Początki świata według Biblii, mitologii – porównanie.

Biblijna opowieść o początku świata i grecki mit o powstaniu świata to dwa źródła ukazujące nam jak powstał wszechświat, Ziemia i życie. Źródła te znacznie się od siebie różnią i przedstawiają dwa zupełnie skrajne opisy. Zawarte w Biblii informacje podane są w sposób przejrzysty, dokładny, uporządkowany i chronologiczny. Są one spisane z wielką powagą i tajemniczością. W Mitologii zaś autor – Jan Parandowski pokazuje stworzenie świata jako wielki nieład ( chaos) gdzie wszystko powstaje bardzo szybko i niespodziewanie.

Biblia opisuje nam że wszystko stworzył Pan Bóg i trwało to siedem dni. ,, Mitologia” nie ukazuje nam konkretnej osoby, która stworzyła świat ale przedstawia Chaos i nieporządek. Chaos była to wielka otchłań, pełna siły twórczej i boskich nasieni. Była to nieuporządkowana, ciężka i ciemna masa, mieszanina ziemi, wody, ognia i powietrza. Otchłań ta kryła w sobie wszystkie zarodki przyszłego świata.

Pierwszy opis mitologiczny jest niejasny i niekonkretny w porównaniu z dokładnym i chronologicznym opisem biblijnym, z którego dowiadujemy się że na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. Po stworzeniu Ziemia była wielkim pustkowiem , a nad powierzchnią niej była tylko ciemność. Następnie Bóg stworzył światłość , którą oddzielił od ciemności i tak powstał dzień i noc. To wszystko stworzył Bóg pierwszego dnia. Drugiego dnia stworzył Bóg sklepienie niebieskie i niebo. W dniu trzecim została stworzona Ziemia, którą Pan Bóg oddzielił wód, a wody te nazwał morzem. Stworzył także rośliny zielone czyli trawy dające nasiona, a także drzewa rodzące owoce. Czwartego dnia stworzył Bóg ciała niebieskie – gwiazdy, Słońce żeby rządziło dniem a Księżyc – aby rządził nocą. Wyznaczył też pory roku, dni i lata. Piątego dnia rozkazał Pan , aby wody napełniły się istotami żywymi, a ptactwo by latało pod sklepieniem nieba. Następnie pobłogosławił Pan wszystkie istoty, nakazał im, by były płodne i rozmnażały się, w celu zapełnienia wód morskich oraz powierzchni miedzy niebem a ziemią. Stworzył także istoty żywe różnego rodzaju – bydło zwierzęta pełzające i dzikie. Było to szóstego dnia. W dniu tym stworzył też Bóg na swoje podobieństwo człowieka. Człowiek miał panować nad wszystkimi istotami żywymi w morzu na lądzie i w powietrzu. Stworzył Pan Bóg mężczyznę i niewiastę. Pobłogosławił im i nakazał, aby byli płodni i rozmnażali się. Dał im za zadanie aby zaludnili ziemię i czynili ją sobie podobną. Tego dnia też dał człowiekowi za pokarm rośliny i owoce z drzew, a zwierzętom zieloną trawę. Siódmego dnia odpoczął Bóg po trudzie jaki podjął, pobłogosławił więc ten dzień i uczynił go dniem wolnym i świętym.

Stworzenie człowieka to bardzo istotny element powstającego świata gdyż ma on wpływ na dalsze losy rozwoju ziemi. Element ten zaistniał także w ,, Mitologii ” , gdzie pierwszymi istotami byli nie ludzie lecz bogowie, którzy wyłonili się z otchłani. Były to dwa potężne bóstwa, pierwsza para królewska bogów to Uranos – Niebo i Gaja – Ziemia. Dali oni początek wielu pokoleniom, z ich związku wyszedł wielki ród Tytanów. A wraz z bogami rodził się świat.

W biblii najpierw powstał świat – czyli niebo, ziemia, roślinność i zwierzęta, a dopiero potem powstał człowiek. Dla człowieka wszystko co potrzebne mu do życia zostało stworzone przez Pana Boga wcześniej. Natomiast w mitologicznym opisie ukazuje się świat wraz z powstawaniem bogów. Bogowie ci mogli podziwiać jak powstawał i kształtował się świat.

