Spółka cywilna
Zalety
- Łatwość założenia i proste procedury prowadzenia
Umowa spółki cywilnej nie wymaga nawet formy pisemnej, chociaż warto sobie zadać trochę trudu i spisać co wnosi każdy z wspólników, jakie są ich prawa i obowiązki, jak będą partycypować w zyskach i stratach spółki.
- Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób
Często bywa tak, że kilka osób ma niezły pomysł i każda z nich posiada coś (majątek, umiejętności) czego nie mają inne. Jeżeli dodatkowo te osoby dobrze się rozumieją i mają do siebie zaufanie, a projektowana przez nie firma będzie niewielka (bardzo często tak jest w przypadku firm rodzinnych), spółka cywilna może okazać się dla nich idealną formą realizacji planów.
- Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki
W myśl prawa każdy wspólnik spółki cywilnej ma prawo i obowiązek prowadzić jej sprawy. Tym samym, jeżeli sam mocno angażujesz się w firmę, tego samego możesz oczekiwać od innych. Nie powinno dochodzić do sytuacji, że ktoś ciężko pracuje, a inny tylko odcina kupony.
- Niskie koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności, proste zasady księgowości, możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Z tytułu umowy spółki płaci się podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości wkładu (im większy wkład tym relatywnie mniejszy podatek).
Podobnie jak w przypadku indywidualnej działalności, za wpis do ewidencji wspólnicy spółki cywilnej zapłacą obecnie w gminie najwyżej kilkadziesiąt złotych, a od 2002 roku w sądzie 150 zł i podobnie ich wpis nie będzie podlegał ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Wspólnik spółki cywilnej może także prowadzić księgę przychodów i rozchodów i opodatkować się na zasadach zryczałtowanych. Podobieństwa podatkowe kończą się na podatku VAT - sama spółka jest jego podmiotem i ona też (a nie poszczególni wspólnicy) występuje o nadanie numeru NIP (na druku NIP-2).
Wady
- Nie tylko pełna, ale przede wszystkim solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki
Podobnie jak osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualnie, tak samo wspólnicy spółek cywilnych odpowiadają w pełni majątkiem za zobowiązania ich przedsiębiorstwa. Tak samo zresztą ta odpowiedzialność dotyczy ich najbliższych i nie tylko majątku obecnego, ale i przyszłego.
Pomiędzy odpowiedzialnością wspólnika spółki cywilnej i osoby indywidualnie prowadzącej działalność jest jednak spora różnica. Otóż, osoba indywidualna nie zapłaci nigdy więcej niż sama "zasłużyła", natomiast wierzyciel spółki cywilnej może się zwrócić zarówno do wszystkich, jak i wybranych jej wspólników. Praktycznie nie ma też znaczenia jaki był wkład i udział wspólnika w spółce. Tym samym, przed zawarciem spółki cywilnej zastanów się, czy twoi partnerzy są uczciwi i godni zaufania. To właśnie doświadczenia spółek cywilnych najczęściej potwierdzają przysłowie o jaskółkach i spółkach.
- Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki
To że każdy wspólnik powinien być zaangażowany w bieżące spawy spółki rodzi także problemy. Trudno czasami podzielić kompetencje, a niektóre osoby sprawdzają się najlepiej jako bierni dostarczyciele kapitału.
- Trudność, czy wręcz niemożność działania w większym rozmiarze, prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
Od tych ograniczeń indywidualnej działalności nie są wolne także spółki cywilne.
Spółka jawna
Zalety
- Łatwość założenia i proste procedury prowadzenia
Umowa spółki wymaga już formy pisemnej, ale nie trzeba sporządzać aktu notarialnego.
- Posiadanie firmy
Nazwa spółki jawnej w myśl prawa to firma, która podlega ochronie znaczenie mocniejszej niż nazwy spółki cywilnej i nazwy działalności osoby fizycznej, które firmami nie są.
- Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób, zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki
Osiąga się tutaj korzyści odpowiadające spółkom cywilnym, z tym że prawa i obowiązki wspólników spółki jawnej podlegają w większym stopniu ustaleniom umowy spółki.
- Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Wspólnik spółki jawnej rozlicza się z fiskusem PITem, w odniesieniu do podatku VAT, jak w przypadku spółek cywilnych podatnikiem jest sama spółka.
- Możliwość prowadzenia przedsiębiorstwa w wymiarze większym niż przewidziany dla spółki cywilnej
Skala działalności spółki cywilnej jest ograniczona do przychodów nie większych niż 400 000 EURO.
