Rola organizacji międzynarodowych.Do których org należy Polska?Jakie to ma znaczenie dla naszej gospodarki i polityki?

Rola organizacji międzynarodowych. Do których organizacji międzynarodowych należy Polska? Jakie to ma znaczenie dla naszej gospodarki i polityki?

Organizacją międzynarodową nazywamy organizację zrzeszającą państwa albo inne osoby prawne lub fizyczne z różnych państw dla realizacji określonych celów. Wyróżniane są:
1. organizacje międzynarodowe międzyrządowe (najczęściej tylko one uznawane są za podmioty prawa międzynarodowego publicznego)
a)powszechne czyli obejmujące wszystkie państwa świata (np. ONZ) lub grupowe czyli obejmujące niektóre państwa np. określonego regionu (np. NAFTA)
b)ogólne (np.UA) lub specjalne (np. FAO, OPEC)

2. Organizacje międzynarodowe pozarządowe np. Czerwony Krzyż

Istnieje wiele organizacji międzynarodowych stworzonych do realizacji różnorodnych celów, jednakże najważniejsze z nich to:
• CEFTA- Środkowoeuropejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu- organizacja powstała w 1992 r. w celu współdziałania do szybkiej integracji z Unią Europejską takich państw jak: Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia i Węgry. Ta organizacja była jakby odpowiednikiem EWG i EFTA.
• EFTA- Europejska Strefa Wolnego Handlu. W ramach EFTA wymiana handlowa z Polską dotyczy towarów przemysłowych.
• NAFTA- Północnoamerykańskie Porozumienie o Wolnym Handlu- swoim zasięgiem obejmuje Stany Zjednoczone, Kanadę, Meksyk. W porozumieniu zakłada się w ciągu 15 lat stopniowe znoszenie ceł między krajami członkowskimi.
• EUROSTAT- Urząd Statystyczny UE. Odpowiada za przygotowywanie prognoz i analiz, przekazuje instytucjom Wspólnot Europejskich niezbędne informacje statystyczne, współpracuje z urzędami statystycznymi państw członkowskich, które mogą uzyskać od Eurostatu informacje dotyczące rozwoju integracji europejskiej w ramach UE.
• FAO- Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa- powstała w 1945 r. z siedzibą w Rzymie. Polska jest członkiem FAO od początku istnienia organizacji, jednakże z kilkuletnią przerwą. FAO popiera międzynarodową działalność zmierzającą m.in. do polepszenia wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa oraz zachowanie zasobów naturalnych, podnoszenia konsumpcji, poprawy warunków życia na wsi. Do zadań FAO należy: stabilizowanie cen na surowce rolnicze przez system subsydiów, udzielanie pomocy technicznej krajom o niskiej kulturze rolnej.
• IATA- Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych ( International Air Transport Association ) założone w 1919 w Hadze jako International Air Traffic Association. Pod obecną nazwą funkcjonuje od 1945r. z siedzibą w Montrealu. Zrzeszenie grupuje przedsiębiorstwa linii lotniczych ( m.in. od 1939r. PLL LOT ) z poszczególnych krajów i koordynuje ich działania w systemie światowej sieci połączeń.
• MFW- Międzynarodowy Fundusz Narodowy to międzynarodowa organizacja finansowa, o której powołaniu postanowiono jednocześnie z powołaniem Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju w lipcu 1944r. na konferencji Narodów Zjednoczonych w Bretton Woods. Polska jest członkiem funduszu.
• OECD- Organizacja współpracy gospodarczej i rozwoju forum najbardziej rozwiniętych państw świata, na którym prowadzi się rokowania gospodarcze, ustala politykę ekonomiczną, przestrzega zasady pełnej wymiany informacji gospodarczej. Należy do niej 29 państw ( Polska wstąpiła do OECD w lipcu 1996r.)
• UNESCO- Organizacja do spraw Oświaty, Nauki i Kultury założona w 1945r. przez 44 państwa w tym Polskę. Za główne cele stawia sobie UNESCO utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa poprzez oddziaływanie na strefę wychowania, nauki i kultury poszczególnych członków, wymianę kulturalną i wzajemne poznanie różnych kultur.
• EWWiS- Europejska Wspólnota Węgla i Stali powstała w 1952r. a powołały ją: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec i Włochy.
