Romantyzm w Europie

Romantyzm to prąd ideowy, artystyczny i literacki, który rozwijał się pod koniec XVIII wieku i w I połowie XIX wieku, na fali rozwoju ruchów wolnościowych i w reakcji na ideały rewolucji francuskiej. Był to okres, w którym przeciwstawiano się klasycyzmowi i racjonalizmowi, dążąc do swobody w kompozycji i stylu w literaturze i sztuce. Romantycy wprowadzali elementy fantastyki, nastrojowości i uczuciowości, a także historyczne i egzotyczne motywy. Idee patriotyczne i wolnościowe były również ważnymi elementami romantyzmu.

Postawa romantyczna to sposób życia, w którym przeważają elementy irracjonalne i uczuciowe nad racjonalnym myśleniem. Romantycy często ignorowali rzeczywistość w swoich działaniach i poglądach, przejawiając nadmierną uczuciowość, marzycielskość oraz zamiłowanie do niezwykłości i fantazji. Literatura romantyczna była rezultatem rozczarowań związanych z brakiem rozwiązania konfliktów społecznych i politycznych przez racjonalne podejście do świata.

Romantycy buntowali się przeciwko wszelkim ograniczeniom narzucanym przez państwo, religię, obyczaje czy moralność, dążąc do swobody jednostki. Wspierali ruchy wolnościowe zarówno słowem, jak i czynem. Mimo że romantyzm był prądem jednolitym, istniały również tendencje konserwatywne, które nie podejmowały aktualnych problemów społecznych i politycznych.

Romantycy uważali, że rozumowe podejście do świata nie jest wystarczające i nie tłumaczy skomplikowanych zjawisk życiowych. Dlatego cenili uczucie i intuicję, widząc w nich lepsze narzędzia do poznania tajemnic życia niż rozum czy wiedza ścisła. To właśnie z tego powodu romantyzm często łączono z baśniowymi, fantastycznymi i legendarnymi wątkami, a także z zainteresowaniem przeszłością średniowieczną i tematyką bliskiego wschodu.

Jak słusznie stwierdził Adam Mickiewicz: "Czucie i wiara silniej mówi do mnie, Niż mędrca szkiełko i oko."