Wady
- Pełna, solidarna choć subsydiarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki
Podobnie jak wspólnicy spółek cywilnych, tak i jawnych odpowiadają w pełni swoim majątkiem za zobowiązania ich przedsiębiorstwa. Tak samo zresztą jest to odpowiedzialność solidarna, ale subsydiarna - ściąga się z wspólnika to, czego nie można zaspokoić z majątku spółki.
- Koszty podatku od umowy spółki, wpisu do rejestru przedsiębiorstw i jego ogłoszenia
Po spisaniu umowy spółki jawnej należy od niej zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości wkładu (im większy wkład tym relatywnie mniejszy podatek).
Następnie trzeba spółkę wpisać do rejestru w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wymóg prowadzenia pełniej księgowości
Jest to znaczny minus tej formy prawnej w porównaniu ze spółką cywilną. Książka przychodów i rozchodów jest bowiem znacznie prostsza od pełnej księgowość w myśl przepisów Ustawy o rachunkowości.
- Trudność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
Niestety podobnie jak w przypadku spółki cywilnej i indywidualnej działalności, w tej formie również nie można prowadzić wielu rodzajów przedsiębiorstw, a rozliczanie się PITem przez wspólników rodzi podobne konsekwencje.
Po zsumowaniu wszystkich zalet i wad spółki jawnej można dojść do wniosku, że jej plusy w porównaniu do spółki cywilnej (własna firma i możliwość prowadzenia większego przedsiębiorstwa) nie rekompensują minusów (pełna księgowość, wyższe koszty wpisu i ogłoszenia).
To właśnie obowiązek przekształcenia, po dwóch kolejnych latach przychodów wyższych niż 400 000 EURO, spółki cywilnej w jawną, wpływa na "popularność" tej formy gospodarowania.
Przed zawarciem umowy spółki jawnej przedsiębiorcy powinni się zastanowić, czy mimo kosztu aktu notarialnego i wysokiego kapitału zakładowego, nie będzie dla nich lepsza forma spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółka komandytowa
Zalety
- Możliwość ograniczenia odpowiedzialności niektórych wspólników
Wspólnicy pełniący rolę komandytariuszy odpowiadają za zobowiązania spółki jedynie do wysokości wkładu (sumy komandytowej).
- Posiadanie firmy
Nazwa spółki komandytowej w myśl prawa to firma, która podlega silnej ochronie.
- Możliwość złączenia pomysłów i zaangażowania niektórych osób oraz kapitału innych
Komandytariusze mimo, że nie odpowiadają za zobowiązania spółki powyżej sumy komandytowej, mają znacznie mniejszy wpływ na działalność firmy. O bieżącej działalności praktycznie decydują komplementariusze, ale "w zamian" ich odpowiedzialność finansowa jest pełna.
- Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Zarówno komplementariusz, jak i komandytariusz rozlicza się z fiskusem PITem. W odniesieniu do podatku VAT podatnikiem jest spółka.
- Możliwość prowadzenia przedsiębiorstwa w większym wymiarze
Skala działalności spółki komandytowej nie jest ograniczona "ilościowo".
Wady
- Pełna, solidarna choć subsydiarna odpowiedzialność niektórych wspólników za zobowiązania spółki
Podobnie jak wspólnicy spółek cywilnych, tak i komplementariusze odpowiadają w pełni majątkiem za zobowiązania ich przedsiębiorstwa. Tak samo zresztą jest to odpowiedzialność solidarna, ale subsydiarna - ściąga się z wspólnika to czego nie można zaspokoić z majątku spółki.
- Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia
Umowa spółki komandytowej wymaga formy aktu notarialnego, za który płaci się według taksy notarialnej. Dodatkowo od umowy należy zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości wkładu (im większy wkład tym relatywnie mniejszy podatek). Spółka komandytowa powstaje dopiero z wpisem do rejestru handlowego w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis ten podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wymóg prowadzenia pełnej księgowości
Podobnie jak w przypadku spółki jawnej, spółka komandytowa wymaga prowadzenia księgowości w pełnym zakresie.
- Trudność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
W formie spółki komandytowej również nie można prowadzić wielu rodzajów przedsiębiorstw, a rozliczanie się PITem przez wspólników rodzi podobne konsekwencje.
