Choroby reumatoidalne i reumatyczne RZS, ZZSK, gorączka reumatyczna.

Choroby reumatoidalne i reumatyczne RZS, ZZSK, gorączka reumatyczna.


1.Etiologia schorzeń reumatoidalnych
2.Przebieg RZS, ZZSK
3.Czynniki wywołujące gorączki reumatycznej
4.Patogeneza gorączki reumatycznej
5.Postępowanie w schorzeniach reumatoidalnych i reumatycznych



Reumatoidalne zapalenie stawów, RZS to choroba o bardzo niejasnej etiologii, prawdopodobnie spowodowana jest wirusem i równoczesną reakcją autoimmunologiczną.
Choroba dotyczy głównie kobiet, które chorują na nią w stosunku do mężczyzn 6 razy częściej. Raz rozpoczęty proces chorobowy nie wygasa i powoli postępuje.

Gorączka reumatyczna (choroba reumatyczna) to ogólnoustrojowe schorzenie organizmu dotyczące wielu narządów wewnętrznych. Ma charakter autoimmunologiczny.
Znane jest przysłowie medyczne, które doskonale oddaje naturę tej choroby: "Gorączka reumatyczna liże stawy, kąsa serce".


Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS):
nie jest znana
przypuszcza się że w zainicjowaniu procesu chorobowego mogą brać udział drobnoustroje chorobotwórcze
odkryto, że struktury wirusopodobne w komórkach ośrodkowych naczyń błony maziowej, komórkowych wyściółkowych leukocytach płynu stawowego
pełną role odgrywa zakażenie wirusem Epstein- Barr
do zapoczątkowania procesu chorobowego w RZS przyczynia się prawdopodobnie predyspozycja genetyczna
czynnikiem wyzwalającym bezpośrednio występowanie


Objawy choroby bywa:
przebyty poród
znaczny wysiłek fizyczny
stres
uraz
zaburzenia bakteryjne


Cecha charakterystyczną dla RZS jest to, że choroba zaczyna się w drobnych stawach dłoni i stóp i przebiega symetrycznie.

Występowanie:
występuje ok. 0,5% populacji polskiej
u kobiet 4 razy częściej niż u mężczyzn
1-sze objawy obserwuje się najczęściej w 5, rzadziej w 3 dekadzie życia. Mogą jednak występować w każdym wieku


Objawy kliniczne:
początek choroby jest powolny
pojawiają się stany gorączkowe, pobolewania stawów, mięśni
pojawiają się parestezje w kończynach
utrata łaknienia, zmniejszenie masy ciała
rodzaje RZS, rozpoczyna się ostrym zapaleniem 1 lub kilku stawów
w typowych przypadkach zmiany zapalne w stawach rozwijają się stopniowo obejmują:
stawy nadgarstka
stawy śródręcznopaliczkowe
stawy międzypaliczkowe, bliższe rąk, rzadziej stóp, wyjątkowo stawy duże
zmiany rozwijają się symetrycznie
w zajętych stawach pojawia sie ból utrudniający ruch
chorzy skarżą się na sztywność stawów i mięśni w godzinach rannych, długość czasu trwania sztywności rannej jest proporcjonalna do stopnia nasilenia procesu zapalnego
badaniem przedmiotów stwierdza się obrzęk, wysięk, bolesność uciskowa i ruchową oraz ograniczenie ruchomości chorego stawu
najczęściej zmiany występują równocześnie w stawach jednoimiennych
proces zapalny, może obejmować również ścięgna i pochewki ścięgniste
w sąsiedztwie zajętych stawów spostrzega się również zaniki mięśni, początkowo międzykostnych rąk, czworogłowych ud w późniejszym okresie zanik ogólny
u ok. 10% pojawiają się guzki reumatoidalne, umiejscowione najczęściej w okolicach stawów narażonych na ucisk- najczęściej łokciowych, a u chorych leżących- w okolicy potylicy i nad wyrostkami kolczystymi kręgów
w niektórych przypadkach pod wpływem utworzenia sie ziarniny pod więzadłem poprzecznym dłoni dochodzi do ucisku nerwu pośrodkowego co powoduje:
bóle i parestezja w 2 i 3 palcach rąk
zaniki promieniowej części kłębu
niedowład mięśni przeciwstawiania i krótkiego odwodzenia kciuka
skóra- chłodna, wilgotna, ścieńczała, zwłaszcza w obrębie palców rąk
zapalenie ścian naczyń może prowadzić do sinicy palców, ramienia dłoniowego, parestezji lub zmian w unaczynionych przez nie narządach
zmiany zapalne często występują w narządach wzroku, co może powodować ciężkie powikłania, upośledzenie wzroku, czy jego utratę
zamiany zapalne w sercu- najczęściej w osierdziu rzadziej w m. sercowym, wysierdziu
dość często wysiękowe zapalenie opłucnej
w układzie nerwowym – objawy związane z zapaleniem nerwów obwodowych, uciskiem na korzonki nerwowe przy zmianach w kręgosłupie szyjnym
w nerwach- skrobowica nerek, odmiedniczenie , zapalenie nerek
układ krwiotwórczy- niedokrwistość ( upośledzenie wchłaniania żelaza)

