Linux

Linux - to system oparty na nieśmiertelnym Unixie i z niego czerpie zalety. . Jest wielozadaniowy (może uruchamiać wiele procesów naraz), wielodostępny (umożliwia pracę wielu użytkowników jednocześnie), jest systemem zorientowanym sieciowo(obsługuje właściwie wszystkie protokoły sieciowe wysokiego i niskiego poziomu oraz dużą gamę kart sieciowych). Poprostu idealna platforma dla serwerów.
Linux jako system operacyjny jest zabójczo stabilny. Powstaje na niego coraz więcej normalnego oprogramowania użytkowego. A co najważniejsze - jest stale rozwijany przez wielu ludzi na całym świecie.

Debian
Debian jest niezwykle wielkim, stabilnym i silnym, ale jednocześnie skomplikowanym systemem. Właściwie brak programów konfiguracyjnych, instalacja to mordownia, konfiguracja też... Debian nie jest dla początkujących! Zalety Debiana odczują osoby, które mają konfigurację w plikach tekstowych w paluszku. Należy się jednak przyzwyczaić do różnic między red-hato-podobnymi a Debianem. Katalogi skryptów startowych init.d, rc0-6.d, rcS.d znajdują się bezpośrednio w /etc. Pojawiają się nowe pliki konfiguracyjne - np. environment i modules. Znika za to katalog sysconfig. Różnic jest mnóstwo - ale nie stanowią one przeszkody w eksploatacji systemu.
Podstawowymi zaletami Debiana są: wielkość (podstawowe binaria - 3CD!), stabilność i bezpieczeństwo. Za zaletę uznałbym też programy apt i dselect (instalacja pakietów), mimo że wiele osób narzeka na ich interfejs. Debian jest doskonałą platformą dla serwerów, ale i w domu spisuje się świetnie (jeśli użytkownik zna się na rzeczy). Jest też świetną platformą dla programistów.
Instalacja
Instalacja Debiana jest zupełnie nietypowa . Przez cały czas trzeba siedzieć przed komputerem i obserwować ekran. Na początku zadawane jest pytanie o medium instalacyjne (m.in. CD-Rom, HD, FTP, NFS...). Następnie zadawane jest kilka podstawowych pytań. Później następuje instalacja systemu bazowego - podstawowych pakietów. Następnie system jest restartowany. Po zbotowaniu pojawia się pytanie o instalację pakietów. Są dwa sposoby - instalacja predefiniowanych zestawów lub przebieranie we wszystkich pakietach. Po instalacji od razu ukazuje się ekran logowania w trybie textowym.
Konfiguracja
Polska czcionka dla Xów i terminala jest obecna, układ klawiatury też. Brakuje modułów do np. USB, trzeba dokompilować. Dołączone jądro (v 2.2.17) nie ma obsługi dla zarządzania energią! Trzeba zrekompilować jądro. Obsługę modemu - no problem. Po wykonaniu jeszcze kilku czynności mogłem zacząć testować system.
X-Window
Instalator nie konfiguruje x-ów, więc trzeba to zrobić samodzielnie przez XF86Setup. Debian nie dostarcza żadnego własnego narzędzia do konfiguracji X, jak Red Hat (Xconfigurator) i SuSE (SaX). GDM uruchamia X'y przy starcie - domyślnie na konsoli 7. Pod X-ami wita nas środowisko GNOME. Na głównych trzech kompaktach nie ma KDE!
Slackware
Slackware jest jedną z najstarszych dystrybucji Linuxa. Jest bardzo konserwatywna - nowe pakiety pojawiają się późno. Slackware jest dość małą dystrybucją, w liście pakietów tej dystrybucji brakuje wiele programów. Z drugiej strony Slackware uważany jest za jedną z bezpieczniejszych i stabilniejszych dystrybucji.
