Referat o Salvadorze Dali

Dzieciństwo i dojrzewanie


11 maja 1904 roku o godzinie 8:45 w katolickim miasteczku Figueras przyszedł na świat Salvador Dali. Artysta swoje imię otrzymał po swoim bracie, który zmarł zaledwie rok wcześniej. Tak, więc, gdy narodził się drugi syn rodzice darzyli go nadopiekuńczą miłością.
Ojciec Dalego, prawnik z zawodu, był znaczącą postacią w Figueras; matka, z którą przez całe życie łączył go bliski i pełen miłości związek, była żarliwą katoliczką. Dali miał także o pięć lat młodszą siostrę.
Talent do rysunku małego Salvadora ujawniał się od najmłodszych lat. Pierwsze lekcje zaczął pobierać w miejskiej szkole rysunku w wieku dziesięciu lat. W tej właśnie szkole zdobywał pierwsze umiejętności i technikę. Doświadczenia z dzieciństwa i okresu dojrzewania były główną siła napędową przez cały okres kariery Dalego. Już jako dziecko przejawiał potrzebę samotności przerywaną wybuchami ekshibicjonizmu i próbami zwrócenia na siebie uwagi, np. chcąc popisać się przed kolegami ryzykował złamanie karku skacząc z bardzo dużej wysokości.
Początkowo Salvador Dali fascynował się impresjonizmem. W tym stylu malował głównie krajobraz Cadaqus. Bardzo lubił przebywać w tej miejscowości. Znajdowała się tam posiadłość wiejska El Muli de la Tore należąca do Kichotów, przyjaciół rodziny Dalich. Posiadłość ta dla Salvadora wydawała się miejscem magicznym. W jednym z pomieszczeń domu malarz zobaczył po raz pierwszy kulę inwalidzką, która w przyszłości stała się częstym motywem jego dzieł oraz jego ulubionym przedmiotem. To właśnie tam stawiał swoje pierwsze kroki malarskie. Artysta bardzo cenił rodzinę Kichotów, która miała ogromny wpływ na jego artystyczną duszę. Wszyscy Kichotowie bili artystami, głównie muzykami, choć był też wśród nich jeden malarz – Ramon Kichot, który zauważył w Salvadorze talent malarski. Kichotowie dali Dalemu na pracownię wielką, wybieloną wapnem, bardzo słoneczną izbę. Ćwiczył tam nieustannie. Kiedy wyczerpał wszystek papier i wszystkie płótna, wziął na warsztat stare, drewniane, nie używane drzwi, które wydały się jemu idealnym podłożem martwej natury. Namalował na nich wiśnie, używając jedynie trzech kolorów i wyciskając farby wprost z tubek. Kiedy zarzucono mu, że jego wiśnie nie mają szypułek, dokleił do namalowanych owoców prawdziwe ogonki wiśni, których używał jako modelu, a następnie za pomocą szpilki wydłubał z drzwi robaki i przeniósł je na wiśnie. Praca wywarła duże wrażenie na Ramonie i właśnie za jego namową zapisano Dalego w wieku 12 lat do miejscowej klasy rysunku.
Jako nastolatek Dali malował nieustannie. Krajobraz Cadaqus, obecny w dojrzałych pracach, był jego stałym tematem podobnie jak sceny z życia codziennego.
Gdy miał 14 lat po raz pierwszy wystawił swoje prace w teatrze w Figueras. Wydarzenie to przyciągnęło uwagę krytyków. W wieku 15 lat Dali wraz ze swoimi kolegami wydał pismo o nazwie "Studium" zawierające przygotowany przez siebie dział poświęcony wielkim mistrzom malarstwa, w którym wyraził swój podziw dla Velzqueza, a także napisał tekst dotyczący Goi, El Greco, Drera, da Vinci i Michała Anioła.
W 1921 roku, gdy Dali miał 16 lat zmarła na raka jego matka. Wkrótce po tym ojciec ożenił się z siostrą nieboszczki. Zdarzenie te najprawdopodobniej spowodowały, iż stosunki Dalego z ojcem stały się coraz trudniejsze.