ZZSK- Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
nie jest znana
bierze sie pod uwagę możliwość udziału czynnika
zakaźnego- przemawia za tym znaczną cześć zakażeń obejmujących szczególne drogi moczowe w okresie poprzedzającym objawy choroby
Dziedzicznego- potwierdza to:
występowanie w rodzinach chorych kobiet u ok. 20% mężczyzn i 8% kobiet- krewnych I stopnia
obecność antygenu HLA B27 u 90-96% chorych w porównaniu z 5-14% w populacji osób zdrowych

Objawy:
początek choroby jest często niezauważalny proces chorobowy rozwija się skrycie
u 10-20% chorych zmiany w kręgosłupie poprzedza nawracające, wysiękowe zapalenie stawów skokowych lub kolanowych, a także zapalenie tęczówki

Wczesne objawy:
bóle w okolicy krzyżowej promieniujące do pachwin, pośladków i s. kolanowych – związane są z obustronnym zapaleniem s. krzyżowo- biodrowych
bóle te pojawiają się często w II połowie nocy, towarzyszy im uczucie sztywności kręgosłupa w godzinach porannych
we wczesnym okresie choroby mogą pojawiać się niecharakterystyczne objawy ogólne (uczucie osłabienia, stany podgorączkowe, utrata masy ciała)
w miarę postępu choroby z rozprzestrzenianiem się procesu choroby na wyższe odcinki kręgosłupa,oraz stawy w okolicy kręgosłupa i klatki piersiowej
bóle w klatce piersiowej nasilają się podczas oddychania, promieniują od strony kręgosłupa w wzdłuż żeber
chory zmienia tor oddychania na brzuszny
zajęcia odcinka szyjnego powoduje początkowo ograniczenie ruchu, później może dość do całkowitego uszkodzenia tego odcinka
zajęcie s. obwodowych ma zwykle charakter ostrego zapalenia pojedynczego stawu. najczęściej:
biodrowego, kolanowego, skokowego, a także mostkowo- obojczykowych
chorzy skarżą się na bóle pięty sprawiające trudności w czasie chodzenia

1.objawy chorób RZS, ZZSK
2.zasady rehabilitacji
3.Sposoby leczenia chorób reumatoidalnych

Cele pielęgnacji w RZS i ZZSK
1.Łagodzenie bólu i wygody chorym
Zapewnianie wygody choremu ( Łóżko- sztywne, nieodkształcające się, poduszka- mała pod karkiem; stopy w łóżku nie opadają, dłonie układamy w pozycji chwytnej lekko zgiętą w stawie nadgarstkowym, łokciowym i lekko odwiedzione w stawie barkowym)
2.Podtrzymanie czynności ruchu i samodzielności ruchu
3.Zapobieganie powikłaniom oraz zniekształcenie ciała
4.Polepszenie czynności narządu ruchu oraz korygowanie istniejących deformacji
5.Szerzenie oświaty zdrowotnej
6.Udział w tworzeniu długoterminowych planów leczenia chorego


PROBLEMY KOŁA BÓLOWEGO W REUMATOLOGII.


BÓL


PRZECIĄŻENIE ZWIĘKSZONE
MIĘŚNIOWE NAPIĘCIE
MIĘŚNIOWE


Koło można przerwać:
1.zmniejszenie bólu(leki przeciw bólowe)
2.zmniejszenie napięcia mięśniowego (masaż) jednocześnie
3.zmniejszenie przeciążenia mięśniowego (kąpiele, zabiegi fizykalne)

RZS

leczenie:farmakoterapia:
leki przeciwzapalne: Polopiryna, Metindal, Ibuprofen, Mefacit, Naproxen, Veltaren, Perdusone
preparaty złota: Myochrisine, Rauredon, Solganel B
inne leki: Arechin, Cuprenil, Enerbol, Kortykosterydy, np. Encorton, leki immunosupresyjne
cytostatyki

ZZSK
leczenie- farmakoterapia:
leki przeciwzapalne: Polopiryna, Metindal, Ibuprofen, Mefacit, Naproxen, Voltaren, Piroxicam, Perclusone
leczenie izotopowe np. Thrium X

SPOSOBY ZMNIEJSZANIA BÓLU W CHOROBACH REUMATOIDALNYCH

CIEPŁO:
okłady parafinowe 10-20
nagrzewanie lampą Sollux
nagrzewanie poduszką elektryczną
lampy kwarcowe
diatermia krótkofalowa
diadynamik
ultradźwięki
suche, ciepłe okłady ( wiatr, chusta wełniana)

ZIMNO:
zimne okłady
krioterapia

MASAŻE ręczne

LEKI przeciwbólowe
doustne
w iniekcjach
jonoforeza

Ćwiczenia gimnastyczne