7 cudów świata

Wygląd Piramidy Cheopsa
Piramida Cheopsa jest najstarszym i jedynym dobrze zachowanym cudem świata. Ma 146,6 m wysokości (50 pięter) . Na jej podstawie (230m x 230m) można byłoby postawić naraz pięć największych kościołów świata: bazylikę św. Piotra w Rzymie, katedrę św. Pawła, opactwo Westminster w Londynie oraz katedry we Florencji i Mediolanie. Wewnątrz tej budowli znajduje się rozgałęziony system korytarzy. 47-metrowy pasaż i wielka galeria prowadzą do krypty faraona o wymiarach: 10,5m długości, 5,30m szerokości i 5,80m wysokości. W krypcie znajduje się pusty sarkofag. Całość jest wyłożona granitem. Faraon Cheops kazał wybudować piramidę zaraz po śmierci swego ojca Snofru. Jego wszyscy poprzednicy byli pochowani w piramidach.
Jak zbudowano piramidę
Na początek musieli znaleźć odpowiednie miejsce, które wytrzyma ciężar 6 400 000 t. Wybrano uskok pustynnego płaskowyżu na południe od Kairu, 7km od wsi Giza. Było to odpowiednie miejsce, które mogło utrzymać ciężar piramidy. Wzniesiono wokół wyznaczonej powierzchni wał z piasku i kamieni. Na czworokątnej podstawie budowli wykuto sieć kanałów przecinających się pod kątem prostym. Kiedy kanały zostały napełnione zaznaczono wysokość poziomu wody. Później spuszczono wodę i kamieniarze usunęli wszystko co wystawało poza wyznaczony poziom. Zamurowano kanały i gotowa była podstawa. Przy pracach przygotowawczych ,trwających 10 lat, zatrudnionych było 4000 rzeźbiarzy, architektów, kamieniarzy i innych rzemieślników. Zbudowali oni pochylnię, po której wtaczano głazy. Kolejne 20 lat budowano piramidę z 2,3 miliona wapiennych bloków, każdy o wadze 2,5 t. Według greckiego pisarza Herodota budowa piramidy zgromadziła 100 000 pracowników. Na rzodkiew, cebulę i czosnek (dodatki do jedzenia) wydano 1600 talentów, co odpowiada 7 milionom dolarów. Technologia budowania opierała się na krążku i dzwigni. Ilość pracowników podana przez Herodota jest mało realna, ponieważ na placu budowy nie było tyle miejsca dla tak wielu ludzi. Gdyby naraz zatrudniono ponad 8000 ludzi przeszkadzaliby sobie nawzajem. W czasach gdy wznoszono piramidy Egipt był bogatym krajem. Każdego roku od końca czerwca do listopada wylewał Nil, użyzniając glebę. Podczas wylewu chłopi nie mogli pracować.

Pierwsi złodzieje piramidy
Przez 3500 lat nikt nie wszedł do piramidy Cheopsa. Egipcjanie bali się klątwy. Pierwszy wtargną do piramidy Abd Allah al-Ma-mun, syn Haruna Raszida. Sądził, że znajdzie skarby. Nic nie znalazł poza 28 cm warstwa kału nietoperzy. W 1168r Arabowie całkowicie zniszczyli część Kairu, aby nie oddać miasta w ręce chrześcijańskich krzyżowców. Kiedy Egipcjanie odbudowywali miasto odrywali z piramidy białe wapienne płyty i budowali z nich domy. Ukradziono także wierzchołek piramidy i wyższe partie budowli, dlatego piramida ma dziś 137,20 m, a nie 146,6 m.
Kto pracował przy budowie?