Burzliwe lata studiów


We wrześniu 1921 roku Salvador został przyjęty do Akademii Sztuk Pięknych San Fernando w Madrycie. Świetnie zdał egzamin wstępny. Jego rysunek, choć zbyt mały w stosunku do wymaganych wymiarów, był tak doskonały, że jury go przyjęło. Od tego czasu przez kilka następnych lat Dali mieszkał w słynnej bursie, najpiękniejszym kulturalnie domu studenckim w całym kraju.
Początkowo pozostawał wierny swej potrzebie bycia samotnym i nie uczestniczenia w niczym. Zamykał się w swoim pokoju i tam malował. Zajmował się też kreowaniem swojej opinii ekscentryka. Po okresie odosobnienia związał się z awangardową grupą studencką, w skład której wchodzili między innymi: przyszły reżyser Luis Binuel i poeta Federico Garcia Lorca. Po wstąpieniu do tej grupy Salvador został uznany przez władze akademii za buntownika i na rok zawieszony w prawach studenta pod zarzutem niesubordynacji. Z przyczyn politycznych spędził 35 dni w areszcie w Geronie. Po powrocie na uczelnię porzucił styl cyganerii ze swych wcześniejszych lat i przyjął rolę „aroganckiego elegancika”, która miała się stać później znana całemu światu.
W 1925 roku w Galerii Dalmau w Barcelonie odbyła się pierwsza indywidualna wystawa Salvadora Dali. Łączyła ona klasyczne w stylu prace z kubistycznymi i purystycznymi obrazami. Mimo tej stylistycznej niespójności Dali odniósł sukces u krytyki. Co najważniejsze wystawę widzieli, a także pochwalili, Miro i Pablo Picasso.
W 1926 roku Salvador Dali został ostatecznie usunięty z Akademii Sztuk Pięknych San Fernando, gdyż cenił swój talent i zmysł malarski ponad wiedzę i umiejętności pracowników akademii. Uważał, iż nie są godni oceniania jego prac.


Spotkanie z surrealizmem


W 1929 roku Dali wszedł na drogę surrealizmowi. Malarza zaczęła interesować ludzka podświadomość oraz stany związane ze snem.
W tym samym roku Dali poznał Galę, żonę Eluarda. W 1932 roku Gala rozwiodła się ze swoim mężem. Dwa lata później wzięła ślub cywilny z Dalim, kościelny w 1958 roku w Paryżu.
W 1939 roku po krótkim pobycie w Paryżu, wraz z Galą przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych. Pozostali tam do roku 1948. To właśnie w Stanach Zjednoczonych powstała książka biograficzna "Sekretne życie Salvadora Dali" oraz miała miejsce wystawa sztuki nowoczesnej w Nowym Jorku. Dali współpracował z Waltem Disney’em i Alfredem Hitchco’kiem.
W 1949 roku Dali i Gala wrócili do Europy. Salvador Dali po powrocie do swojego kraju zaczął wykorzystywać tematykę mistyczną i religijną.

W 1974 roku Dali otworzył zaprojektowane przez siebie muzeum – Teatro Museo Dali w rodzinnym mieści Figueras. Gmach został urządzony z pozostałości teatru, który został zbombardowany podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej. Wybór miejsca nie był przypadkowy, gdyż jak twierdził Dali, całe jego życie było związane z teatrem. Obok obrazów i instalacji Dalego w muzeum znajdowały się dzieła jego przyjaciół, m.in. Ernesta Fuchs’a, Arno Breker’a czy Antoniego Pitxot’a.
10 czerwca 1982 roku umarła Gala. W 1983 roku Dali namalował swój ostatni obraz pt. "Jaskółczy ogon". Salvador Dali umarł 23 stycznia 1989 roku.

Salvador Dali należy do najsłynniejszych współczesnych artystów. Jak wiele sław, budzi liczne kontrowersje. Jedni widzą w nim geniusza, inni – zręcznego kuglarza. Jego sztukę charakteryzuje naturalistyczna technika skojarzona z surrealistyczną treścią – Dali pragnął przedstawić wizje rodem z innego świata jako zjawisko rzeczywiste i namacalne. Nie ulega wątpliwości, że był swego rodzaju fenomenem. Jego grafika jest zjawiskiem unikatowym. Fakt ten połączony z szaloną autoreklamą nie mógł nie przynieść sukcesu.
Poprzez swoją sztukę stał się ikoną XX wieku. Salvador Dali był artystą bardzo płodnym. Oprócz tworzenia swoich obrazów był współtwórcą wielu filmów, m.in. „Psa andaluzyjskiego”, wydał dwie książki biograficzne „Sekretne życie Salvadora Dali” i „Dziennik Geniusza”. Dali był także autorem wielu artykułów oraz poetą. Rysował komiksy dla wytwórni filmów rysunkowych Walta Disney’a. Salvador Dali był autorem libretta oraz dekoracji do "Baletu Gali". Był również autorem licznych scenariuszy filmowych, z których wiele nie doczekało się realizacji.


