieckiem, nigdy nie opuszczając grzesznika. Nadal dążył do nawiązania z nim kontaktu; pouczał go i pocieszał, ostrzegał przed niebezpieczeństwami i nawoływał do społeczności z sobą. Nigdy jednak nie zmuszał. Zawsze natomiast wskazywał cel i drogę powrotu. Darzył radą i oferował siły potrzebne do kroczenia we właściwym kierunku. Obdarzając nas wolną wola Bóg pozwolił nam samym wybierać drogę, którą kroczymy przez życie i podążamy do Niego.
Reasumując, mogę stwierdzić, ze Bóg obdarzając nas nieśmiertelną duszą, wolna wolą, sumieniem, dając nad światem natury, zadbał o to, aby człowiek był szczęśliwy, aby całym swoim życiem dawał przykład prawdzie i miłości. Nadrzędne stanowisko człowieka w świecie stworzonym i jego szczególna godność są, zatem darem Boga. Jego miłość wyniosła każdą osobę ludzka tak wysoko, ze Psalmista mógł powiedzieć:, „Gdy patrzę na twe niebo dzieło palców twoich, na księżyc
i gwiazdy, któreś Ty utwierdził: czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, czym syn człowieczy, że troszczysz się o niego? Uczyniłeś go niewiele mniejszym od aniołów, uwieńczyłeś go czcią i chwałą. Obdarzyłeś go władzą nad dziełami rąk Twoich, wszystko złożyłeś pod jego stopy: owce i bydło wszelkie i dzikie zwierzęta, ptaki niebieskie i ryby morskie, wszystko, co szlaki mórz przemierza” (Ps 8, 4-8).