• EUROATOM- Europejska Wspólnota Energii Atomowej powstała w wyniku zawarcia Traktatów Rzymskich w 1957r. Celem była współpraca w dziedzinie pokojowego wykorzystywania energii atomowej.
• EWG- Europejska Wspólnota Gospodarcza powstała w wyniku procesów integracyjnych rozpoczętych po II wojnie światowej przez europejskie państwa demokratyczne o gospodarce rynkowej. EWG powstała na mocy Traktatów Rzymskich z 25.03.1957r. Organizacja ta funkcjonuje od 1.01.1958r. a jej głównymi celami są: budowa wspólnego rynku wewnętrznego, zrównoważony rozwój gospodarczy oraz ujednolicenie polityki gospodarczej krajów członkowskich, które także współpracują ze sobą w pewnych kwestiach polityki wewnętrznej. W 1991r. EWG wraz z EFTA stworzyło Europejski Obszar Gospodarczy. W 1993r. po traktacie w Maastricht EWG zmieniło nazwę na Wspólnota Europejska i rozszerzyło swoje kompetencje. 16.12.1991r. została podpisana umowa EWG z Polską o stowarzyszeniu w sprawie handlu i współpracy handlowo-gospodarczej a następnie po jej zaakceptowaniu przez wszystkich zainteresowanych zaczęła obowiązywać od 1.02.1994r. W rezultacie tego układu Polska uzyskała dostęp do rynków krajów EWG a w ramach pomocy gospodarczej także przepływ technologii.
• BANK ŚWIATOWY- międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju umożliwiający zaciągniecie pożyczek, udzielający gwarancji na pożyczki zagraniczne, ukierunkowujący pożyczki na ściśle określony cel np. w 1998r. Polska uzyskała pomoc dla rolnictwa przeznaczoną na tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój infrastruktury.
• GRUPA WYSZEHRADZKA- powstała w 1991r. Należą do niej: Polska, Czechy, Słowacja i Węgry. Zadaniem tej struktury jest rozszerzanie kontaktów oraz współpracy gospodarczej, politycznej i wojskowej. Grupa ta zajmowała się także kwestią przyłączenia państw członkowskich do Wspólnoty Europejskiej i NATO. Efektem jej pracy stało się podpisanie 21.12.1992r. w Krakowie Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu- CEFTA.
• WMO- Światowa Organizacja Meteorologiczna- organizacja wchodząca w skład ONZ, z siedzibą w Genewie powstała w 1945r. z istniejącej od 1879r. Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej. Główne zadania organizacji to: koordynacja działań służb meteorologicznych różnych krajów, ujednolicenie metod obserwacji meteorologicznych i rozpowszechnianie prognoza pogody.
• UNICEF- Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci powołano do istnienia 11.12.1946r. jako organizację mającą doraźnie wspierać dzieci w krajach zniszczonych przez II wojnę światową. Inicjatorem powstania UNICEF był dr Ludwik Rajchman, polski lekarz, który został pierwszym przewodniczącym tej organizacji.
• NATO- Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego powstała 4.04.1949r. w Waszyngtonie z siedzibą w Brukseli. Założycielami paktu byli: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, USA, Wielka Brytania i Włochy. W 1952r. dołączyły Grecja i Turcja, w 1955r. RFN, w 1982r. Hiszpania, w 1999r. Polska , Czechy i Węgry a w 2004r. Bułgaria, Estonia, Łotwa, Litwa, Rumunia, Słowacja i Słowenia. Naczelnym celem NATO jest zapewnienie ogólnego bezpieczeństwa i współpracy wojskowej państw członkowskich. Strukturę NATO tworzą Rada NATO, Stała Rada NATO, Komitet Planowania Obrony, Grupa Planowania Nuklearnego oraz liczne komitety i grupy robacze. W lipcu 1997r. zaproszono Polskę, Czechy i Węgry na szczyt państw NATO, gdzie rozpoczęły się oficjalne negocjacje. Ostatecznie Polska została członkiem NATO 12.03.1999r. Główne operacje NATO: misja pokojowa IFOR w Bośni i Hercegowinie prowadzona między 20.12.1995 a 20.12.1996, misja pokojowa SFOR w Bośni i Hercegowinie prowadzona między 21.12.1996 a 2.12.2004, obecność Kosowo Force (KFOR) w Kosowie od 12.06 1999, obecność Międzynarodowych Sił Wspierających Bezpieczeństwo (ISAF) w Afganistanie od grudnia 2001, wsparcie logistyczne Unii Afrykańskiej w Farfurze w 2005.
