Historia gospodarcza -Wrocław-Edukacja

Dualizm agarny w Europie XV-XVIIw Dualizm (2kierunki)w rozwoju gospod. Europy spowodowany był odkryciem nowych lądów, rozwojem państw kolonialnych, wzrostem zaludnienia (więcej żywności mniej epidemii) postępem technicznym, rozwojem handlu, sytuacją polityczną scalonych krajów- w europie zach. Rozwineła się gospod. towarowo-pieniężna, a na wsch. Od Łaby folaryczno-pańszczyźniana. Gospod. towarowo-pieniężna: -zyski czerpię bankierzy kupcy, przemysłowcy (podniesienie poziomu życia); -dzierżawy ziemi przez chłopów, którzy płacą czynsz właścicielom; -wolność osobista chłopów, bezrobotni zatrudniają się w miastach; -aktywizacja gospod. chłopów poprzez np. ogradzanie (komasowanie ziemi z przeznaczeniem na pastwiska dla owiec); -spadek upraw zbóż na rzecz budowli, przy opłacalności sprowadzania zbóż z Europy wsch. Gospod. folwaryczno-pańszczyźniana: -zyski czerpie szlachta, zróżnicowanie ekonomiczne szlachty; -przywiązanie chłopa do ziemi; -zwiększenie wymiaru pańszczyzny; -dominacja upraw zbóz, dominacja folwarku szlacheckiego; -wykorzystanie zapotrzebowania Europy zach. na zboża.


Eugeniusz Kwiatkowski i jego program gospod. Starał się zwiększyć rolę państwa w budowaniu bazy przemysłwej i inwestycjach. Wprowadził do gospod. zasady centralnego planowania. W miarę upływu czasu rosła strefa działalności państwa kosztem kapitału prywatnego oraz interwencjonizm państwowy w gospodarce (w 1936 państwo wykupiła np. większość akcji największego koncernu hutniczego „Intercom” na Górnym Śląsku). W 1936 Kwiatkowski opracował 4letni plan inwestycyjny obejmujący okres od 07.1936 do 06.1940. Plan ten po zatwierdzenie przez Sejm, wszedł w stadium realizacji. Dawał on pierwszeństwo inwestycja związanym z wydobyciem surowców (magistrala węglowa Śląsk-Gdynia), rozwojem energetyki (nowoczesne zawory i hydroelektrownie w Rożnowie na Dunajcu), szosa Kraków-Zakopany, przemysł obronny i motoryzacyjny ( w Polsce było tylko 42 tys samochodów). Aby realizować te zamierzenia potrzebne były finanse. Polityka fiskalna opierała się na: -utrzymaniu równowagi budżetowej drogą ściągania podatków; -uzyskanie pożyczek krajowych i zagranicznych; -ulga podatkowa od inwestycji prywatnych na terenach preferowanych; -wpływach z monopoli państwowych. Plan 4 letni wykonano przed terminem, a od 03.1939 rozpoczęto realizację nowego planu 3 letniego, który przerwała wojna.


Rewolucja transpotową. Skutki budowy kolei. Nowe środki transportu: budowa dróg bitych, coraz gęściejsza sieć dróg, spadek znaczenia szlaków wodnych. W 1814 pierwsza lokomotywa wyprodukowana przez Stephensona, pierwsza lina kolei w Anglii 1825. Parlament wyraził zgodę na budowę kolei nie tylko do przewozu ładunków, ale także pasażerów. Wkrótce kolej dotarła do polski na stacji Wrocław Główny w kierunku Oławy, było to w 1842. Pierwszy historyczny peron (zaplecze dzisiejszej poczty we wroc. Kolej miała duży wpływ na wiele dziedzin życia. Skutki budowy kolei: maszynowy transport towarów na lądzie; droga żelazna- wszędzie, rzeki- nie; można było przewozić duże i ciężkie ładunki, co wcześniej nie było możliwe; przyspieszenie czasu transportu; gwałtowanie rozwijające się miasta miały stale dowożoną żywność; wzmożenie imigracji (kolej ośmiela ludzi, to powodowało, że ludzie nie musieli się zżywać z miejscem zamieszkania); wzmożenie kultur- spotykanie się ludzi z rożnych stron spowodowało ujednolicenie obyczajów; szybki przewóz info.(poczta); kolej wyrwała z wielowiekowej izolacji wiele regionów.