- Odmienność praw i obowiązków komplementariuszy oraz komandytariuszy i jej konsekwencje
Spółka komandytowa jest idealna do sytuacji, kiedy ktoś chce prowadzić firmę, nie ma na to kapitału, a ci od których chce go zdobyć nie budzą w nim takiego zaufania żeby podzielić się z nimi władzą. To naturalne, że taki stan często utrudnia zachowanie zdrowych stosunków w firmie.
Spółka komandytowo - akcyjna
Zalety
- Możliwość emitowania akcji i pozyskania tą drogą kapitału
Jeżeli dalszy rozwój spółki komandytowo - akcyjnej wymaga kapitału może ona dokonać emisji akcji i to ją przede wszystkim odróżnia od spółki komandytowej.
- Możliwość ograniczenia odpowiedzialności niektórych wspólników
Wspólnicy pełniący rolę akcjonariuszy nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
- Posiadanie firmy
Nazwa spółki komandytowo - akcyjnej w myśl prawa to firma, która podlega silnej ochronie.
- Możliwość złączenia pomysłów i zaangażowania niektórych osób oraz kapitału innych
Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki, ale też mają znacznie mniejszy wpływ na działalność firmy. O bieżącej działalności praktycznie decydują komplementariusze, ale "w zamian" ich odpowiedzialność finansowa jest pełna.
- Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Zarówno komplementariusz, jak i akcjonariusz rozlicza się z fiskusem PITem. W odniesieniu do podatku VAT podatnikiem jest spółka.
- Możliwość prowadzenia przedsiębiorstwa w większym wymiarze
Skala działalności spółki komandytowo - akcyjnej nie jest ograniczona "ilościowo".
Wady
- Pełna, solidarna choć subsydiarna odpowiedzialność niektórych wspólników za zobowiązania spółki
Podobnie jak wspólnicy spółek cywilnych, tak i komplementariusze odpowiadają w pełni swoim majątkiem za zobowiązania ich przedsiębiorstwa. Tak samo zresztą jest to odpowiedzialność solidarna, ale subsydiarna - ściąga się z wspólnika to czego nie można zaspokoić z majątku spółki.
- Wysoki kapitał zakładowy
Spółka komandytowo - akcyjna wymaga kapitału zakładowego na poziomie przynajmniej 50 000 zł.
- Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia
Statut spółki komandytowo - akcyjnej wymaga formy aktu notarialnego, za który się płaci według taksy notarialnej. Dodatkowo od statutu należy zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości kapitału zakładowego (im większy tym relatywnie mniejszy podatek). Spółka komandytowo - akcyjna powstaje dopiero z wpisem do rejestru handlowego w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis ten podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wymóg prowadzenia pełniej księgowości
Spółka komandytowo - akcyjna wymaga prowadzenia księgowości w pełnym zakresie.
- Trudność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
W formie spółki komandytowo - akcyjnej również nie można prowadzić wielu rodzajów przedsiębiorstw, a rozliczanie się PITem przez wspólników rodzi podobne konsekwencje.
Spółka partnerska
Zalety
- Możliwość ograniczenia odpowiedzialności każdego wspólnika jedynie do jego własnych działań
Wspólnicy spółki partnerskiej działają razem i dla wspólnego celu, ale każdy z nich ma możliwość ograniczenia swojej odpowiedzialności do tego, co sam spowodował.
- Posiadanie firmy
Nazwa spółki partnerskiej w myśl prawa to firma, która podlega silnej ochronie.
- Możliwość złączenia pomysłów i kapitału wielu osób
Razem zawsze łatwiej działać, tym bardziej kiedy odpowiada się tylko za siebie.
- Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania
Partnerzy rozliczają się z fiskusem PITem. W odniesieniu do podatku VAT podatnikiem jest spółka.
- Możliwość prowadzenia przedsiębiorstwa w wymiarze większym niż przewidziany dla spółki cywilnej
Skala działalności spółki cywilnej jest ograniczona do przychodów nie większych niż 400 000 EURO.
Wady
- Ograniczone grono beneficjentów tej formy prawnej
Partnerzy mogą wykonywać tylko i wyłącznie następujące, wolne zawody: adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarza, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.
- Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia
Umowa spółki partnerskiej wymaga formy aktu notarialnego, za który się płaci według taksy notarialnej. Dodatkowo od umowy należy zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości wkładu (im większy wkład tym relatywnie mniejszy podatek). Spółka komandytowa powstaje dopiero z wpisem do rejestru w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis ten podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wymóg prowadzenia pełnej księgowości
Spółka partnerska wymaga prowadzenia księgowości w pełnym zakresie.