Do budowy piramidy chętnych było bardzo dużo. Praca ta nie była pańszczyzną ale ochotniczą służbą. Każdemu pracownikowi zapewniano nocleg, odzież, wyżywienie i małą zapłatę. Egipcjanie czuli się zaszczyceni do budowy grobowca faraona. Wierzyli, że pomagając w budowie będą mieli udział w nieśmiertelności faraona. Chłopi całymi falami napływali do Gizy. Byli tam dzieleni na ośmioosobowe grupy i zakwaterowywani w barakach. Mężczyźni przeprawiali się przez Nil i maszerowali w stronę kamieniołomu. Z litej skały odrywali bloki kamienne i nadawali im za pomocą narzędzi odpowiednie wymiary ( 0.8m-1.45m). Każda grupa umieszczała blok na saniach i ciągnęła do Nilu. Tam bloki kamienne i mężczyźni zabierani byli na drugą stronę Nilu. Do placu budowy sześciany ciągnięte były na saniach. Gotowa część piramidy otoczona była pochyłą rampą o 20m szerokości. Następnie kamień umieszczano z milimetrową dokładnością we wskazanym miejscu. Im wyższa była piramida, tym dłuższa i bardziej stroma stawała się rampa. Kiedy piramida była prawie gotowa trzeba było umieścić na szczycie 9m ostrosłup. Przy tej pracy bardzo dużo osób poniosło śmierci. Po 20 latach ciężkiej i żmudnej pracy powstał rdzeń piramidy. Wyglądała tak jak ją widzimy obecnie. Przypominała górę o strukturze schodkowej. Uskoki wypełniono kamieniami. Następnie obłożono białymi wapiennymi płytami.


Wygląd ogrodów
Wiszące ogrody Semiramidy składały się z siedmiu oddzielnych tarasów, które razem tworzyły jedną całość. Zewnętrzne krawędzie tarasów porośnięte były pnączami, które wiły się ku niższym tarasom, tworząc zieloną, stromą górę z drzewami, żywopłotami, krzewami i kwiatami. Wyglądało to jakby unosiły się w powietrzu, dlatego są zwane wiszącymi ogrodami. W lecie niewolnicy zajęci byli nawadnianiem ogrodów. Były tam źródełka, wodospady i baseniki, w których pływały kaczki, skakały żaby, latały pszczoły i motyle. Kiedy Babilon prażył się w słońcu w ogrodzie Semiramidy kwitły kwiatki. Ten kontrast spowodował, że ogrody Semiramidy zostały cudem świata.
Dlaczego zbudowano ogrody?
Prawdopodobnie był to prezent Nabuchodonozora dla żony Semiramidy. Nabuchodonozor kazał zbudować ogrody aby wynagrodzić swe częste nieobecności. Takie ogrody nie były nowością. Król Sanheryb kazał wykuć w skale duże otwory, które zostały połączone siecią kanałów wodnych i wypełnione ziemią, na której mogły rosnąć rośliny. Jednak żaden ogród nie był tak ładny i różnorodny jak ogród Semiramidy. Król Nabuchodonozor kazał swoim żołnierzom zbierać wszystkie nowo napotkane rośliny, które potem zasadzał w swoim ogrodzie.
Kto odkrył ogrody?
