Manipulacje społeczne

Manipulacje społeczne

manipulacja ż I, DCMs. ~cji; lm D. ~cji (~cyj)
1. «ręczne wykonywanie jakiejś czynności, czynność wykonywana ręcznie, zwłaszcza czynność wymagająca precyzji, zręczności i umiejętności»
Skomplikowane manipulacje przy naprawianiu telewizora.
Niebezpieczna manipulacja przy kontakcie.

2. zwykle w lm «czynności związane z załatwianiem jakichś spraw, zwłaszcza urzędowych; sposób postępowania, procedura»
Manipulacje handlowe.
Dokonywać niezbędnych manipulacji finansowych.

3. «kierowanie kimś bez jego wiedzy; posługiwanie się kimś lub czymś dla osiągnięcia określonych celów»
Łatwo ulegał różnym manipulacjom.
Δ Manipulacja językowa «nieuczciwe posługiwanie się językiem w celu wywarcia określonego wpływu na ludzi, np. przez świadome używanie wyrażeń niejasnych lub niejednoznacznych»
http://www.sjp.pwn.pl

Słowem wstępu
Zaproponowane tematy dotyczące reklamy są z pewnością ciekawe. Aczkolwiek postanowiłem napisać pracę na inny temat. Bowiem manipulacje społeczne interesowały mnie od zawsze. Wywieranie wpływów na innych to temat obszerniejszy niż wody wszechoceanu.

Dźwignia handlu
Reklama to najbardziej podręcznikowy przykład oddziaływania na drugiego człowieka bez jego wiedzy. Kupując samochód, robiąc zakupy w hipermarkecie czy siedząc w domu przed telewizorem jesteśmy bombardowani sloganami, chwytami marketingowymi..
Oto kilka sposobów handlowców:
1) Stopy w drzwiach – W tej strategii prosi się osobę o bardzo drobną przysługę, np. informację, jak dojść do określonego miejsca albo opinię na dany temat. Potem prosi się o większą przysługę np. wypełnienie długiej ankiety. Wtrybia to w osobę manipulowaną uczucie uprzejmości i uczynności.
2) Dwie stopy w drzwiach –To tak naprawdę pierwsza metoda. Różnica polega na tym, że pomiędzy małą a dużą prośbę wstawia się życzenie pośrednie.
3) Zatrzaśnięte drzwi – Ta technika bazuje na poczuciu winy. Najpierw prosimy osobę o wyświadczenie dużej przysługi, a gdy ona oczywiście odmawia, prosimy o mniejszą (tę o którą nam naprawdę chodziło). Prawdopodobieństwo spełnienia jest w tym wypadku o wiele większe, jeśli poprzedzona jest życzeniem „nie do spełnienia”. Dlatego gdy chcę otrzymać od rodziców książkę na prezent, poproszę dodatkowo o rower i rolki. Rodzice kupując mi książkę będą się cieszyć, że zaoszczędzili pieniądze.
4) Niska piłka – To moja ulubiona metoda. Podajemy przykładowo ofertę samochodu, który w standardzie ma silnik Twin Spark 2.1 i kosztuje 200 000zł. Jeśli na miejscu okaże się, że kosztuje 210 000zł nie zrezygnujemy z zakupu (prawdopodobnie). Zakupimy auto nawet jeśli miast obiecywanego silnika w wersji 2.1 zaoferują nam 2.0...

5) Liczy się każdy grosz – Trudno odmawiać wypełniania śmiesznie małych próśb. Jesteśmy przecież uczynni..
6) Procedura scenariusza – Handlowiec pozwala nam pozornie przejąć cugle zaprzęgu i wciela nas w rolę pana. Z drugiej strony bombarduje nas komunikatami, które nas w tym utwierdzają nas w korzyściach płynących z użytkowania produktu.

Sekty
Sekty także stosują metody manpiluacji społecznych. Guru sekty w rzeczywistości to osoba o wysokiej charyzmie, ale i znająca techniki psychomanipulacji. Perfekcja tych technik pozwala kierować ludźmi i dosłownie prać im mózgi. Dosyć ciekawym zagadnieniem są powszechnie znane prawa Cialdiniego. Nie będę się rozpisywał, gdyż jest to temat na kolejną pracę. Wspomnę tylko, że sekty werbują swych członków bazując na zasadzie wzajemności.

Kwestia etyki
Dla wielu osób bez odpowiedzi pozostaje pytanie: Czy jakiekolwiek formy manipulacji ludźmi są dobre z moralnego punktu widzenia? Moim zdaniem nawet nie znając tych zagadnień od strony teoretycznej stosujemy inne techniki. Dzieje się tak często bez naszej pełnej świadomości. Wystarczy spojrzeć na piękne kobiety, które nierzadko za sprawą wyglądu stają się manipulantkami. Natomiast z całą pewnością można powiedzieć, że manipulacje mają wydźwięk pejoratywny (przykładowo omówione wyżej sekty). W zależności od celu jaki stawia sobie manipulant można sprecyzować czy takie działanie jest etyczne.

Podsumowanie
Kończąc pisać tę pracę utwierdzam się w przekonaniu, że manipulacje społeczne to ciekawy temat. Generalnie można dojść do strasznego wniosku. Manipulantów spotykamy wszędzie – na każdym kroku.. To chyba informacja, która powinna nas zmobilizować do uzbrojenia się w wiedzę na ten temat.


Mateusz Gralak IIB nr 22