Sytuacja w Rosji w latach 1917-1922

Rosja, kraj słabo uprzemysłowiony, nie była przygotowana na przedłużające się działania wojenne. Panował kryzys gospodarczy, głód, coraz więcej żołnierzy ginęło na froncie. Monarchia absolutna cara Mikołaja II i wpływy Rasputina na dworze królewskim budziły dużo kontrowersji. Skutkiem tego było stale rosnące niezadowolenie ludzi.

18 lutego 1917 roku wybuchła rewolucja lutowa. Ludzie wyszli na ulicę strajkować, a do nich niedługo potem dołączyli również żołnierze. Car, postawiony w niezręcznej sytuacji, abdykował. Władzę przejął Rząd Tymczasowy. Nie zaprowadziło to jednak w Rosji żadnej poprawy, ponieważ w międzyczasie powstała Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, co doprowadziło do jeszcze większego chaosu w państwie i powstania systemy dwuwładzy. Powrót założyciela partii politycznej bolszewików, Włodzimierza Lenina, miał być według Niemców ‘bombą zegarową’, która wprowadzi jeszcze większy nieład w Rosji. W 1917r. ogłosił on program bolszewików, tzw. tezy kwietniowe, które zakładały m.in. zwarcie pokoju i oddanie chłopom ziemi. Zmęczony ciągłymi walkami naród poparł korzystny, jak im się wydawało, program licząc na znaczną poprawę życia i zaniechanie działań wojennych. Czując poparcie ludu i swą wzrastającą siłę bolszewicy zaatakowali siedzibę Rządu Tymczasowego – Pałac Zimowy. Swój atak odbyli w nocy z 6 na 7 listopada (według kalendarza juliańskiego z 24 na 25 października). Rząd Tymczasowy został obalony. Na II Wszechrosyjskim Zjeździe Rad utworzono nowy rząd – Radę Komisarzy Ludowych, którego przewodniczącym został Lenin. By zdobyć poparcie chłopów, Rada Komisarzy Ludowych wydała dekrety o ziemi i pokoju, nadając ziemie na własność chłopom. Tak naprawdę chcieli oni w przyszłości upaństwowić ziemię. W 1917 roku powstała Czeka – Nadzwyczajna Komisja do Walki z Sabotażem, Kontrrewolucją i Spekulacją. Na jej czele stanął Feliks Dzierżyński.

Zadanie, które miała spełniać zostały określone przez Radę Komisarzy Ludowych w trzech punktach:
„1. Ścigać i likwidować wszystkie akcje kontrrewolucyjne i sabotażowe na obszarze całej Rosji, bez względu na to kto je organizował.
2. Oddawać pod sąd Trybunału Rewolucyjnego wszystkich sabotażystów i kontrrewolucjonistów.
3. Przeprowadzać wstępne doniesienia, jeśli byłyby one konieczne do zachowania bezpieczeństwa.” (www.wikipedia.pl)

Tak naprawdę, była to tylko przykrywka, ponieważ Czeka zajmowała się głównie ‘usuwaniem’ przeciwników nowej władzy. W styczniu 1928r. odbyły się wybory do Zgromadzenia Narodowego. Rząd bolszewicki rozwiązał jednak konstytuantę niezadowolony z jej wyników. Na III Zjeździe rad ogłoszone zostało utworzenie nowego państwa komunistycznego, czyli Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Rad. W tym samym czasie były car Mikołaj II wraz z całą swoją rodziną został zamordowany z rozkazu Lenina. Podczas wojny domowej powstały 2 armie – ‘czerwona’, czyli zwolennicy nowej władzy w państwie, i ‘biała’, wspomagana prze ententę, czyli zwolennicy caratu. Spory między generałami ‘białych’ znacznie osłabiły armię I w rezultacie doprowadziły do zwycięstwa ‘czerwonych’.


Martyna


1. „Przez Wieki” – podręcznik do historii dla klasy 3 gimnazjum, autor: Jan Wendt
2. www.wikipedia.pl
3. Encyklopedia PWN