W 1898r niemiecki archeolog Koldewey rozpoczął poszukiwania Babilonu. Babilon był w ciągu 3000 lat trzy razy całkowicie zburzony i zawsze potem odnawiany. Jednak podupad za panowania Persów w VI i V w. p. n. e. Babilon stał się sławny dzięki trzem budowlom: dzięki wieży Babel, dzięki wielkim murom i dzięki ogrodom Semiramidy. Koldewey miał odnaleźć te trzy budowle. Po 18 latach pracy osiągną sukces. Odnalazł wieże Babel. Z wysokiej na 80m budowli pozostał tylko fundament. Odnalazł mury Babilonu. Korona murów była tak szeroka, że mogłyby po niej przejechać obok siebie dwa wozy konne. Po murach pozostały "tylko" 12 metrowe fundamenty. Przez kolejne kilka lat szukał sławnych ogrodów. Pewnwgo dnia odnalazł pod gruzami budowlę, której jeszcze nie widział. Fundament składały się z 12 wąskich komór. Budowla była z kamieni ciosowych, a stropy komór zrobione były z palonych cegieł tak masywnych, że z pewnością utrzymywały duże ciężary. Mury i filary miały do 7 m grubości. Studnia składała się z trzech szybów: środkowego kolistego i dwóch mniejszych kanciastych. Koldewey nie wiedział co to za budowla. Na tabliczkach klinowych znalazł wskazówki, że tylko w w dwóch miejscach w Babilonie użyto kamieni ciosowych: przy północnych murach zamku królewskiego El Kasr oraz przy wiszących ogrodach Semiramidy. Zamek El Kasr odnalazł już wcześniej więc był pewny, że odnalazł wiszące ogrody. Z dokonanych odkryć można wywnioskować, że nad piwnicznym sklepieniem znajdowała się budowla centralna, o konstrukcji tarasowej. Każda terasa wnosiła się 5m nad poprzednią i pokryta była kamiennymi kantówkami. Na kantówkach znajdowała się warstwa smoły ziemnej zmieszanej z sitowiem, na którym leżała warstwa palonych cegieł. Spojenia między cegłami były wypełnione gipsem. To wszystko ochraniała przed wilgocią warstwa ołowiu. Na ołowiu była 3-metrowa warstwa ziemi, na której rosły rośliny. Koldewey pisał do Berlina: "odnalazłem wiszące ogrody". Jego szczęście nie trwało długo. Naukowcy próbowali dowieść, że wiszące ogrody nie mogły znajdować się tam, gdzie wskazał Koldewey. Przytaczano różne teorie ale nie ma pewności, która jest prawdziwa. Nie wiadomo dlaczego słynne ogrody przypisywane były Semiramidzie. Semiramida była legendarną babilońsko- asyryjską królową, która jeżeli w ogóle istniała, żyła wiele stuleci przed budową ogrodów. Wiszące ogrody Semiramidy są najmniej zbadanym spośród siedmiu cudów. Wiadomo tylko, że zbudował je król Nabuchodonozor II.

Wygląd posągu Zeusa
Ten posąg przedstawiał siedzącego na tronie Zeusa. W lewej dłoni trzymał berło, na którego głowicy siedział orzeł. Na jego prawej dłoni stała bogini zwycięstwa Nike. Głowa Zeusa była przyozdobiona wieńcem z gałązek oliwnych. Mierzył 12 m wysokości. Był zdobiony złotem i kością słoniową. Tron również wykonano z kości słoniowej. Posąg Zeusa był największym i najbardziej znanym wizerunkiem Zeusa. Na obrazach, rzeźbach i statuach Zeus przedstawiany był jako mściwy, okrutny i złośliwy bóg. Zeus przedstawiony przez Fidiasza jest mądrym i dobrotliwym mężczyzną, który nie wzbudza lęku. Atleci uważali tę statuę za patrona i sędziego zawodów.
Stworzenie posągu
Fidiasz na początku stworzył rusztowanie odpowiadające postaci Zeusa. Później nagie części ciała (twarz, ramiona, dłonie, stopy) pokrył warstwą kości słoniowej. Włosy Zeusa, jego szata i sandały wykonane były ze złota. Można przypuszczać, że zużyte na posąg złoto ważyło 44 talenty (200 kg). Wydatki na złoto wynosiłyby według dzisiejszej ceny 131 mln dolarów. Oczy składały się z dużych kamieni szlachetnych. Posąg miał 12 m wysokości, a sama postać Nike, którą trzymał w ręce miała wielkość człowieka.