Surrealizm, inaczej zwany nadrealizmem, to kierunek w sztuce (początkowo wyłącznie w literaturze, później w sztukach plastycznych, filmie i teatrze), który powstał w 1924 roku we Francji. Termin ten stworzył w 1917 Guillaume Apollinaire. W założeniach miał to być bunt przeciw klasycyzmowi, realizmowi, empiryzmowi, racjonalizmowi, utylitaryzmowi i konwencjom w sztuce. Teoretykiem tego nurtu był filozof i poeta Andre Breton. Rok po ogłoszeniu manifestu surrealistycznego, w 1925 odbyła się pierwsza wystawa.
W malarstwie założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięcie od racjonalizmu.
Przedstawicielami tego nurtu w malarstwie byli: Salvador Dali, Max Ernst, Hans Arp, Marcel Duchamp, Francis Picabia, Osvaldo Licini, Ren Magritte.
W historii sztuki, surrealizm pojawił się również w formie happeningu. Najwybitniejszym przedstawicielem happeningu surrealistycznego był polski ruch Pomarańczowa Alternatywa, której twórca, Major Waldemar Fydrych w roku 1981 sformułował "Manifest Surrealizmu Socjalistycznego".
Swego rodzaju spadkobiercą happeningów surrealistycznych było powstałe w 2003 roku zjawisko o nazwie flash mob, którego najbardziej znanymi przedstawicielami były takie grupy jak nowojorski Mob Project, australijski Sydmob czy polski Warszawski Front Abstrakcyjny.
Kierunek, zapoczątkowany we Francji w latach 20. Jego celem było osiągnięcie spontaniczności artystycznej poprzez wydobycie, uwolnienie i twórcze spożytkowanie elementów zawartych w podświadomych pokładach psychiki człowieka, skrępowanych zazwyczaj przez rozum i normy kulturowe.


Dzieciństwo i dojrzewanie


11 maja 1904 roku o godzinie 8:45 w katolickim miasteczku Figueras przyszedł na świat Salvador Dali. Artysta swoje imię otrzymał po swoim bracie, który zmarł zaledwie rok wcześniej. Tak, więc, gdy narodził się drugi syn rodzice darzyli go nadopiekuńczą miłością.
Ojciec Dalego, prawnik z zawodu, był znaczącą postacią w Figueras; matka, z którą przez całe życie łączył go bliski i pełen miłości związek, była żarliwą katoliczką. Dali miał także o pięć lat młodszą siostrę.
Talent do rysunku małego Salvadora ujawniał się od najmłodszych lat. Pierwsze lekcje zaczął pobierać w miejskiej szkole rysunku w wieku dziesięciu lat. W tej właśnie szkole zdobywał pierwsze umiejętności i technikę. Doświadczenia z dzieciństwa i okresu dojrzewania były główną siła napędową przez cały okres kariery Dalego. Już jako dziecko przejawiał potrzebę samotności przerywaną wybuchami ekshibicjonizmu i próbami zwrócenia na siebie uwagi, np. chcąc popisać się przed kolegami ryzykował złamanie karku skacząc z bardzo dużej wysokości.
Początkowo Salvador Dali fascynował się impresjonizmem. W tym stylu malował głównie krajobraz Cadaqus. Bardzo lubił przebywać w tej miejscowości. Znajdowała się tam posiadłość wiejska El Muli de la Tore należąca do Kichotów, przyjaciół rodziny Dalich. Posiadłość ta dla Salvadora wydawała się miejscem magicznym. W jednym z pomieszczeń domu malarz zobaczył po raz pierwszy kulę inwalidzką, która w przyszłości stała się częstym motywem jego dzieł oraz jego ulubionym przedmiotem. To właśnie tam stawiał swoje pierwsze kroki malarskie. Artysta bardzo cenił rodzinę Kichotów, która miała ogromny wpływ na jego artystyczną duszę. Wszyscy Kichotowie bili artystami, głównie muzykami, choć był też wśród nich jeden malarz – Ramon Kichot, który zauważył w Salvadorze talent malarski. Kichotowie dali Dalemu na pracownię wielką, wybieloną wapnem, bardzo słoneczną izbę. Ćwiczył tam nieustannie. Kiedy wyczerpał wszystek papier i wszystkie płótna, wziął na warsztat stare, drewniane, nie używane drzwi, które wydały się jemu idealnym podłożem martwej natury. Namalował na nich wiśnie, używając jedynie trzech kolorów i wyciskając farby wprost z tubek. Kiedy zarzucono mu, że jego wiśnie nie mają szypułek, dokleił do namalowanych owoców prawdziwe ogonki wiśni, których używał jako modelu, a następnie za pomocą szpilki wydłubał z drzwi robaki i przeniósł je na wiśnie. Praca wywarła duże wrażenie na Ramonie i właśnie za jego namową zapisano Dalego w wieku 12 lat do miejscowej klasy rysunku.
Jako nastolatek Dali malował nieustannie. Krajobraz Cadaqus, obecny w dojrzałych pracach, był jego stałym tematem podobnie jak sceny z życia codziennego.
Gdy miał 14 lat po raz pierwszy wystawił swoje prace w teatrze w Figueras. Wydarzenie to przyciągnęło uwagę krytyków. W wieku 15 lat Dali wraz ze swoimi kolegami wydał pismo o nazwie "Studium" zawierające przygotowany przez siebie dział poświęcony wielkim mistrzom malarstwa, w którym wyraził swój podziw dla Velzqueza, a także napisał tekst dotyczący Goi, El Greco, Drera, da Vinci i Michała Anioła.
W 1921 roku, gdy Dali miał 16 lat zmarła na raka jego matka. Wkrótce po tym ojciec ożenił się z siostrą nieboszczki. Zdarzenie te najprawdopodobniej spowodowały, iż stosunki Dalego z ojcem stały się coraz trudniejsze.