W biblijnym opisie człowiek podziwiał już świat stworzony.
Mitologiczny opis ziemi podobny jest do biblijnego, gdyż przedstawia słońce i chmury unoszące się nad ziemią ; ,,.. Nad ziemią, która jako stały ląd wydobywała się z Chaosu, świeciło młode słońce, a z chmur spadały obfite deszcze. Tak jak w Biblii tak i w Mitologii powstały pierwsze lasy, a ziemia zaczęła pokrywać się wielką szumiącą puszczą. Wyłoniły się także zwierzęta, błądzące po nieznanych terenach oraz ptaki na błękitnym niebie. Powstały góry, morza, jeziora i źródła. Pojawiły się także gwiazdy na niebie, świecące jaskrawo i widoczne w nocy.

Mitologiczna opowieść o początkach świata nie pomija, podobnie jak i w Biblii opisu stworzenia człowieka. Opis ten różni się jednak, w przeciwieństwie do opisu biblijnego gdyż powstanie człowieka stawiane jest w Biblii na głównym miejscu. Nie jest też ukazany jako wydarzenie ważne i istotne, ale jako wydarzenie, które pokrywa się w czasie z innymi. Natomiast w Biblii stworzenie człowieka przez Pana Boga jest czymś oczekiwanym. Jest wydarzeniem wpisanym w kolejce powstania świata, jest faktem godnym uwagi i ważnym elementem w historii tworzenia świata.
Mitologia głosi różne poglądy dotyczące powstania człowieka, na przykład to że człowiek wyszedł wprost z ziemi, wspólnej macierzy wszystkiego co żyje. Podaje że lasy i góry wydały ludzi na podobieństwo drzew i skał oraz że pochodzą od bogów. Najbardziej wiarygodnym opisem w mitologii jest baśń o czterech wiekach ludzkości. Pierwszy to wiek złoty. Panował wtedy Kronos, rzeki płynęły mlekiem, z drzew sączył się miód, a ziemia rodziła wszystko w obfitości. Ludzie żyli bez trosk, trudów i smutków. Ciała ich nigdy się nie starzały, a żucie spędzali na biesiadach i zabawach. Z upadkiem Kronosa zakończył się wiek złoty, a ludzie zmienili się z dobroczynnych na demony. Następny wiek to wiek srebrny. Ludzie w tym wieku rozwijali się bardzo powoli, okres dzieciństwa trwał u nich sto lat, a gdy dochodzili do wieku dojrzałego, życie ich było krótkie i pełne zgryzot. Byli źli i dumni, bogom nie chcieli składać ofiar ani ich czcić, jak należy. Więc zostali wytępieni. W wieku brązowym żyło plemię gwałtowne, miłujące wojny. Ludzie mieli siłę olbrzymów i serca twarde jak kamień. Nie znali żelaza i wszystko sporządzali z brązu. W tym okresie dokonywano czynów niezwykłych, jakie nie powtórzyły się w wieku następnym, żelaznym który trwa do dzisiaj.

Inny opis mitologiczny głosi że człowiek jest tworem jednego z tytanów – Prometeusza, który ulepił go z gliny pomieszanej ze łzami. Dusze natomiast dał mu z ognia niebieskiego, którego parę iskier ukradł z rydwanu słońca. Człowiek był wtedy słaby i nagi, palce miał zakończone kruchymi paznokciami, dlatego nie mógł obronić się przed pazurami dzikich zwierząt. Wszystkie ich czyny były nieświadome. Prometeusz postanowił więc nauczyć ludzi sztuk i rzemiosła oraz umiejętnego używania ognia, którego zarzewie ponownie wykradł ze spichlerza ognia niebieskiego. Życie dla ludzi było jednak nie łatwe, zwłaszcza że Dzeus obawiający się ludzi kazał Mefajstasowi stworzyć kobietę – Pandorę, która podstępem sprowadziła na ziemię smutki, troski, nędze i choroby. Borykali się więc ludzie Prometeusza z różnymi trudnościami. Prometeusz postanowił odpłacić bogom podstępem za podstęp. Poprosił Dzeusa do siebie i kazał mu wybrać jedną z dwóch części podzielonego mięsa. Wybrał on część mięsa pokrytą tłuszczem bo myślał że pod tłuszczem ukryte jest najdelikatniejsze mięso. Jednak były tam same kości. Prometeusz ogłosił więc, że właśnie takie części mięsa składane będą bogą w ofierze jakie wybrał Dzeus. Dzeus straszliwie zemścił się za ten czyn i kazał przykuć Prometeusza do skały. Co dzień zgłodniały orzeł przylatywał do Prometeusza i wyjadał mu wątrobę, która wciąż odrastała. Prometeusz przykuty do skały nie mógł kierować swoim ludem, i lud stał się zły. A bogowie gdy schodzili na ziemię byli narażeni na zniewagi i obelgi ze strony ludu. Kropka do zagłady ludu był poczęstunek króla Lyksona dla Zeusa w postaci ludzkiego mięsa. Bogowie postanowili wytępić lud i zesłano na ziemie wielki potop który ją opustoszy. Jednak potop przeżyło dwóch starców, byli to Deukalion i Pyrra. Gdy wody zaczęły opadać udali się oni do groty delifickiej, aby dowiedzieć się co mają czynić, aby zaludnić na nowo ziemię. Usłyszeli wtedy radę, zakryjcie twarz zasłoną i rzucajcie za siebie kamienie, które stracą swój zwykły kształt, a zmienią się one w ludzi. W ten sposób ziemia zaludniła się ponownie, i wszystko wróciło do normy.