Świątynia Zeusa
Około 470 r. p.n.e. wydano w całej Grecji odezwę aby składali datki na świątynię Zeusa. W 456 r. p.n.e. świątynia została poświęcona. Zachowały się w prawie nienaruszonym stanie fundamenty o wymiarach 64m x 27m. Na fundamencie stały 34 kolumny o wysokości 10,53 m. Wykonane były z wapienia muszlowego i utrzymywały dach zbudowany z płyt marmurowych. W samym centrum świątyni była cella (miejsce obrzędów religijnych). Fidiasz zrobił posąg Zeusa w pracowni oddalonej o 80 m od świątyni. Pomagali mu dwaj pomocnicy.


Wygląd i budowa Świątynii
Świątynię Artemidy zbudowano w okolicach bagiennych, ponieważ wierzono, że miękkie podłoże może wytrzymać silne trzęsienia ziemi. Na początku zrobiono wykop pod budowę i w dno wbito belki wspornikowe, które utrzymywały fundamenty z kamieni. Na fundamencie została zbudowana świątynia, mierząca 51 m szerokości i 105 m długości. Dach podtrzymywały 127 marmurowe kolumny o wysokości 18 m (6 pięter). Sufit wykonany był z drewna cedrowego. Drzwi wykonane były z drzewa cyprysowego i przyozdobione złotem. W świątyni stał dwumetrowy posąg Artemidy wykonany z drzewa winorośli i ze złotymi zdobieniami.

Co się stało z świątynia?
W 356r. p.n.e. w nocy do swiątyni zakradł się Herostratos. Podpalił świątynię i w ciągu krótkiego czasu stała się ruiną. Herostratos wyznał w sądzie, że uczynił to, aby jego imię było sławne. Został skazany na ciężkie tortury. Mieszkańcy Efezu postanowili nie wymawiać jego imienia. Jednak pod zgliszczami znaleziono prawie nie naruszony posąg Artemidy. Uznano to za cud i postanowiono wybudować jeszcze jedną świątynię. Z całej Grecji napływały dary na budowę nowej świątyni. Podstawa miała wymiary 65m x 125m. Architektem był Cheirokrates. Kolumn było tyle samo co w starej świątyni, czyli 127. 36 kolumn dźwigało płaskorzeźby, które przedstawiały czyny greckich bogów. Świątynię zbudowano w ciągu kilkudziesięciu lat. Była 2 metry wyższa niż stara i sufit był wykonany z kamienia, a nie z drewna. Uniemożliwiało to spalenie świątyni. W wyglądzie prawie się nie różniła od starej świątyni. W 334r. p.n.e. odwiedził Efez Aleksander Wielki. Ofiarował się służyć pomocą pieniężną na budowę świątyni. Mieszkańcy Efezu nie chcieli przyjąć oferty Aleksandra Wielkiego, ponieważ był dla nich babarzyńcą (według Greków barbarzyńcą był każdy kto nie mówi innym językiem niż grecki). Z drugiej strony nie chcieli zrazić króla. Posłużyli się fortelem. Wytłumaczyli, że tak wielki władca jak on jest bogiem, więc nie może budować świątyni bogini. Aleksander Wielki odjechał więc dalej. Nowa świątynia stała się centrum religijnym i handlowym. Prowadzono tu interesy, a świątynia była największym bankiem w całej Grecji. Kiedy Efez przeszedł w panowanie Rzymu bogini Artemida stała się boginią łowów Dianą. W 262r. n.e. świątynia została częściowo zniszczona przez Gotów. Następnie Cesarz rzymski Teodozjusz I podniósł chrześcijaństwo do rangi religi państwowej i kazał zamknąć wszystkie pogańskie świątynie. Kto potrzebował kamieni na budowę mógł je brać ze świątyni. Artemizjon stał się kamieniołomem.