Burzliwe lata studiów


We wrześniu 1921 roku Salvador został przyjęty do Akademii Sztuk Pięknych San Fernando w Madrycie. Świetnie zdał egzamin wstępny. Jego rysunek, choć zbyt mały w stosunku do wymaganych wymiarów, był tak doskonały, że jury go przyjęło. Od tego czasu przez kilka następnych lat Dali mieszkał w słynnej bursie, najpiękniejszym kulturalnie domu studenckim w całym kraju.
Początkowo pozostawał wierny swej potrzebie bycia samotnym i nie uczestniczenia w niczym. Zamykał się w swoim pokoju i tam malował. Zajmował się też kreowaniem swojej opinii ekscentryka. Po okresie odosobnienia związał się z awangardową grupą studencką, w skład której wchodzili między innymi: przyszły reżyser Luis Binuel i poeta Federico Garcia Lorca. Po wstąpieniu do tej grupy Salvador został uznany przez władze akademii za buntownika i na rok zawieszony w prawach studenta pod zarzutem niesubordynacji. Z przyczyn politycznych spędził 35 dni w areszcie w Geronie. Po powrocie na uczelnię porzucił styl cyganerii ze swych wcześniejszych lat i przyjął rolę „aroganckiego elegancika”, która miała się stać później znana całemu światu.
W 1925 roku w Galerii Dalmau w Barcelonie odbyła się pierwsza indywidualna wystawa Salvadora Dali. Łączyła ona klasyczne w stylu prace z kubistycznymi i purystycznymi obrazami. Mimo tej stylistycznej niespójności Dali odniósł sukces u krytyki. Co najważniejsze wystawę widzieli, a także pochwalili, Miro i Pablo Picasso.
W 1926 roku Salvador Dali został ostatecznie usunięty z Akademii Sztuk Pięknych San Fernando, gdyż cenił swój talent i zmysł malarski ponad wiedzę i umiejętności pracowników akademii. Uważał, iż nie są godni oceniania jego prac.


Spotkanie z surrealizmem


W 1929 roku Dali wszedł na drogę surrealizmowi. Malarza zaczęła interesować ludzka podświadomość oraz stany związane ze snem.
W tym samym roku Dali poznał Galę, żonę Eluarda. W 1932 roku Gala rozwiodła się ze swoim mężem. Dwa lata później wzięła ślub cywilny z Dalim, kościelny w 1958 roku w Paryżu.
W 1939 roku po krótkim pobycie w Paryżu, wraz z Galą przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych. Pozostali tam do roku 1948. To właśnie w Stanach Zjednoczonych powstała książka biograficzna "Sekretne życie Salvadora Dali" oraz miała miejsce wystawa sztuki nowoczesnej w Nowym Jorku. Dali współpracował z Waltem Disney’em i Alfredem Hitchco’kiem.
W 1949 roku Dali i Gala wrócili do Europy. Salvador Dali po powrocie do swojego kraju zaczął wykorzystywać tematykę mistyczną i religijną.