• ONZ- Organizacja Narodów Zjednoczonych. Wraz z zakończeniem II wojny światowej zaistniała potrzeba instytucji międzynarodowej, w której zrzeszone państwa dbałyby o zachowanie spokoju i bezpieczeństwa. 26.06.1945r. w San Francisco odbyła się konferencja, na której uchwalono Kartę Narodów Zjednoczonych. Na jej podstawie powstała 25-26.06.1945r. Organizacja Narodów Zjednoczonych. Polska nie reprezentowana na konferencji podpisawszy wspomnianą Kartę 16.10.1945r. uznana została wraz z 50 pozostałymi państwami za jej członków założycieli. Obecnie ONZ skupia 189 krajów świata, a jego siedziba główna znajduje się w Nowym Jorku, a biura pomocnicze w Genewie i Wiedniu. Głównymi celami ONZ są: utrzymanie pokoju na świecie, ochrona praw człowieka, czuwanie nad poszanowaniem zobowiązań międzynarodowych, wspieranie gospodarczego i społecznego rozwoju narodów świata. Do najważniejszych organów ONZ należą: zgromadzenie ogólne, rada bezpieczeństwa(rozwiązuje konflikty na świecie), rada gospodarczo-społeczna (troszczy się o kwestie gospodarcze, społeczne, kulturowe, zdrowotne, edukacyjne), Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, Sekretariat. Pod egidą ONZ działają liczne misje rozjemcze, organy i programy specjalne oraz agencje. Poprzez wieloletnie zaangażowanie w misjach pokojowych ONZ, Polska zyskała liczące się uznanie społeczności międzynarodowej, a nasze jednostki wojskowe wysoką ocenę za ich profesjonalizm i sprawność działania. Dotychczas około 30 tys Polaków wspiera uczestniczyło w różnego rodzaju misjach zagranicznych. Polska wspiera działania zmierzające do trwałego rozwiązania konfliktu i umocnienia procesów demokratycznych na Bałkanach. W 1996r. polscy żołnierze wzięli udział w Sitach Zaprowadzania Pokoju (IFOR) a od roku 1997 do chwili obecnej uczestniczą w Siłach Stabilizujących (SFOR) w Bośni i Hercegowinie. Od 1999r. uczestniczą w misji NATO w Kosowie (KFOR). W 1999r. uczestniczyli też w misji humanitarnej na terenie Albanii w ramach Wielonarodowych Sił NATO (AFOR). Obecnie Polacy uczestniczą w operacjach pokojowych ONZ UNDOF (Wzgórza Golan) i UNIFR (południowy Liban) i Jednostka Specjalna Policji w UNMIK (Kosowo). Pod względem liczebności kontyngentu Polska była siódmym kontrybutorem operacji pokojowych ONZ za Francją, Wielką Brytanią, Kanadą, Ghaną, Indonezją i Holandią. Mając na uwadze ograniczone środki finansowe Polski jest ona zdolna utrzymać swoją pozycję wśród państw- kontrybutorów operacji pokojowych, jeśli skoncentruje się na zdobytej dotychczas specjalizacji w logistyce i wystawi duże samodzielne jednostki lub przystąpi do współpracy z innymi partnerami na zasadzie równorzędności. Współpraca na rzecz rozwoju stała się integralnym elementem polskiej polityki zagranicznej- świadczą o tym działania podejmowane przez resort spraw zagranicznych wobec krajów rozwijających się i państw w okresie transformacji. Polska przeznacza środki finansowe na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej w tych krajach w skali odpowiadającej jej bieżącym możliwościom oraz stopniu zaangażowania w międzynarodowych organizacjach pomocowych, zwłaszcza system ONZ. W sumie w latach 98- 02 Polska udzieliła krajom rozwijającym się i państwom w okresie transformacji pomocy o wartości 179,17 mln. USD.