Informacje ogólne o grobowcu Mauzolosa
Podobnie jak Wielką Piramidę, Mauzoleum wybudowano by uczcić zmarłego władcę. Jednak obie budowle różnią się pod wieloma względami. Piramida zawdzięczała swe miejsce "na liście" 7 cudów głównie swym rozmiarom - Mauzoleum swemu pięknu. Grobowiec wzniesiony został dla króla Karii Mauzolosa (zmarł 353 p.n.e.) na zlecenie jego żony Artemizji. Jest dziełem architekta Pyteosa.Budowla składała się z wysokiego cokołu, na którym stała komora grobowa otoczona z 4 stron kolumnadą w stylu jońskim; dach w formie schodkowej piramidy wieńczyła kwadryga. Budowla była wysoka na około. 40 metrów.Dziś fragmenty fryzu przedstawiającego Amazonomachię oraz posągi Mauzolosa i Artemizji znajdują się w British Museum w Londynie. Dopiero w XII w n.e. grób uległ zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi. 3 wieki później krzyżowcy użyli ruin grobowca do wzniesienia fortyfikacji.


Wygląd kolosa
Kolos rodyjski miał 36 m wysokości (Statua Wolności ma 46m). Przedstawiał boga słońca Heliosa. Prawdopodobnie stał nagi na cokole. Prawą rękę miał położoną na czole lub trzymał w niej pochodnię. W lewej ręce trzymał szatę lub strzałę do przewieszonego przez ramię łuku. Niedawno uważano, że kolos stał z nogami rozstawionymi nad wejściem do portu. Dziś uważa się, że stał w mieście z twarzą zwróconą na wschód, czyli w stronę, z której Helios rozpoczyna przejażdzkę po niebie.
Co się stało z kolosem?
Kolos przetrwał tylko 66 lat. Runął podczas trzęsienia ziemi w 224r. p.n.e. Prawdopodobnie zburzł kilka domów stojących przy nim. Według słów wyroczni na Rodos miało spaść nieszczęście jeżeli kolos zostanie ponownie postawiony. Przeleżał 900 lat. W 653r. n.e. Arabowie, którzy podbili wyspę zerwali z posągu brąz i na wielbłądach przynieśli do Edesy.
Praca nad kolosem
Praca zaczęła się w 302r. p.n.e. Na początku zbudowano żelazny szkielet i oblepiono go gliną. Wokół szkieletu został usypany wał z piasku. Z tego wału układano elementy z brązu. Zużyto 12t brązu, czyli kolos pokryty był 1,6 mm grubością ścianką. Cały posąg został wypełniony kamieniami. Tylko mała przestrzeń wewnątrz kolosa nie była wypełniona, ponieważ prowadziła tamtędy drabinka pozwalająca dokonywać napraw.

Wygląd latarni
Aleksander Wielki zmarł w 323r., a latarnię zaczęto budowąć 23 lata później. Na fundamentach o wymiarach 30 x 30m wznosił się zwężający się ku górze prostopadłościan o wysokości 71m. Na prostopadłościanie stała druga część wieży, ośmiokątna wieża o wysokości 34m. Na samym szczycie umieszczona była rotunda, w której były urządzenia świetlne. Nad rotundą był kulisty dach wsparty na kolumnach, a na jego szczycie stał Zeus. Całość miała wysokość 130m. Dolne części wieży poprzedzielane były 14 sklepieniami. Wewnątrz zbudowano szeroką rampę. W środku wieży był szyb od piwnic do urządzeń świetlnych. Ściany zewnętrzne były z białego marmuru. Budowa kosztowała 800 talentów (było to 20 800 kg srebra i odpowiadało dzisiejszej sumie 3,5 mln dolarów).
Pierwsza latarnia morska
Latarnia w Aleksandrii była pierwszą latarnią morską. W urządzeniach świetlnych palono żywicę i olej. Zwierciadło skupiało i odbijało światło. Przez 1000 lat latarnia pozostała nienaruszona. Dopiero w 769r. n.e. zawaliła się podczas trzęsienia ziemi. W 1477r. sułtan Mameluków Kait Bey wybudował na jej fundamentach twierdzę, która stoi do dziś. Kiedy zbudowano latarnię morską nie istniała jeszcze nazwa na nią więc nazywana była od miejsca, w którym stała, Faros.