Opisów stworzenia w Mitologii jest wiele, od jego wyjścia prosto z ziemi po ulepienie go przez Prometeusza. Opisy te bardzo się od siebie różnią i wzajemnie się wykluczają. Biblia natomiast w przeciwieństwie do opisów mitologicznych podaje jeden opis stworzenia człowieka. Jest to opis zwięzły i konkretny i informuje nas, że to Pan Bóg stworzył człowieka z prochu ziemi i tchnął w niego życie, wskutek tego stał się człowiek istotą żywą. Umieścił Bóg człowieka w ogrodzie zwanym Eden, gdzie oprócz zwykłych drzew było też drzewo poznania prawdy i zła. Z Edenu wypływała rzeka nawadniająca ogród. Człowiek miał za zadanie uprawiać ogród i doglądać go. Jedyne czego nie wolno mu było robić to jeść owoców z drzewa prawdy i zła.

W ,,Mitologii” ludzie stali się źli i niegodziwi bo zabrakło Prometeusza który nimi kierował i dawał dobre rady. W Biblii zagubili się z innego powodu. Pan Bóg wyraźnie zabronił spożywać owoców z drzewa prawdy i zła. Oni jednak zlekceważyli ten zakaz, najpierw Ewa kuszona przez zło w postaci węża zjadła jabłko z tego drzewa, a następnie poczęstowała nim Adama swojego męża. Po zjedzeniu tego jabłka poznali dopiero dobro i zło. Bóg wygnał z Raju pierwszych ludzi. I tak jak mitologiczna Pandora zesłała na ludzi troski tak tu uczynił to Bóg, mówiąc kobiecie iż będzie rodziła w bólu, a mężczyzna będzie zdobywał w trudzie pożywienie do końca swoich dni.

Tak w Biblii jak i w ,,Mitologii” ludzie zostali na ziemi sami ze swoimi problemami, troskami i słabościami. Człowiek biblijny i mitologiczny jest do siebie podobny, tak samo zagubiony, tak samo podatny na pokusy i żądze.

Biblijna opowieść o początku świata i grecki mit o powstaniu świata przedstawiony jest w odmienny sposób. Zauważyć można wiele wspólnego ale także i przeciwieństw.
Biblia pokazuje nam że tworzenie świata nastąpiło w sposób przemyślany, zaplanowany i pożyteczny. A w ,,Mitologii” świat stworzył się sam z przypadku i z chaosu. Z porównania tych dwóch opisów biblijnego i mitologicznego jest to kluczowa różnica pomiędzy tymi opisami.

Bardzo ciekawe też są dzieje losów człowieka, Biblijny człowiek został stworzony przez Boga, a mitologiczny nie ma jednoznacznie sprecyzowanego pochodzenia.
W Biblii człowiek był pierwszą istotą rozumna, natomiast w ,,Mitologii” przed człowiekiem byli bogowie. Jednak mimo to człowiek biblijny jak i mitologiczny są do siebie podobni. Są tak samo zatroskani, borykający się z trudnościami życia, ulegający pokusą .
Biblijny i mitologiczny opis stworzenia świata jest opisem bardzo interesującym i ciekawym, pozwala zastanowić się nad korzeniami i dziejami naszego pochodzenia.

Mitologia i Biblia są cennym źródłem i wartościowym, warty przeczytania i zagłębienia się w nie.

Bibliografia :
- Biblia – autor natchniony
- Mitologia – Jan Parandowski