Współczesna biblia pauperum

ANNA OBIREK
KULTUROZNAWSTWO

SYMBOLE IKONOGRAFICZNE W WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE POPULARNEJ


Czym jest biblia pauperum ?? W średniowieczu tym mianem określano biblię ubogich tj. ludzi niedokształconych – analfabetów , był to zbiór rycin przedstawiających sceny biblijne . W naszej społeczności także istnieje taka współczesna biblia pauperum – są nią filmy . Film może oglądać każdy bez względu na to jakie ma wykształcenie i ile zna języków , jest to zbiór rycin połączonych ze sobą w ciąg wydarzeń . Kultura video – najbardziej masowa odmiana domowego kina , stanowi odrębną , symboliczną rzeczywistość współczesnego życia . „ Współczesna biblia pauperum „ - przedstawia nam współczesną symbolikę religijną i motywy biblijne zawarte w treści kaset video tak masowo rozpowszechnianych we współczesnym świecie . Przedstawia zjawisko „ odnawiania znaczeń” ikonograficznych . Autorka w książce przedstawia takie zagadnienia jak : obecność Boga i potrzeba jego istnienia w współczesnym świecie . Świecie pozbawionym prawie doszczętnie sacrum ( upadek religijności kościelnej „ oficjalnej”). Angelologie – przedstawienie aniołów we współczesnym kinie ( ukazanie aniołów i zależności ich od ludzi i ludzi od nich ) a także marzenie człowieka o nieśmiertelności . Przedstawia także koniec świata – za zazwyczaj spowodowany jest on ingerencją człowieka , pejzaż świata po apokalipsie ( która niemusi być końcem wszystkiego,może być ona początkiem nowego edenu) . Analizuje zagadnienia raju ( wyspa szczęśliwości , nowe Jeruzalem ), ukazuje człowieka w masce- drugim jego obliczu , masce którą nie należy bezkarnie wkładać – ten kto zakłada jakąkolwiek maskę , w tym również maskę śmierci , musi sie z nią utożsamić. Monika Sznajderman opisuje kino w którym bywał – klown wesoły , bywał i smutny rzadko jednak uosabiał pierwiastek demoniczny . Kino masowe , zupełnie dosłownie i otwarcie uczyniło z kolorowej klaunowskiej maski – symbol wcielonego zła . Podaje Ona przykład „ morderczego błazna ”czyli jokera z filmu „ batman” . Autorka w tym przykładzie myli pojęcia klauna z jokerem gdyż klaun jest to postań która zrodziła sie z jokera i jest sztuczna. Przytacza Ona motyw samochodu – mordercy jako nieśmiertelnego zła ( pozornie niszczony okazuje sie nieśmiertelny). Samochody – demony zazwyczaj ścigają swoje ofiary na pustkowiach ( lasy , stepy, bagna , pustynie) – te miejsca stanowią w kręgu religijno - symbolicznym przestrzeń śmierci . Opisuje również wirus AIDS – przypisywana jest mu potężna i niszcząca moc ze względu na z kalaną krew. W książce tej występuje symbol ślepej sprawiedliwości , w której bohater – mściciel, na własną rękę wymierza karę . W rozdziale - „ marionetki, lalki , karuzele „ - mitologia i metafora marionetki sięga dziecięcego pokoju , jest symbolem nie tylko czystości, niewinności i dobra ale także zła ( demona ukrytego w marionetce , lalce ) .
Czy zło przychodzi do nas z zewnątrz czy też lęgnie się w człowieku ?

Ogółem uważam tę książkę za bardzo ciekawą , wciągająca , godną posiadania w swojej domowej bibliotece i polecam ją innym.