• Unia Europejska- związek państw- członków Wspólnot Europejskich (EWG, EWWiS, Euratom) zawarty na mocy traktatu z Maastricht o Unii Europejskiej, działający od 1.11.1993r. Członkami założycielami są: Belgia, Dania, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Włochy oraz Wielka Brytania. W 1995r dołączyli Austria, Finlandia i Szwecja a 1.05.2004r Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Węgry, Słowacja i Słowenia. Celem UE jest utworzenie unii gospodarczej, monetarnej (waluta ECU) i politycznej oraz wprowadzenie wspólnego obywatelstwa. Polska do UE wstąpiła w 2004r jednakże wielu Polaków miało wątpliwości czy „wyjdzie to nam na dobre”. Obawialiśmy się przede wszystkim utraty suwerenności gospodarczej, ograniczenia produkcji w części przedsiębiorstw, co może prowadzić do bezrobocia, upadku mało konkurencyjnych przedsiębiorstw, umożliwienia obywatelom UE nabywania ziemi w naszym kraju, lokowania w Polsce zakładów uciążliwych dla środowiska, wzrostu zorganizowanej przestępczości. Jednakże wstąpienie do UE wiązało się także z dużymi korzyściami tj.
a) Możliwość korzystania z programów pomocy.
Polska jako państwo słabiej rozwinięte może korzystać z funduszy, a także innych programów z dotacjami na ochronę środowiska, restrukturyzacje przemysłu, rozwój transportu czy rolnictwa. Wejście Polski do UE jest obecnie jedyną realną szansą na odbudowanie silnego polskiego rolnictwa, które w niedalekiej przyszłości będzie mogło, na lepszych niż obecnie zasadach konkurować, zarówno na rynku europejskim, jak i światowym. Polscy rolnicy w dniu akcesji zostali włączeni w system i zasady europejskiej Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), funkcjonującej już z powodzeniem od ponad czterdziestu lat. To dzięki niej stworzono w Europie nowoczesny sektor celny oraz konkurencyjną gospodarkę żywnościową na najwyższym światowym poziomie.
b) Szybszy rozwój gospodarczy.
Włączenie Polski do Unii Europejskiej stwarza szanse na jej szybszy rozwój gospodarczy o czym może przekonać przykład Irlandii, która w ciągu 24 lat swego członkostwa w UE podwoiła wysokość PKB na jednego mieszkańca, osiągając ostatnio poziom PKB wyższy od Wielkiej Brytanii.
c) Większy napływ zagranicznego kapitału daje szansę unowocześnienia wielu gałęzi przemysłu.
d) Uruchomienie i stymulowanie procesów innowacji społecznej, gospodarczej wymuszonej przez konieczność adaptacji Polski do wymogów Unii.
e) Możliwość eksportu polskich towarów bez ograniczeń na rynki zachodnie może wpłynąć na poprawę sytuacji polskich eksporterów, na wzrost produkcji oraz na dodatkowy wzrost PKB.
f) Powstanie nowych miejsc pracy, spadek bezrobocia, wzrost wynagrodzenia
za prace, co przyczyni się do poprawy warunków życia ludności.
g) Korzyści z realizacji zasad „ czterech swobód”- swobody osiedlania się, podejmowania pracy oraz przepływu kapitału, dzięki czemu Polacy będą mogli pracować i mieszkać w wybranym przez siebie kraju UE. W okresie początkowym, po przystąpieniu polski do UE korzystanie z tej zasady jest ograniczone dla obu stron.
h) Przyspieszony rozwój regionów i miast współpracujących z innymi regionami UE
i tworzących tzw. Euroregiony
i) Uaktywnienie międzynarodowego ruchu turystycznego -zniesienie granic miedzy Polską a Unia Europejska przyczyni się do wzrostu liczby turystów zagranicznych, zachęconych walorami środowiska przyrodniczego oraz zabytkami kultury.
j) Polepszenie bezpieczeństwa i pozycji polski w Europie.
k) Wyjście z sąsiedztwa dwóch mocarstw: Rosji i Niemiec.