- Trudność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, niekiedy niekorzystne opodatkowanie osób fizycznych
W tej formie można prowadzić niewiele rodzajów przedsiębiorstw (ograniczonych przede wszystkim listą dopuszczalnych zawodów), a rozliczanie się PITem przez wspólników rodzi czasem niekorzystne konsekwencje.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Zalety
- Ograniczona odpowiedzialność
Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki do wartości ich udziałów.
Jednoosobowa sp. z o.o. może być dobrym pomysłem dla osoby, która chce indywidualnie prowadzić przedsiębiorstwo w znacznym rozmiarze.
- Osobowość prawna
W myśl prawa to spółka z o.o. jest podmiotem prawa, a nie tylko jej wspólnicy, tak jak to jest w przypadku spółek osobowych.
- Możliwość zaangażowania znacznego kapitału
Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania i jednocześnie mogą mieć dość duży wpływ na działalność firmy dlatego też ich pozycja jest lepsza niż wspólników w spółkach cywilnych i jawnych, a także komandytariuszy i akcjonariuszy w spółkach komandytowych i komandytowo - akcyjnych. To powoduje, że często godzą się oni zaangażować większe środki w perspektywiczne przedsięwzięcia.
- Możliwość prowadzenia znacznych przedsiębiorstw
Prawie wszystkie rodzaje przedsiębiorstw można prowadzić w tej formie prawnej.
Wady
- Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia
Statut spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga formy aktu notarialnego, za który się płaci według taksy notarialnej. Dodatkowo od statutu należy zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości kapitału zakładowego (im większy tym relatywnie mniejszy podatek). Spółka z o.o. podlega wpisowi do rejestru handlowego w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis ten podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wysoki kapitał zakładowy i wysoka wartość udziału
Spółka z o.o. wymaga kapitału zakładowego na poziomie przynajmniej 5000 zł.
- Duża odpowiedzialność zarządu
Mimo, że wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, odpowiedzialność członków zarządu może być znaczna.
- Wymóg prowadzenia pełniej księgowości i badania sprawozdań
Spółka z o.o. wymaga prowadzenia księgowości w pełnym zakresie i badania sprawozdań finansowych.
- Niemożność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw, podwójne opodatkowanie dochodów
Niestety nawet w formie spółki z o.o. nie można prowadzić niektórych rodzajów przedsiębiorstw.
Spółka jako osoba prawna rozlicza się CITem, a i tak wypłaty na rzecz wspólników z jej opodatkowanego zysku obciążone są zryczałtowanym podatkiem w wysokości 15%.
Spółka akcyjna
Zalety
- Ograniczona odpowiedzialność
Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
- Osobowość prawna
W myśl prawa to spółka akcyjna jest podmiotem prawa a nie tylko jej wspólnicy tak jak to jest w przypadku spółek osobowych.
- Status papieru wartościowego przyznany akcji
Akcje są papierami wartościowymi, same w sobie inkorporują określone prawa i mogą podlegać obrotowi na giełdach.
- Możliwość zaangażowania znacznego kapitału
Można nie tylko w łatwy sposób zebrać kapitał zakładowy, ale także go podwyższyć w drodze nowych emisji akcji.
- Możliwość prowadzenia znacznych przedsiębiorstw
Prawie wszystkie rodzaje przedsiębiorstw można prowadzić w tej formie prawnej.
Wady
- Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia
Statut spółki akcyjnej wymaga formy aktu notarialnego, za który się płaci według taksy notarialnej. Dodatkowo od statutu należy zapłacić podatek od czynności cywilno-prawnych w wysokości do 1% wartości kapitału zakładowego (im większy tym relatywnie mniejszy podatek). Spółka akcyjna podlega wpisowi do rejestru handlowego w sądzie (koszt 1000 zł). Wpis ten podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (odpowiednio 500 zł).
- Wysoki kapitał zakładowy
Spółka akcyjna wymaga kapitału zakładowego na poziomie przynajmniej 100 000 zł.
- Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i badania sprawozdań
Spółka akcyjna wymaga prowadzenia księgowości w pełnym zakresie i badania sprawozdań finansowych.
- Podwójne opodatkowanie dochodów
Spółka jako osoba prawna rozlicza się CITem, a i tak dywidendy z jej opodatkowanego zysku obciążone są zryczałtowanym podatkiem w wysokości 15%.