Instalacja
Instalator działa w trybie tekstowym. Nie obsługuje myszki. Dla niektórych osób może to być przeszkodą, ale mimo tego instalator jest dość prosty. Program ten prowadzi krok po kroku po procesie instalacji. Po pytaniu o układ klawiatury należy wybrać partycje do użycia. Przy formatowaniu głównej partycji można wybrać rozmiar bloku. Niestety, instalator ma błąd, który powoduje, że partycja zawsze zostanie sformatowana do wielkości bloków 4096, co jest dużą wartością. Jednak można to obejść, korzystając z drugiej konsoli. Po formatowaniu można wybrać pakiety do instalacji. Po instalacji i wstępnej konfiguracji można uruchamiać system.
Konfiguracja
System nie posiada żadnego programu konfiguracyjnego. Niestety, nie ma katalogu /etc/sysconfig, więc konfiguracja jest trochę utrudniona. Wszystkie inne pliki konfiguracyjne są jednak na miejscu. Nie ma polskich czcionek i do konsoli, i do X'ów! Można je pobrać z Internetu.
X-Window
Przy instalacji X-y nie są konfigurowane, trzeba więc zrobić to samodzielnie. Slackware nie dostarcza własnego programu konfiguracyjnego dla X, więc możemy użyć standardowego programu xf86config (choć XF86Setup też jest dostępny). Konfiguracja jest jednak bezproblemowa. W Slackware mamy do wyboru środowiska GNOME i KDE oraz menedżery okien Enlightenment, WindowMaker, fvwm2, twm, OpenWin i Sawmill. Ilość programów dla X'ów jest mała, ale dla podstawowych zadań wystarczająca.
Red Hat
Red Hat to najpopularniejsza dystrybucja Linuxa na świecie. Jej podstawowymi cechami są: łatwa instalacja w środowisku graficznym, uproszczona konfiguracja, dobra detekcja sprzętu i wiele innych cech, które sprawiają, że Red Hat jest znakomitym wyborem dla początkujących użytkowników. Każda kolejna wersja jest usprawniana w stosunku do poprzedniej. Niestety, nie jest też bez wad - posiada więcej dziur i niedoróbek niż Debian czy Slackware.
Instalacja
Instalacja Red Hata przebiega całkowicie w trybie graficznym. Instalator jest intuicyjny. Szkoda tylko, że nie obsługuje języka polskiego. Instalator zaczyna pracę od zapytania o klawiaturę i myszkę. Kolejnym krokiem jest wybranie rodzaju instalacji - stacja robocza, serwer, zaawansowany oraz aktualizacja. Po dokonaniu wyboru instalator odsyła nas do graficznego, intuicyjnego partycjonera. Po dokonaniu wyboru, gdzie instalujemy system, dostajemy kilka kolejnych pytań - m.in. o instalację LILO oraz hasła roota. Następnie wybieramy pakiety z listy - albo zaznaczając całe ich zestawy, albo przebierając we wszystkich dostępnych. RedHat to nie Debian, ma dość mało pakietów. Następnym krokiem jest konfiguracja X-ów, w wersji czwartej. Karta graficzna i monitor wykrywane są automatycznie. Po zakończeniu konfiguracji zaczyna się wgrywanie pakietów. Po jego zakończeniu system jest restartowany, a my przez LILO lub dysk startowy dostajemy się do systemu.
Konfiguracja
Po instalacji Red Hata właściwie nie ma co konfigurować. Trzeba jednak ustawić polski język, co niewprawionemu użytkownikowi może sprawić troche trudności. Wiele zadań konfiguracyjnych można zrealizować poleceniami setup oraz linuxconf.
X-Window
Red Hat 7 używa już X-ów 4, i robi z tego dobry użytek. Nie ma żadnych problemów z konfiguracją. Natomiast z interfejsów graficznych dostępny jest KDE i GNOME, choć domyślnym środowiskiem jest GNOME. Nie ma KDE 2.
Mandrake
System Mandrake Linux jest największym konkurentem Red Hata. Opiera się na Red Hacie, dziedzicząc najlepsze jego cechy i zachowując kompatybilność, dodając jednak bardzo dużo od siebie. Jest wyjątkowo łatwy w instalacji i konfiguracji. Optymalizowany jest na Pentium, co daje pewien wzrost szybkości. Już od wczesnych wersji istniało polskie tłumaczenie instalatora, o czym w Red Hacie można tylko pomarzyć.