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej oznacza pełnoprawny udział w tworzeniu i korzystaniu z dobrodziejstw polityk europejskich, do których zaliczyć można politykę spójności UE. Jest to jedna z ważniejszych polityk UE, która zaraz po WPR pochłania największą część wspólnotowego budżetu. Jej zasadniczym celem jest osiąganie spójności gospodarczo-społecznej. Mówiąc w dużym uproszczeniu chodzi tu o całe spektrum działań nakierowanych na wyrównywanie różnic rozwojowych nie tylko pomiędzy państwami, ale i regionami UE. Dla Polski oznacza to możliwość uzyskania wsparcia w ramach instrumentów polityki spójności UE jakimi są Fundusze Strukturalne oraz Fundusz Spójności. Stawia to przed naszym krajem zarówno ogromne możliwości rozwojowe, ale i wielkie wyzwania m.in. w zakresie programowania i realizacji działań rozwojowych. W kontekście polityki spójności UE polska polityka winna koncentrować się na 2 zasadniczych sferach: zapewnieniu najbardziej efektywnego wykorzystania dostępnych już od 1 maja 2004 środków oraz aktywnym udziale w dyskusji nad przyszłością polityki spójności UE, która toczy się równolegle z dyskusją nad przyszłą perspektywą finansową UE (budżetem UE) na lata 2007-2013. Nasuwa się jednak pytanie: co my – Polacy wniesiemy do Unii? Otóż damy Unii m.in. kapitał ludzi (ok. 38 mln.), dorobek kulturowy, zdrową i smaczną żywność, potencjał intelektualny, możliwość wymiany handlowej z 38milionowym narodem oraz możliwość inwestowania w naszym kraju.

WNIOSKI:
Rzeczpospolita Polska wstąpiła 1maja 2004 roku i weszła do elity krajów europejskich. Przed Polską uchyliły się drzwi do wielu programów pomocowych: Fahre, Sapard, dopłaty bezpośrednie dla rolników i inne. Większość tych programów działa na zasadzie bezzwrotnych pożyczek lub podziału kosztów miedzy UE a instytucjami państwowymi Polski. Programy pomocowe dotyczą budowy oczyszczalni ścieków, sieci kanalizacji, sieci gazowniczych, rozbudowy infrastruktury komunikacyjnej. Teraz najważniejszą role odgrywają urzędnicy samorządów lokalnych, a także prywatni przedsiębiorcy, aby wykorzystać w jak największym stopniu dane pieniądze. Polska musi wystrzec się błędów popełnionych przez Grecję, która w znikomym stopniu wykorzystała programy pomocowe.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej otworzymy się rynki pracy niektórych krajów zachodnich ( Wielka Brytania, Irlandia, Szwecja), a inne kraje wprowadziły kilkuletnie okresy ochronne (np. Niemcy, Austria, Francja). Taka sytuacja powinna obniżyć bezrobocie w Polsce. Wspólna gospodarka rolna i programy pomocowe dla rolnictwa powinny podnieść z zapaści polskie rolnictwo. Wreszcie polscy rolnicy będą wiedzieli co ile i za ile będą produkować. Wprowadzenie rent strukturalnych obniży średni wiek rolników. Programy zalesieniowe rozwiążą sprawę gruntów o niskiej klasie ziemi. Przed obywatelami RP otworzyły się granice, możliwy jest swobodny przepływ ludzi, towarów i usług. Oczywiście dystans jaki dzieli Polskę nawet od najbiedniejszych krajów Unii, jeśli chodzi o rozwój jest szokujący. Niemniej rozsądne jest znalezienie się w towarzystwie, które zapewni korzyści w sferze społecznej, politycznej, gospodarczej i cywilizacyjnej.
Wprowadzone zmiany potrzebują czasu. Ich wyniki nie będą widziane od razu, ale dopiero w przyszłych pokoleniach. Proces akcesji RP do UE jest trudny, ale konieczny, gdyż podniesie on poziom życia i powoli będziemy się zrównywać z krajami Europy Zachodniej.

LITERATURA:
1. Blair Alasadir Nowy przewodnik po Unii Europejskiej, Książka i Wiedza, Warszawa 2002
2.Kop Jadwiga, Kucharska Maria, Szkurłat Elżbieta Geografia społeczno-ekonomiczna, PWN, Warszawa 2001
3.Praca zbiorowa pod redakcja Leny Kolańskiej- Bobińsiej Obraz Polski i Polaków
w Europie, wyd. Instytut spraw publicznych, Warszawa 2003
4. Mały słownik stosunków międzynarodowych, WSiP, Warszawa 1997
5. Młodzież i Unia Europejska, Biblioteczka Wojska i Wychowania, Warszawa 2003
6.Wielki Atlas Świata- Encyklopedia Geografii