W 1974 roku Dali otworzył zaprojektowane przez siebie muzeum – Teatro Museo Dali w rodzinnym mieści Figueras. Gmach został urządzony z pozostałości teatru, który został zbombardowany podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej. Wybór miejsca nie był przypadkowy, gdyż jak twierdził Dali, całe jego życie było związane z teatrem. Obok obrazów i instalacji Dalego w muzeum znajdowały się dzieła jego przyjaciół, m.in. Ernesta Fuchs’a, Arno Breker’a czy Antoniego Pitxot’a.
10 czerwca 1982 roku umarła Gala. W 1983 roku Dali namalował swój ostatni obraz pt. "Jaskółczy ogon". Salvador Dali umarł 23 stycznia 1989 roku.

Salvador Dali należy do najsłynniejszych współczesnych artystów. Jak wiele sław, budzi liczne kontrowersje. Jedni widzą w nim geniusza, inni – zręcznego kuglarza. Jego sztukę charakteryzuje naturalistyczna technika skojarzona z surrealistyczną treścią – Dali pragnął przedstawić wizje rodem z innego świata jako zjawisko rzeczywiste i namacalne. Nie ulega wątpliwości, że był swego rodzaju fenomenem. Jego grafika jest zjawiskiem unikatowym. Fakt ten połączony z szaloną autoreklamą nie mógł nie przynieść sukcesu.
Poprzez swoją sztukę stał się ikoną XX wieku. Salvador Dali był artystą bardzo płodnym. Oprócz tworzenia swoich obrazów był współtwórcą wielu filmów, m.in. „Psa andaluzyjskiego”, wydał dwie książki biograficzne „Sekretne życie Salvadora Dali” i „Dziennik Geniusza”. Dali był także autorem wielu artykułów oraz poetą. Rysował komiksy dla wytwórni filmów rysunkowych Walta Disney’a. Salvador Dali był autorem libretta oraz dekoracji do "Baletu Gali". Był również autorem licznych scenariuszy filmowych, z których wiele nie doczekało się realizacji.


Surrealizm, inaczej zwany nadrealizmem, to kierunek w sztuce (początkowo wyłącznie w literaturze, później w sztukach plastycznych, filmie i teatrze), który powstał w 1924 roku we Francji. Termin ten stworzył w 1917 Guillaume Apollinaire. W założeniach miał to być bunt przeciw klasycyzmowi, realizmowi, empiryzmowi, racjonalizmowi, utylitaryzmowi i konwencjom w sztuce. Teoretykiem tego nurtu był filozof i poeta Andre Breton. Rok po ogłoszeniu manifestu surrealistycznego, w 1925 odbyła się pierwsza wystawa.
W malarstwie założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięcie od racjonalizmu.
Przedstawicielami tego nurtu w malarstwie byli: Salvador Dali, Max Ernst, Hans Arp, Marcel Duchamp, Francis Picabia, Osvaldo Licini, Ren Magritte.
W historii sztuki, surrealizm pojawił się również w formie happeningu. Najwybitniejszym przedstawicielem happeningu surrealistycznego był polski ruch Pomarańczowa Alternatywa, której twórca, Major Waldemar Fydrych w roku 1981 sformułował "Manifest Surrealizmu Socjalistycznego".
Swego rodzaju spadkobiercą happeningów surrealistycznych było powstałe w 2003 roku zjawisko o nazwie flash mob, którego najbardziej znanymi przedstawicielami były takie grupy jak nowojorski Mob Project, australijski Sydmob czy polski Warszawski Front Abstrakcyjny.
Kierunek, zapoczątkowany we Francji w latach 20. Jego celem było osiągnięcie spontaniczności artystycznej poprzez wydobycie, uwolnienie i twórcze spożytkowanie elementów zawartych w podświadomych pokładach psychiki człowieka, skrępowanych zazwyczaj przez rozum i normy kulturowe.