Instalacja
Od razu po uruchomieniu instalatora z płyty bootowalnej oko cieszy piękny, estetyczny, graficzny interfejs. Pierwszą rzeczą, o którą pyta instalator, był język. W olbrzymiej liście języków znalazł się polski.Następnie tradycyjne już pytania o klawiaturę i mysz... Po nich pojawia się partycjoner. Po udanym partycjonowaniu mamy możliwość wyboru pakietów. Można wybrać "zestawy funkcjonalne" takie jak: praca w Internecie, praca w konsoli, programowanie, gry, praca naukowa, KDE, GNOME, serwer WWW, FTP, DNS, poczty (znany i ceniony, szybki i bezpieczny Postfix), grup dyskusyjnych... Można również samemu wybrać pakiety do instalacji. Po przebrnięciu przez listę pakietów można się odprężyć.
Po przydługawej instalacji pakietów instalacja jest dokańczana. Wpierw następuje pytanie o hasło roota i konta użytkowników oraz poziom zabezpieczeń. Potem następuje konfiguracja sieci. Znakomity program konfiguracyjny pozwala na łatwe skonfigurowanie sieci lokalnych, modemów analogowych, ISDN, łącz DSL/ADSL czy kablówek. Następnie konfigurujemy drukarkę (duży wybór sterowników), kartę dźwiękową (zwykle autodetektowana) i graficzną (też autodetektowana). Mamy możliwość wyboru instalowanej wersji X Window, a także (dla niektórych kart graficznych) włączenia sprzętowej akceleracji! Konfiguracja X Window jest tu beznadziejnie prosta - łatwiej się już nie da. Następnie konfigurujemy bootloadera. Ciekawostką jest fakt, że możemy wybierać z trzech różnych "obrazów" bootloaderów (LILO tekstowy, LILO graficzny, GRUB). Po zrobieniu tego pozostaje tylko restart.
Użytkowanie
System startuje w całości w trybie graficznym, wszystko utrzymane w estetycznej oprawie Mandrake'a. Kiedy system już się uruchomi, mamy możliwość korzystania z zainstalowanego oprogramowania. A jest tego sporo: kompletne środowiska KDE2 i GNOME 1.4 (wraz z Evolution i Nautilusem!), ponad dziesięć menedżerów okien, mnóstwo oprogramowania do różnych zadań, serwery sieciowe, czy nawet gry - wszystko to pod ręką.
Konfiguracja
Pod względem "tradycyjnej" konfiguracji (ręczna instalacja pakietów, skrypty startowe, pliki konfiguracyjne) Mandrake jest całkowicie zgodny z Red Hatem. Ważniejsze jest oprogramowanie do konfiguracji w trybie graficznym. Mandrake jest wyposażony w szczególny program tego typu - Centrum Sterowania Mandrake, które pozwala za pomocą kilku kliknięć skonfigurować wyjątkowo dużo elementów systemu: czcionki, partycje, inicjalizację systemu, pakiety, użytkowników, sprzęt, połączenia z Internetem, udostępnianie połączeń, zabezpieczenia czy firewall - wszystko to jest dostępne z zunifikowanego interfejsu Centrum.
SuSE
Umożliwia instalację na DOSowej partycji jak Mandrake, lecz realizuje to w inny sposób: korzystając z systemu plików UMSDOS (wykorzystuje dodatkowe pliki do opisu UNIXowych atrybutów). Występuje program Y.a.S.T. (Yet another Setup Tool), pełniący funkcje administracyjne oraz instalacyjne. W tej dystrybucji zarządzanie RPMami jest chyba najprostsze. Po prostu dostajesz elegancko ułożoną listę pakietów, w przypadku kłopotów zależności YaST proponuje rozwiązanie.
X-Window
Konfiguracją XWindow zajmuje się SAX (SuSE Advanced X configurator), graficzne narzędzie z rozbudowaną funkcją autodetekcji. Możliwa jest też konfiguracja XF86Setupem lub xf86configiem. W pakiecie jest m. in. Apache, Emacs, GIMP, JDK 1.1.7, KDE, MC.